14 Mayıs seçimlerine sayılı günler kaldı. Milyonlarca vatandaş, bugüne dek görülmemiş biçimde hızla yoksullaşmasına yol açan ekonomik krizle boğuşuyor. Kriz, her geçen gün daha geniş kitleleri içine alacak biçimde derinleşip genişliyor.
Hükümet, seçim öncesinde ekonomide attığı bazı adımlarla bu yakıcı ağır havayı dağıtmaya, işlerin yoluna gireceği izlenimi vermeye çalışıyor. Ekonomide, geleceğe yönelik "umut" yaratmak istiyor.
Bu amaçla maaş artışları yapıyor. Son olarak çok önemli bir seçmen kitlesini oluşturan emeklilerin maaşlarında alt sınırı yükselten bir düzenleme gündeme geldi.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bugün en düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya, emekliye bayram ikramiyesinin 2 bin liraya çıkarılmasını öngören yasa teklifi ele alınacak. Maaşlara yapılan artışlar yüksek enflasyon ortamında güneş görmüş kar gibi hızla eriyor. Zam dalgası dur durak bilmiyor. Vatandaş, temel ihtiyaçlarını karşılayacak ürünleri alamıyor, karnını doyurmakta zorlanıyor.
Ankara'da enerji mesaisi
Enerji yönetimi de boş durmuyor. Son yıllarda art arda yapılan yüksek oranlı zamlarla vatandaşın belini büken elektrik ve doğal gaz faturalarını belli ölçüde hafifletmek kolları sıvadı. Bu kapsamda seçim öncesinde elektrik ve doğal gaz tarifelerinde yapılacak indirim için Ankara'da enerji yönetimi, geçen hafta bir toplantı yaptı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in başkanlığında bakan yardımcıları Alparslan Bayraktar, Abdullah Tancan ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, 1 Nisan'da uygulamaya girecek yeni elektrik ve doğal gaz tarifelerini konuşmak üzeri bir araya geldi.
Bayraktar doğal gaz, Tancan elektrik sektöründen sorumlu...
Bir anımsatmada bulunalım. Mevzuat uyarınca Türkiye'de elektrik fiyatları üç ayda bir, doğal gaz aylık olarak maliyetlerdeki değişime bağlı olarak gözden geçiriliyor. Gerektiğinde elektriğe aylık indirim ya da zam yapılabiliyor. BOTAŞ doğal gaz, EPDK da elektrik tarifelerini açıklıyor. Bu, işin ekonomik ve teknik tarafını oluşturuyor. Son yıllarda tüm diğer alanlarda olduğu gibi enerji sektörü de siyasi ve yukarıdan gelen talimatlarla şekilleniyor. Özellikle gerek konut, gerek sanayi ve ticarethanelere uygulanacak tarifelerde siyasi beklenti ve kararların etkili olduğu gözleniyor.
Ankara'da yapılan enerji zirvesinden sızan bilgiye göre doğal gaza indirim yapılacak. Sanayinin kullandığı doğal gaza yüzde 15-20 aralığında indirime kesin gözüyle bakılıyor. Santrallara satılan doğal gazda da indirim olabileceği belirtiliyor.
Doğal gazda konutlara indirim yapılabilir mi?
Konutlarda doğal gaza belli ölçüde sübvansiyon uygulanıyor. BOTAŞ, ithal ettiği fiyatın altında bir fiyattan konutlara gaz satıyor. Buna karşın kış mevsiminde katlanan doğal gaz faturası milyonlarca abonenin elini yaktı. Aylık ısınma gideri (100 metrekare bir konutta), bin 500-2 bin TL'yi buldu. Bu tutarın yer yer 2 bin 500-3 bin TL'leri de bulduğu aylar oldu.
Enerji sektörünü yakından takip eden uzmanlar, konutta indirimin düşük olasılık olduğuna işaret ediyor. Uzmanlar, "Ancak seçim dönemine giriliyor. Bu nedenle konutlara da indirim yapılması çok da sürpriz olmaz. Olası bir indirimin vatandaşa, kış mevsimi geride kaldığı ve ısınma amaçlı gaz tüketimi azaldığı için pek etkisi olmaz" görüşünü dile getiriyor.
Sanayide alarm
Bir de doğal gaz tüketimine bakalım. Türkiye'nin sanayi merkezi olarak öne çıkan Gebze ve Adapazarı'nın gaz dağıtımını yapan PALGAZ'dan güvenilir kaynaklara göre sanayinin gaz tüketimi düşüyor. Gübre ve petro kimya sektörlerinde doğal gaz tüketimi, geçen yıla göre yüzde 30 düzeyinde geriledi. Eş deyişle 3'te bir oranında tüketim azaldı, çarklar yavaşladı. Sanayinin diğer sektörlerinde de talebin derece derece gerilediğine dikkat çekiyor. Ekonomik kriz, tüm gizleme çabalarına karşın kendini her alanda derin biçimde hissettiriyor.
Elektrikte indirim
Elektrikte de indirim var. EPDK'nın, bu hafta içinde yapacağı toplantıda, 1 Nisan'dan geçerli olmak üzere uygulanacak yeni elektrik tarifelerini belirlemesi ve Resmi Gazete'de yayımlaması bekleniyor. Uzmanlar da indirimin gerekli olduğunu belirtiyor. Eski TEDAŞ Genel Müdür vekili Osman Nuri Doğan, yılbaşından bu yana doğal gaz ve ithal kömür fiyatlarının ciddi biçimde gerilediğine dikkat çekerek, bunun elektrik fiyatlarına henüz yansımadığını söyledi. Doğan, elektrikte konut dahil yüksek oranlı indirim için koşulların çok "uygun" olduğunu belirterek, küresel piyasalardaki gelişmeler çerçevesinde EPDK'nın elektrikte bir yıldır uygulanan azami tavan fiyat uygulamasını gözden geçirmesi durumunda (özellikle yerli kömür ve diğerleri için belirlenen başlangıç fiyatlarının daha gerçekçi olarak belirlenmesi ve formüller arasındaki uyumsuzlukların giderilmesi koşuluyla) nihai elektrik fiyatlarında ciddi bir indirimin söz konusu olabileceğini vurguladı. Doğan, "Konut, sanayi ve ticarethaneye indirim yapılacak bir ortam söz konusu" dedi.
Gözler, bu hafta BOTAŞ ve EPDK'da olacak.
