AKP’nin İstanbul konusundaki öfkesinin nedeni belli; rant ve paylaşımdan uzak kalması. Tamam bunu anladık; peki AKP’yi asıl öfkelendiren sadece İstanbul mu? Neden İstanbul telaşı yüzünden resmin asıl büyük parçasını bir türlü göremiyoruz. Acaba asıl unutturulmak istenen bu seçim sonucu AKP ve MHP’nin ortak olduğu “Cumhur İttifakının” uğradığı ağır yenilgi mi? Nedir bu fotoğrafın tümü...
Polimetre şirketi yerel seçim sonuçları ön raporu adı altında bir çalışma hazırlamış. Titizlikle, 2014 yerel seçimlerini baz alındığı bu çalışmaya göre AKP 2002’den bu yana geçen seçimlerde en ağır yenilgisini almış gibi görünüyor. Gelin şöyle soğukkanlılıkla, sağ duyuyla aslında pek de konuşmayan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun aksine CHP’nin yaşadığı büyük zaferi tek tek ele alalım… Çünkü herkes aday belirleme yöntemlerinde yaşanan tartışmalardan, gecikmelerden, eksikliklerden dolayı biraz umutsuzluk biraz kırgınlık içindeydi ama görünen o oldu ki CHP seçmeni her şeyi bir kenara bırakıp sandığa AKP ve MHP’li kırgın seçmenlerle birlikte adeta koştu. Peki bunu nasıl anlıyoruz…
Tabloya bir bakalım…
-AKP’NİN BELEDİYE SAYISI AÇISINDAN DURUMU: 30 Mart 2014 seçimlerinde AKP’nin aldığı Büyükşehir belediyesi 18, il belediyesi 30, ilçe belediyesi 575. Peki 31 Mart 2019’da bu rakamlar ne oldu. AKP’nin aldığı Büyükşehir belediyesi sayısı 15, il belediyesi 24, ilçe belediyesi 510. Yani AKP; 30 Mart 2014’te toplamda 623 belediyeyi kazanırken bu sayı 2019’da 549’a gerilemiş. Özetle AKP; 31 Mart 2019’da 30 Mart 3014’e göre; 3 büyükşehir belediyesi, 6 il belediyesi, 65 ilçe belediyesi kaybetmiş. Hem de toplam belediye sayısı 998’den 1,003’e çıkmasına rağmen.
-MHP’NİN BELEDİYE SAYISI AÇISINDAN DURUMU: Peki bu durum AKP’nin stepnesi, can simidi MHP’ye yaramış mı diye sorarsanız aslında durumu AKP’ye göre biraz daha iyi ama yine de kayıpları ciddiye alınacak durumda. Çünkü; MHP 2014 yılında 3 Büyükşehir belediyesi, 5 il belediyesi, 103 ilçe belediyesi almışken, 31 Mart 2019’da; elindeki iki büyükşehir belediyesini kaybederek 1 büyükşehir belediyesi, 10 il belediyesi, 138 ilçe belediyesi almış. MHP il belediye sayısını 5 arttırırken ilçe belediye sayısını 35 arttırmış. MHP 2014 yerel seçimlerine göre 2019’da 38 belediye fazla almış. Ancak iki Büyükşehir’i kaybederek.
