Konut çıkmazı: Üretim azalırken fiyatlar yükseliyor
Konut fiyatlarındaki artış devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) şubat ayı Konut Fiyat Endeksi'ne göre konut fiyatları geçen yılın şubat ayına yüzde 96.4 arttı.
Peki fiyatlar neden artıyor?
Fiyatları en çok etkileyen unsur bina inşaat maliyetleri. Bunun en önemli sebeplerinden biri de kurdaki artış. TÜİK'e göre inşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 5.73 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 90.27 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 7.56, işçilik endeksi yüzde 0.23 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 113.27, işçilik endeksi yüzde 41.38 arttı.
Artan maliyetlerle birlikte konutta üretim azalıyor. Yatırımcı ve yabancı talebinin artması ise fiyatların artmasına neden oluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Yapı İzin İstatistiklerine göre 2021 yılında yapı ruhsatı verilen daire sayısı yüzde 27.8 ve yapı kullanım izni verilen daire sayısı da yüzde 4.4 arttı.
Yapı ruhsatı alınan daire sayısı 710 bin adetle son 4 yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Ancak yeni ruhsatlarda inşaat sürelerinin ortalama 2-3 yıl olduğu göz önüne alınırsa önceki yılların arz açığının telafi edilmesinin zaman alacağı anlaşılıyor.
Konut satış rakamları da arzın satışı karşılama oranının yüzde 40'lar seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor. 2013 yılında bu oran yüzde 63, 2014 yılında yüzde 67 seviyesindeydi.
Türkiye'nin yıllık olarak yaklaşık 800 bin yeni konuta ihtiyaç duyduğu hesaplanıyor.
Pandemi öncesinde daralma sürecine giren inşaat sektörü, 2021'de toparlanmaya başlamıştı. Ancak artan girdi maliyetleri sektörün en büyük baskı unsuru.
