Barış Soydan
İktidarda 'Döviz mevduatları çözülmüyor' rahatsızlığı
Cumhurbaşkanı Erdoğan her ne kadar dünkü kabine toplantısı sonrasında “Kur korumalı Türk lirası mevduatına 78 milyar liralık geçişin yaşanması, vatandaşlarımızın ekonomi programımıza olan güveninin işaretidir” dese de, aslında döviz mevduatlarının erimemesi, hatta erimek ne kelime, artmasından dolayı rahatsız olduğu konuşuluyor. Ekonomi yönetiminden üst düzey bir yetkilinin, "Cumhurbaşkanı kızgın. Bu ürünü çalıştırmak için daha fazla ne gerekiyorsa acilen yapalım" dediğini duydum.
İddiaya göre vade, faiz marjı gibi bileşenlerde ne gibi değişikliklere gidilebileceği masaya yatırılmış.
Nitekim geçen hafta bankaların döviz mevduatları için yüzde 1.5 komisyon ödemesi kararı alındı. Bankaların zorunlu karşılıklarını döviz ve altın cinsinden tutmasını sağlayan “Rezerv opsiyon mekanizması” da kaldırıldı. Önümüzdeki günlerde TL’ye geçişi teşvik eden, dövizde kalmayı cezalandıran yeni kararlar görmek şaşırtıcı olmaz.
Heyhat, her adımın bir yan etkisi, devletin sırtına getireceği bir maliyet var. Kur garantisi daha şimdiden Hazine’nin sırtına büyük bir yük bindirdi. Elektriğe yüzde 126 zam yaparken TL mevduat sahiplerine devlet kaynaklarının aktarılmasını açıklamak iktidar için hiç kolay olmayacak.
Veriler ortada, Bankacılık ve Düzenleme Kurumu’na (BDDK) göre TL’ye kur garantisinin açıklanması sonrasında döviz mevduatları azalmadı, tam tersine arttı.
Peki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözünü ettiği, kur korumalı mevduatlardaki 78 milyar liralık artış? Doğru, vadeli mevduatta bir artış var.
Ama yukarıda gördüğümüz gibi döviz mevduatlarında bir çözülme yok. Kilit nokta işte burası. Yani? Yani kur garantili TL mevduata, parasını zaten lirada tutanlar geçiyor.
Swap’ta “Ağırdan alıyorlar” iddiası
Doların önüne set çekmek için umut bağlanan Swap anlaşmalarında da işlerin istenen hızda gitmediğini duydum. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu bir hafta önce, iki ülke ile Swap anlaşmasının kısa süre içinde sonuçlandırılabileceğini söylemişti. Hatta süre de vermişti: İki hafta. Reuters’a bilgi veren kaynaklar da yılbaşından önce bir Swap anlaşmasının açıklanabileceğini belirtmişti.
Yeni yıla girdik, henüz ortada somut bir şey yok. Ankara’nın yeni dostu Birleşik Arap Emirlikleri’nin Swap anlaşmasını ağırdan aldığı konuşuluyor…
Gerçek enflasyonu öğrendik mi?
Yazının sonunda Ankara’daki ekonomi çevrelerinde konuşulan ilginç bir bilgiyi daha aktarayım. Malum, enflasyonda şok bir yükseliş var; Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün tüketici enflasyonunun yüzde 36’yı geçtiğini duyurdu.
Enflasyon yüzde 40’a dayandığını göre TÜİK artık gerçek veriyi açıklamaya başladı mı? Ankara’da gerçek enflasyonun yüzde 55’in de üzerinde olduğu, geçtiğimiz aylarda yapılan makyajların bu gerçeğin üzerini kapattığı konuşuluyor.
Yakında bu konuda ilginç bazı bilgilerle karşılaşabiliriz. Kurumdan mobbing’le emekli edilen bazı eski çalışanların muhalefetle temasta olduğu ve hukuki destekle dava açma ihtimallerinin bulunduğu belirtiliyor.
Mobbing davaları geçtiğimiz yıllarda enflasyon verisinin arka planında neler yaşandığını aydınlatır mı? Bekleyelim, görelim.