-CHP’NİN BELEDİYE SAYISI AÇISINDAN DURUMU: Gelelim CHP’ye. Aday belirleme konusunda geç kaldığı, tereddütlü davrandığı, parti bünyesi dışından adaylara daha çok yer verdiği iddialarına rağmen Cumhuriyet Halk Partisi bu seçimden zaferle çıkmasını bilmiştir. Kemal Kılıçdaroğlu partisini hem yerel anlamda büyütmüş, hem de belediyeler konusunda iddialı bir hale getirmişti. CHP’nin de rakamları şöyle; 30 mart 2014’te CHP’nin aldığı büyükşehir belediyesi 6, il belediyesi 8, ilçe belediyesi 157. Toplamda 171 belediyeyi kazanmış. Gelelim 31 Mart 2019’a. CHP kazandığı büyükşehir belediye sayısını 5 arttırarak 11’e çıkarmış. 8 olan il belediye sayısını ise 10’a çıkarmış, 157 olan ilçe belediyesi sayısını 179’a çıkarmış. Yani CHP; 2014 seçimlerine göre; 31 Mart 2019’da; büyükşehirlerde 5, il belediyelerinde 2, ilçe belediyelerinde 22 belediye daha fazla kazanmış. 2014’te toplamda 171 olan toplam belediye başkanlığını sayısını 29 daha arttırarak 200 belediye kazanmış. Bu Cumhuriyet Halk Partisinin bu seçimden diğerlerine göre İyi Parti’yle birlikte ittifak çerçevesinde bir zaferle çıktığının belgesidir. Daha iyisi olabilir miydi, elbette. Nerede eksik ve hata yapıldığını düşünecek olan CHP yönetimidir.
-HDP’NİN BELEDİYE SAYISI AÇISINDAN DURUMU: HDP 30 Mart 2014 seçimlerine kendisiyle birlikte iki adet bölge partisi ile birlikte girmiştir. Bunlar BDP (Barış ve Demokrasi Partisi) ve DBP (Demokratik Bölgeler Partisi)’dir. Buna göre; üçünün toplamı üzerinden bir hesap yapalım. Üçlü yapının (HDP+BDP+DBP) 30 Mart 2014’te kazandığı büyükşehir belediyesi 3, il belediyesi 8, ilçe belediyesi 67. Toplamda kazandığı belediye sayısı ise 78.
31 mart 2019’da HDP’nin bu üç parti adına tek başına girdiği yerel seçimlerde aldığı belediyeler ise şöyle; Büyükşehir Belediyesi 3, il belediyesi 5, ilçe belediyesi 44. Yani HDP’de bu seçimlerin kaybedeni arasında yerini almıştır. Büyükşehir belediyelerinde 2019’da 2014’e göre kayıp yaşamazken, yine 2019’da 2014’ğ göre; 3 il belediyesi, 22 ilçe belediyesi daha az almıştır.
Peki geçmişte yerel seçim deneyimi olan İyi Parti’ye bir bakalım;
-İYİ PARTİ’NİN BELEDİYE SAYISI AÇISINDAN DURUMU: İyi parti hiç büyükşehir ve il belediyesi kazanamazken 20 ilçe belediyesi kazanmıştır. Tabi burada CHP ile yapılan ittifakı da göz önünde tutarsanız sonuçlara daha mantıklı bakmış olursunuz.
Gelelim sonuçlara;
1-AKP’den MHP’ye geçen 76 ilçe belediyesi vardır. Cumhur İttifakı AKP’yi zayıflatırken MHP’yi güçlendirmiştir.
2-Türkiye’de seçmenlerin yüzde 77,9’u 30 büyükşehirde yaşamaktadır. AKP yönetmekte olduğu 3 büyükşehirde (İstanbul-Ankara-Antalya) seçimi kaybetmiştir. Bu illerin toplam nüfusu 16 milyon 145 bin’dir. AKP 2014’te 30 milyon 645 bin seçmene hizmet götürürken bu rakam 2019’da 14 milyon 500 bine ulaşmıştır. Buna mukabil CHP; 2014’te 7 milyon 191 seçmene belediye hizmeti götürürken bu rakam 2019’da 26 milyon 132 bine çıkmıştır.CHP; AKP’den 3, MHP’den 2 büyükşehir belediyesini devralmıştır.
3- İyi Parti AKP’nin elindeki 12 ilçeyi, MHP’den 7, CHP’den ise 1 ilçe belediyesini tek başına devralmıştır.
Sonuç; AKP’nin öfkesi, saldırganlığı, kural ve yasa tanımamazlığının tek bir gerekçesi vardır;
“Adalet ve Kalkınma Partisi hızla çökmektedir…!"
