Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “A Takımı”nı belirledi. Şimşek’in talebi doğrultusunda 4 bakan yardımcısı atandı. Şimşek ve ekibinin, son dönemde izlenen tartışmalı politikalar nedeniyle ekonomide tam anlamıyla “enkaz” devraldığını söylemek yanlış olmasa gerek.
Türkiye, makro ekonomik tabloların Ödemeler Dengesi, Merkezi Yönetim Bütçesi ve TCMB Analitik Bilançosu'nun eş anlı olarak bu denli bozulduğu bir dönem belki de hiç yaşamadı.
Bu konuyu somutlamak amacıyla birkaç veriyi paylaşalım.
- Mayıs sonu itibarıyla TÜFE yüzde 39,59, yurt içi ÜFE yüzde 40,76...
- Nisan sonunda yıllıklandırılmış cari açık, 57,8 milyar dolar...
- TCMB döviz rezervleri, swaplar da dikkate alındığında -70 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
- Mayıs sonu ticari krediler 7 trilyon TL’yi, tüketici kredileri (kredi kartları ile birlikte) 2 trilyon TL’yi aştı.
- 500 milyar TL dolayında yüzdürülen kredi söz konusu.
- Yılın ilk beş ayında bütçe 263,5 milyar TL açık verdi.
- Ocak-mayıs döneminde devlet 346 milyar TL borçlanmak zorunda kaldı ve kamunun çevirmek zorunda olduğu yaklaşık 2,4 trilyon TL iç borç stoku bulunuyor.
Ankara’da, ekonominin yüksek katlarında bu ağır tabloyu iyileştirmek için sonuçları ses getirecek, can yakacak, önemli çalışmalar ve toplantılar yapılıyor. Kemerler daha da sıkılacak, yoksulluk artacak, hayat daha da pahalı hale gelecek.
ZAMLAR VE VERGİLER
Ekonomi yönetimi, bütçe gelirlerini artırıcı düzenlemeler için kolları sıvadı. Bu konuda ilgili kurumlarla ve birimlerle görüşmeler başlatıldı.
Peki, bütçe gelirlerinin artırılması için hangi adımlar atılacak? Neler konuşuluyor? Kestirmeden hemen yanıtlayalım. Kamu kurum ve kuruluşlarının sunduğu hizmetlere ve mallara zam yapılacak. Vergi artışları gündeme gelecek.
YENİ ZAMLAR KAPIDA
Güvenilir kaynaklara göre, kısa süre içinde gündeme gelebilecek bazı zamlar ve vergi artışları şöyle:
- KÖPRÜ VE OTOYOL ZAMMI: Köprü ve otoyol geçiş ücretlerine zam yapılmasına kesin gözüyle bakılıyor. Karayolları Genel Müdürlüğü, genelde köprü ve otoyol zamlarını, yılın ilk ayında yapıyor. Bu yılın başında, seçim öncesi olduğu için geçiş ücretlerine zam yapılmadı. Bütçe gelirlerini artırmak amacıyla zam yapılması düşünülen kalemler arasında köprü ve otoyollar ilk sırada yer alıyor.
- HIZLI TREN BİLET FİYATLARI: Yüksek Hızlı Tren (YHT) bilet fiyatlarında da artış yapılması bekleniyor. TCDD Taşımacılık, bir süre önce zamlı tarifelerle ilgili bir hazırlık yaptı. Bu çalışma sonuçlandırılmadı, dosyalarda kaldı. Yeni dönemde bilet ücretlerine zam sürpriz olmayacak.
- ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 1 Temmuz’dan geçerli yeni elektrik tarifelerini belirledi. EPDK; konut, sanayi ve ticarethane tarifelerini sabit tuttu, eş deyişle zam yapmadı. BOTAŞ’ın da doğal gaza zam yapması beklenmiyor. Ancak, izleyen aylarda elektriğe (Ekim ayında) zam gündeme gelebilir.
- ŞEHİRİÇİ ULAŞIM: Bazı belediyeler de şehiriçi toplu taşıma ücretlerine zam hazırlığı yapıyor. Belediyelerin, temmuz ayı içinde bu yönde adım atması bekleniyor.
- UÇAK BİLETİ: Uçak bilet fiyatlarının da ayarlanmasının gündeme gelebileceği konuşuluyor. Olası zam sonrasında uçakla seyahat daha da maliyetli olacak.
- POSTA ÜCRETLERİ: Posta gönderi ücretlerine de zam olası adımlar arasında gösteriliyor.
- ÖTV ARTIŞI: Türkiye'de satılan her litre benzinden halen 2,526 TL, motorinden de 2,055 TL ÖTV alınıyor. Ürün fiyatına önce ÖTV ekleniyor, ardından da yüzde 18 KDV tahsil ediliyor. Akaryakıtta, ÖTV artışı da gelir artırıcı kalemler arasında sayılıyor.
- BOŞ KONUTLAR İÇİN VERGİ: Türkiye’de, binlerce boş konut bulunuyor. Sahipleri, bu konutları kullanmadığı gibi kiraya da vermiyor. Devlet, bu konutlar için elektrik, doğal gaz, su, yol gibi alt yapı ve benzeri konularda harcama yaptı. Bu bağlamda söz konusu konutlardan da vergi alınabileceği belirtiliyor.
Evet, seçim bitti. Türkiye, gerçek gündemine, ekonomiye döndü. Yaz, sıcak geçecek. Sonbahar daha da zor olacak.
