Ankara’da dün bürokrasiyi temmuz sıcağından daha çok milyarlarca liralık ödeme trafiği terletti. Muhalefetin sert eleştirisine hedef olan, yap-işlet-devret (YİD) yöntemiyle inşa edilen köprü ve otoyollara “garanti” ödemesi için yoğun bir mesai yapıldı.
Devlet, iktidar çevrelerinin “mega” olarak nitelediği köprü ve otoyollara "garanti" kapsamında milyarlarca liralık yeni bir ödeme daha yaptı.
Bu projelerde araç geçiş garantileri bazılarında dolar, bazılarında da euro üzerinden verildi. Seçim sonrasında döviz kurunun yukarı yönlü sert hareketi nedeniyle garanti ödemesine konu tutar daha da arttı. Bu çizginin devam etmesi bekleniyor.
15 MİLYAR TL
Yavuz Sultan, Osmangazi, 1915 Çanakkale köprüleri ile İstanbul-İzmir, Kuzey Marmara, Malkara-Çanakkale, Ankara-Niğde, Menemen-Aliağa-Çandarlı otoyolları YİD yöntemiyle inşa edildi. Bu projelere, 3 ayda bir "otomatik" denilecek bir yöntemle garanti ödemesi gerçekleştiriliyor.
Karayolları Genel Müdürlüğü, YİD işletmecilerine ya da yüklenicilere, yılın ikinci çeyreğinde (nisan-mayıs-haziran döneminde), bu projeleri kullanan araç sayısının garanti sınırının altında kalması nedeniyle toplam 15 milyar TL düzeyinde para ödedi.
YİD modeliyle inşa edilen köprü ve otoyol işleten bir şirketin yetkilisi, Karayolları’nın dün öğleden sonra ödemeleri yaptığını belirterek, “Her bir proje için ayrı ayrı araç geçiş sayıları ve garanti ödemeleri hesaplanıyor. Buna göre de ilgili işletmeye ödeme yapılıyor” dedi.
Yetkili, toplam tutara ilişkin soru üzerine de “15 milyar TL’lik bir ödemenin söz konusu olduğunu biliyoruz” dedi.
YILLIK 60 MİLYAR TL’YE KOŞUYOR
Bu projelere, yılın ilk çeyreği için de (ocak-mart dönemi) nisan ayının son haftasında, 13 milyar TL dolayında bir ödeme yapılmıştı. Böylece, yılın ilk yarısına yönelik garanti kapsamında yapılan ödeme tutarı 28 milyar TL’yi aştı.
Bu yıl başında, köprü ve otoyollara 50-55 milyar TL düzeyinde garanti ödeneceği öngörülmüştü. Bu tutarın aşılacağı hemen hemen kesinleşti.
Yılın üçüncü ve dördüncü çeyreklerinde yapılacak ödemeyle birlikte 2023 yılının garanti tutarının 60 milyar TL’ye çıkması bekleniyor.
YİD projelerine yönelik garanti tutarları, öngörüleri de aşarak garantili biçimde yol almaya devam ediyor.
