Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile ikili ilişkilere dair bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Erdoğan, Türkiye ve ABD'nin “yeni dönemde dayanışma, sonuç odaklı bir yaklaşım ve samimiyetle işbirliğini artıracağına” dair umudunu dile getirdi.
Yani ortaklık vurgusu yaptı…
Ukrayna krizi ve Suriye’deki gelişmeler ele alındı.
Erdoğan, Türkiye'nin “Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirmek için Trump’ın girişimlerini desteklediğini” belirtti.
Bu girişimlerin yönü ise henüz net değil. Resim hâlâ flu.
Karadeniz’de Rusya mı güçlenecek, Avrupa nasıl bir hamle yapacak? Bunlar hâlâ izleniyor.
Türk Cumhurbaşkanı, iki ülkenin “istikrarı sağlamak, yeni yönetimi işlevsel hâle getirmek ve normalleşmeyi desteklemek amacıyla Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasına katkıda bulunması gerektiğini” de ifade etti.
Ancak Erdoğan, sadece Suriye’ye yönelik yaptırımlardan değil, Türkiye’ye uygulanan yaptırımlardan da bahsetti.
Cumhurbaşkanı, CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasının, F-16 alım sürecinin tamamlanmasının ve Türkiye'nin F-35 programına yeniden katılmasının, savunma sanayisinde ikili işbirliğini artırmak için gerekli olduğunu vurguladı.
Bunlar uzun vadeli hedefler olarak görülse de F-16 sürecinin tamamlanması, kısa vadede testin ilk basamağı olacak.
İletişim Başkanlığı’nın İngilizce X hesabında, Türkiye’ye yaptırımlar konusu, Suriye’ye yaptırımlara dair vurgudan sonra yer aldı.
Ekonomik açıdan bakıldığında, Erdoğan’ın ABD ile ortaklık çağrısı son derece önemli.
Ancak Trump’ın olası bir açıklaması kriz etkisi yaratabilir.
21-26 Nisan tarihleri arasında Washington’da IMF toplantıları gerçekleşecek.
Erdoğan son dönemde Avrupa Birliği vurgusu yapıyor. Ancak bazı ABD Kongre üyeleri, Türkiye’yi Orta Doğu’ya itme ve onu o coğrafyada kategorize etme peşinde.
Bu gruplar, İsrail’e yakın Kongre üyeleriyle temas hâlinde.
Türkiye, eksen kayması yaşamadığını göstermek istiyor…
Öte yandan Trump, ABD dış politikasını yeniden şekillendiriyor.
“ABD artık gözü kapalı şekilde Avrupa’nın arkasında değil” mesajını veriyor.
Avrupa Birliği’ni savunma harcamalarını artırmaya zorlamakta.
Pek çok konuda şikayetçi.
Avrupa’yı Google ve Facebook’a dava açmakla suçluyor.
“Avrupa’ya araç satamıyoruz” diyerek gümrük vergilerine dikkat çekiyor.
Trump’ın bu dış politika değişikliği, Ukrayna’ya sırtını dönmek olarak yorumlandı.
Hatta Trump’ın Zelensky’ye Beyaz Saray’daki tavrı, Rusya ile yakınlaşma olarak okundu.
Bu durum, Avrupa’yı Türkiye’ye yakınlaştırabilir mi?
NATO içindeki büyük ordusu ve stratejik konumu, Türkiye’yi Avrupa için önemli bir müttefik hâline getiriyor.
Özellikle ABD devre dışı kalırsa…
Ancak Erdoğan, Rusya’ya yaptırım uygulamayı reddederek Moskova’dan ucuz enerji almayı sürdürüyor.
Eski Başkan Joe Biden yönetimi tarafından dışlanan Erdoğan, bu kez şanslı olabilir.
Ama elbette teslim olursa.
En büyük engel, HAMAS yanlısı söylem.
Washington’daki değişimden faydalanmanın ön koşulu, bu söylemden vazgeçmek.
Türkiye, içeride PKK sorununu çözmeye odaklanırken, Karadeniz’de şekillenecek güç dengesinde rolünü değerlendiriyor.
Rusya’nın güçleneceği bir denklemde, Trump ve Avrupa arasında denge kurmak zorunda kalabilir.
Trump’ın İran politikası da dikkatle izleniyor.
Bu arada, ABD Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, pazar günü yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gelecek hafta bir telefon görüşmesi yapmasının beklendiğini söyledi.
CNN’e verdiği röportajda, Witkoff, Putin ile yaptığı görüşmeyi “eşit derecede olumlu” olarak tanımladı.
Ayrıca, Rusya ve Ukrayna’nın “bugün, ABD’nin müzakerelere dahil olmasından önceki döneme kıyasla çok daha yakın” olduğunu belirtti.
