1 trilyon 80 milyar lira ek ödenek talep edildi: Bütçe vasfını kaybetti, yeni vergiler kapıda

1 trilyon 80 milyar lira ek ödenek talep edildi: Bütçe vasfını kaybetti, yeni vergiler kapıda
1 trilyon 80 milyar TL ek ödeneğin bütçenin bütçe olma vasfını kaybettiğini gösterdiğini belirten Dr. Ozan Bingöl, “Eğer bir bütçenin nefesi 6 ayda tükeniyor ve %86 ilave ödenek getiriliyorsa burada bir yanlışlık vardır. KKM için 40 milyar TL ödenek bile daha önceki ödemelerin hukuka aykırı yapıldığını gösterir. Ek bütçeyle vergi artışlarından payımıza düşeni fazlasıyla alacağımıza eminim" dedi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2022 yılı bütçe kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifini TBMM’ye sundu. Kanunla bütçeye 1.080.515.421.000 lira ödenek eklenmesi öngörülüyor. Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, bu ödenek talebiyle birlikte bütçenin artık bütçe olma vasfını kaybettiğini belirterek, “Bütçe, iş dünyasının, kamunun, vatandaşın önünü görmesi için yapılır. Eğer bir bütçenin nefesi daha yılın 6 ayında tükeniyor ve %86 oranında ilave ödenek ve vergi artışı getiriliyorsa burada bir yanlışlık var demektir. Bütçede samimiyet ilkesi yoktur. Ekonomide, maliye yönetimde ciddi sorunlar var demektir” dedi. Bingöl, bütçe artışı sonucu harcamaların gideceği kalemlere bakıldığında ek bütçenin %60’ından fazlası cari giderler ile borç verme kalemlerine ait olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:

KKM’ye 40 milyar ödenekle hukuksuz durum telafi edilmeye çalışılıyor

“2022 yılı merkezi yönetim bütçe gider tahmini 1.472.583.134.000 lira idi. Ek bütçe ile buna 1.083.597.525 lira ekleniyor. Bunun anlamı, bütçe gider tahmini ilk tahminin %73.6’sı oranında artırılıyor. Bu kadar sapan bir bütçe samimiyet ilkesinden uzak bir bütçedir. Böyle bir metnin bütçe olarak nitelendirilmesi bile güçleşmektedir. Kur korumalı mevduat için bütçeden yapılan ödemelerin bütçe hakkına ve yasalara aykırılık teşkil ettiği hususunu da tekrarlamayı zaruri görüyorum. Yılın ilk 5 ayında bütçede ödeneği olmadığı halde, Yüce Meclis bu konuda yürütmeye yetki vermediği halde, hukukiliği tartışmalı bir şekilde ‘Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına İlişkin Giderler’ kalemi altında 21.1 milyar lira ödeme yapılmıştır. Ek bütçe ile bu hukuksuz durum telafi edilmeye çalışılmakta ve kur korumalı mevduat için 40 milyar lira ödenek konulmaktadır. Kur korumalı mevduat için ek bütçede ödeneğe yer verilmesi bile tek başına daha önceki ödemelerin hukuka aykırı şekilde yapıldığı şeklinde değerlendirilebilir. Bütçe ödenek artışından payımıza ne düşer bilemem ama ek bütçe nedeniyle söz konusu olacak vergi artışlarından payımıza düşeni fazlasıyla alacağımıza eminim. Bütçeye eklenen 1.080.515.421.000 TL ilave ödeneğin dağılımı şöyledir:

  • 16.823.485.000 TL personel giderleri
  • 86.663.870.000 TL mal ve hizmet alım giderleri
  • 89.416.338.000 TL faiz giderleri
  • 421.017.578.000 TL cari transferler
  • 74.093.864.000 TL sermaye giderleri
  • 13.579.640.000 TL sermaye transferleri
  • 140.024.000.000 TL borç verme giderleri

Ayrıca “01-personel giderleri” ve “02-sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri” için toplam 200.040.646.000 TL ödenek eklenmesi teklif edilmektedir. Yukarıdaki rakamlardan görüleceği üzere ek bütçeden aslan payını cari transferler ve borç verme giderleri alacaktır. Ek bütçe ile yapılan artışın %60’ından daha fazlası bu iki sınıf altında harcanacaktır.”

Motorlu taşıt araçlarının ÖTV’sine yüzde 100 zam yolda

Ozan Bingöl, 1.258.278.815.000 TL olarak öngörülen 2022 yılı merkezi yönetim bütçe vergi gelir hedefi ek bütçe ile birlikte %86 oranında artırılarak 2.341.876.340.000 Türk Lirası’na çıkarılacağına dikkat çekerek, ek bütçe ile tahsil edilecek vergi gelirlerinin türler itibarıyla dağılımını şöyle belirtti:

vergi-jpg.png

Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) 157.3 milyar liralık bir ek vergi öngörülmektedir. Bu vergilerin alt kalemler itibarıyla dağılımı ise aşağıdaki gibidir:

vergi1-jpg.png

Yukarıdaki tabloda özel tüketim gelirleri içinde en dikkat çekici artış motorlu taşıt araçları üzerinden alınan ÖTV’de gözükmektedir. Nitekim 2022 yılı bütçesinde 72.1 milyar olarak yer alan motorlu taşıt araçları ÖTV’si neredeyse %100 artırılmaktadır. Bu durumda, motorlu taşıt araçları ÖTV oranlarında artışa gidilebileceğinin sinyali olarak değerlendirilebilir. Ya da hızla artacak araç fiyatları dikkate alınarak böyle bir tahmin yapılmış da diyebiliriz.”