Umarım bu yazıyı okuduğunuzda Atlantik denizinde kaybolan mini denizaltı Titan’a ulaşılır, içindeki beş kişi sağ salim kurtulur. Dünyanın gözü kulağı iki günden beri ünlü batık yolcu gemisi Titanik’i görmek için Atlantik’e daldıktan sonra kaybolan 58 yaşındaki İngiliz milyarder Hamish Harding’in mini denizaltısından gelecek iyi habere odaklanmış durumda.
Harding’le beraber Pakistanlı milyarder Süleyman Davud ile oğlu Şehzade Davud’un yanı sıra eski bir Fransız Donanması dalgıcı olan 77 yaşındaki Paul-Henry Nargeolet, Titanik kalıntılarına seferler düzenleyen, Titan'ın da sahibi OceanGate firmasının CEO'su Stockton Rush da Titan’daydı. Pazar günü kaybolan denizaltının 96 saatlik acil oksijen kaynağı tükenmeden yerini tespit etmek için son derece hızlı bir uluslararası operasyon yürütülüyor. Hem ABD hem de Kanada gemileri ile uçakları Cape Cod'un yaklaşık 1,450 km doğusundaki bir bölgeyi tarıyor, bazıları 3,962 metre derinliğe kadar izleme yapabilen sonar şamandıraları bırakıyor. Yani denizaltıdakileri kurtarmak için tam bir seferberlik yaşanıyor.
Rekor sahibi maceracı
Harding, Dubai merkezli bir özel jet bayisi olan Action Aviation'ın sahibi. Maceracı olarak tanılanan Cambridge Üniversitesi eğitimli milyarder aslında birçok keşif başarısına da imza atmış biri. Eski astronot Buzz Aldrin ile birlikte Güney Kutbu'nu defalarca ziyaret ettiği, 2022 yılında Blue Origin'in beşinci insan mürettebatlı uçuşunda uzaya çıktığı biliniyor. Dünyanın en derin noktası Mariana Çukuru'nun en derin kısmına yaptığı dalış sırasında geçirdiği en uzun sürenin de onaylandığı üç Guinness Dünya Rekoru'na da sahip. Yaptığı bu işlerin tehlikesi sorulduğunda “bunların hepsi hesaplanmış risklerdir“ dediğini yazıyor İngiliz medyası. Riski herhalde hesaplanan denizaltının neden kaybolduğu, içinde ne yaşandığı bilinmiyor. Atlantik Okyanusu yüzeyinin 12 bin 500 ft altında olduğu sanılan denizaltıyı arama çalışmalarındaki zorluk endişeleri arttırıyor.
Arama neden zor?
Öncelikle kurtarma ekiplerinin Atlantik Okyanusu derinliklerinde karşılaşacağı zorluklar uzayda yaşanabileceklere çok benziyor. Ekipler için temel sorunun Titan denizaltısından herhangi bir tehlike sinyalinin gelmemiş oluşu. Bu da bir uçağın kara kutusunun yerini tespit etmeye benzer şekilde, kazazede gemilerden gelen sinyalleri arayan kurtarma teknolojisinin onu bulmakta zorlanacağı anlamına geliyor.
Eğer Titanik batığının yattığı bölgedeyse, Titan’I bulabilme amacıyla deniz tabanının -yüzeyin yaklaşık 12.500 ft altında- araştırılması için bir ROV (uzaktan kumandalı araç) araç gerekli. Bu olsa bile kurtarma çalışmaları pek kolay olmayacak. Çünkü derinlikleri tamamen karanlık olan deniz dibi çamurla dolu. “Arama ışıklarıyla ancak 20 metre önünüzü görebilirsiniz" diyor uzmanlardan biri.
O derinlikteki akıntıların gücü nedeniyle denizaltının deniz tabanı boyunca yuvarlanabileceği de ihtimal dahilinde. Deniz dibindeyse, muhtemelen “bir şeye” dolanmış olabileceği söylenen Titan‘ın deniz tabanında ya da yüzeyin derinliklerinde bulunması durumunda içindekileri güvenli bir şekilde yukarı çıkarmanın da zor olacağı belirtiliyor.
İçeriden açılamaz
Denizaltının içeriden açılamayacağına inanıldığı için hem sağlam hem de yüzeyde bulunma ihtimali olduğunu belirten uzmanlara göre, eğer kendilerini yüzeye çıkarmak için basınçlı hava kullanmayı başardılarsa, birileri onları nerede olurlarsa olsunlar bulabilecek.
Büyük bir talihsizlik elbette. Okyanusun yüzlerce metre derinliğindeki küçük bir denizaltıda sıkışıp kalmak korkunç. Yazılanları okudukça, görüntüleri izledikçe ancak filmlerde “yaşanabileceğini“ sandıklarımın ne kadar gerçek olabileceğini düşündüm bir kez daha.
Umarım arama çalışmaları başarıya ulaşır, beş kişi sıkıştıkları denizaltıdan kurtarılabilir.
Mutlu sonla biten bir talihsizlik olarak anımsanır umarım.
