İbrahim Kahveci, gıda zamlarını masaya yatırdı

İbrahim Kahveci, gıda zamlarını masaya yatırdı
İbrahim Kahveci gıda zamlarını masaya yatırdığı yazısında, tarla fiyatlarında yaşanan düşüşe rağmen raflardaki durumun tam tersi seyrettiğini yazdı.

İbrahim Kahveci, Karar gazetesinde 'Ucuzluk bu ülkeye hayal' başlıklı bir yazı kaleme aldı. Yazısında gıda fiyatlarındaki tırmanışı aktaran Kahveci, "Tarla fiyatı yüzde 13 gerileyen patatesin neden raf fiyatı yüzde 19,6 artar?" diye sordu. 

"Tarlada çiftçinin para etmeyen ürünü rafta tüketiciyi çileden çıkartıyor" diyen Kahveci'nin yazısından ilgili bölüm şöyle: 

Tarımda sorunun tarla olmadığını, hatta tarlada çiftçinin büyük zararda olduğunu dilimizde tüy bitercesine yıllardır yazıyoruz.

Ülkede kurulu düzen yanlış ve bu düzen tüketiciyi çileden çıkartacak noktaya gelmiştir. Pahalı bir hayat ama arkasında ucuz bir çiftçi hayatını besliyor. Ya da besleyemiyor...

Tarlada çiftçinin kazanmadığı, hatta ürünü değersiz bulup hasat etmediği ürünleri neden raflarda ateş pahasına tüketmek zorunda kalıyoruz?

Ama bir de bu işin uzun süreli farkları var.

Mesela salatalık tarlada 2016 yılı temmuz ayında 0,91 kuruşmuş. Aynı tarihte raf fiyatı ise 1,78 liraya ulaşmış. Yaklaşık iki kat fark varmış. Oysa şimdi tarla fiyatı ile raf fiyatı farkı 2,6 kata çıkmış oldu.

Yine temmuz 2016’da domatesin tarla fiyatı 1,30 lira iken raf fiyatı 2,47 liraydı. Fark 1,9 kat seviyesinde oluşmuş. Ama bu yıl tarla fiyatı ile raf fiyatı farkı 2,5 kata çıkmış.

Makas sürekli açılıyor.

Tarlada artmayan fiyatlar raflarda el yakıyor. Ne çiftçi kazanıyor ne de tüketici bu ucuzluktan faydalanabiliyor.

Demek ki tarımda tarlada daha çok ürün üretmek çözüm değil. Hatta çiftçiye daha fazla ürettirmek çiftçiyi daha büyük zarara sokmak demektir.

Sorunu doğru tespit edemezsek çözümü de bulamayız.

Önce doğru teşhis gerekiyor.

Bugün Hazine garantili pahalı yollarımız zorunlu güzergahlar vasıtası ile ürünlere ek maliyet getirmiştir. Ama asıl sorun perakende sistemidir.

Verimsizleşen ve bir türlü dengeye oturmayan kuralsız perakende sistemi bu verimsizliğini tüketiciye ödettirmektedir.

Kuralsızdır, çünkü mahalle arasına kadar 10-15 zincir market girmiştir. Alan başına müşteri sayısı yetersizliği işte o verimsizliği beslemektedir.

Kuralsız piyasa pahalı piyasa sonucunu doğurmaktadır.

Buradan muhalefete de bir kez daha seslenelim.

Neden tarımda üretici yerlerde organizasyon geliştirip, tüketici illere ucuza satış fırsatları oluşturmuyorlar? Neden gıda işine el atmıyorlar?

Varlık bizde ama aynı zamanda yokluğu çeken de biziz. Merkezi yönetimin bu ülkede sorun çözme kapasitesi sıfıra gelmiştir ama muhalefet neden çözümü fiiliyata dökmüyor?

Hem çiftçinin hem de tüketicinin kazanacağı bir sisteme neden yaklaşmıyorlar?

İnanın ben de anlamış değilim. Umarım en kısa sürede temel gıda ürünlerinde çözüme yönelik bir adım atılır. Aksi halde bu ülkede kaybet kaybet sistemi işlemeye devam edecektir.

 

Etiketler :