Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), Mayıs 2022 dönemini kapsayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 13 Temmuz 2022'de yayımlanan işsizlik verilerine ilişkin "İşsizlik ve İstihdamın Görünümü" raporunu yayımladı.

Rapora göre, geniş tanımlı işsiz mayısta pandemi öncesi dönem olan 2019’un aynı ayına göre yaklaşık 2 milyon artarken, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 22.4, geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 29 olarak belirlendi.

TÜİK'in Mayıs 2022 Hanehalkı İş gücü Araştırması sonuçları bugün yayımlandı. TÜİK'in araştırmasına göre, mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 10,9, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 22,4 seviyesinde gerçekleşti.

DİSK-AR’ın TÜİK'in atıl işgücü oranından hareketle yaptığı hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Mayıs 2022'de 8 milyon 387 bin olarak gerçekleşti.

Kadın işsizliği artıyor

DİSK-AR raporunda kadın iş gücünün durumunun alarm verdiği belirtildi. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 14.9 iken kadınlarda yüzde 18,3 olarak belirlendi. Ayrıca Mayıs 2022 verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori bu ay da yüzde 29 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu.

DİSK raporunda, “Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 17 Ocak 2022'de yayımladığı Dünyada İstihdam ve Sosyal Görünümü 1 adlı çalışmasında salgından kadınların ve gençlerin en kötü etkilenenler arasında yer aldığı, bu sebeple toparlanmanın en yavaş yine bu gruplarda gerçekleşeceği belirtiliyor. Salgın sonrası kadın işgücündeki toparlanmanın erkek işgücüne göre daha yavaş olacağı ifade ediliyor” ifadelerine yer verildi. DİSK-AR işsizlik konusundaki önerilerini ise şöyle sıraladı:

'Çalışma saatleri düşürülmeli'

• "Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması" ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37.5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir
• Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
• İş Yasasının 25/II. Maddesi yeniden düzenlenmeli ve keyfi işten çıkarmalar sona ermelidir.
• İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir.
• Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
• Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
• Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.