Barış Yarkadaş: Medyaya baskının dozu artıyor
Medyada Yaşanan Hak İhlalleri Raporu'nun Kasım ayına ilişkin verilerini açıklayan CHP eski Milletvekili Barış Yarkadaş, raporunu ABD Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'dan kovduğu CNN Muhabiri Jim Acosta'ya ithaf etti.
"GERÇEĞİ DUYMAK İSTEMİYORLAR"
Gazetecilerin dünyanın her yerinde iktidarların hedefi olduğunu belirten Yarkadaş, "Devletleri yönetenler, gerçeğin kendilerine hatırlatılması ve halka anlatılmasından nefret ediyorlar" dedi.
Türkiye'deki iktidarın temsilcilerinin de bu anlayışın bir parçası olduğunu belirten Yarkadaş, "Elimdeki veriler bunun en somut göstergesi... Türkiye'de görev yapan gazeteciler Kasım ayında da baskıya maruz kaldı, gözaltına alındı ve tutuklandı" ifadesini kullandı.
"DAĞITIM TEKELİ, CİDDİ BİR SORUN"
Medyada Yaşanan Hak İhlalleri Raporu'nun Kasım ayına ilişkin verilerini açıklayan Yarkadaş, "Türkiye'de yayımlanan tüm gazete ve dergiler, Turkuvaz Dağıtım'a mecbur bırakıldı. Yay - Sat'ın kapanması ve Turkuvaz Dağıtım'ın tekel haline gelmesi, medya açısından ciddi bir riski de beraberinde getiriyor" dedi.
"BASKILAR ARTIYOR"
Yarkadaş, medyada yaşanan hak ihlallerini ise şöyle dile getirdi:
"2018 yılının Kasım ayında, 1 gazeteci ifade verdi, 29 gazeteci hakim karşısına çıktı. 6 gazeteci gözaltına alındı, 3 gazeteci tutuklandı, 10 gazeteciye ise 39 yıl 11 ay hapis cezası verildi. 1 gazeteci hakkında soruşturma başlatıldı, 2 gazeteci hakkında ise dava açıldı. 2 gazeteci ise hakarete uğradı ve darp edildi. 1 gazetecinin konuk olacağı söyleşi engellendi. 1 yönetmen gözaltına alındı. 28 değişik haberin yayınlandığı 170 sitedeki haberlere mahkeme kararıyla erişim engeli konuldu. 1 habere yayın yasağı konuldu. ANKA Haber Ajansı ekonomik kriz yüzünden kapandı. 1 gazete 18 bin lira tazminat ödemeye mahkum edildi. 1 gazeteye 100 bin liralık dava açıldı."
AĞIR BEDEL
Yarkadaş, "Rapordan da görüleceği üzere, gerçeğin peşine düşmenin bedeli ağır bir hale geldi. İktidar, gerçeği anlatanları susturmak için baskının dozunu artırıyor" dedi.
KASIM AYINDA YAŞANAN HAK İHLALLERİ
1 Kasım 2018: Yürüyüş Dergisi’ne baskın düzenleyen polis ekipleri bir kişiyi gözaltına aldı, çok sayıda dokümana da el koydu.
1 Kasım 2018: Gazeteci Ceyhun Bozkurt ve İlker Yücel, Mit Tırları davası kapsamında hakim karşısına çıktı.
1 Kasım 2018: Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’na yönelik soruşturma kapsamında 2017 yılının Kasım ayında tutuklanan gazeteci Behram Kılıç, 1 Kasım 2018 günü çıkarıldığı mahkemece cezaevinden tahliye edildi.
2 Kasım 2018: Foto muhabiri Çağdaş Erdoğan’ın “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davanın görülmesine devam edildi.
6 Kasım 2018: 1972 yılından bu yana aralıksız yayın yapan Anka Haber Ajansı kapandı.
6 Kasım 2018: İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülen davada, Evrensel’de yayınlanan, "Kirpi üreten medya patronu” başlıklı yazı nedeniyle açılan davada, Evrensel Gazetesi’nin patron Ethem Sancak’a ve şirketi BMC Otomobil için toplamda 8 bin lira tazminat ödenmesine hükmetti.
6 Kasım 2018: BirGün Gazetesi Ankara Büro muhabirlerinden Nurcan Gökdemir’in, “Albayrak nereye o oraya” başlıklı AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’a ilişkin haberlerine, “Cumhurbaşkanı’na hakaret”ten soruşturma açıldı.
6 Kasım 2018: Hürriyet yazarı Ayşe Baykal, yazılarını sonlandırdığını duyurdu. Baykal, yaptığı yazılı açıklamada "Son zamanlarda anlamlandıramadığım bir sansürle karşı karşıyayım" dedi.
7 Kasım 2018: İstanbul Eminönü’nde bulunan tarihi Eirene Kulesi’ndeki tahribatı görüntülemek isteyen DHA’nın insansız hava aracına ateş açıldı.
7 Kasım 2018: Sözcü gazetesinin eski imtiyaz sahibi Burak Akbay ile birlikte gazetenin İzmir muhabiri Gökmen Ulu, İnternet Sorumlu Müdürü Mediha Olgun ve Mali İşler Müdürü Yonca Yücekaleli’nin “örgüt propagandası,” “örgüte yardım” ve “silahlı terör örgütünü yönetme” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın görülmesine İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi.
8 Kasım 2018: Gazeteci Hüsnü Mahalli’ye “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ve “kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret” iddialarıyla toplamda 4 yıl 2 ay hapis cezası verildi.
8 Kasım 2018: Meclis Başkanı Binali Yıldırım ve oğlu Erkam Yıldırım tarafından Paradise Papers (Cennet Belgeleri) karikatürü nedeniyle Evrensel’e açılan tazminat davasında, mahkeme gazeteye 10 bin TL tazminat cezası verdi.
8 Kasım 2018: Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde Belediye Başkanı Resul Yılmaz’ın basın açıklamasında gazetecilerle arasında gerginlik yaşandı. Başkanı Yılmaz'ın "Bağırma lan" diye bağırması üzerine gazeteciler basın açıklamasını yarıda bırakarak makam odasını terk etti.
9 Kasım 2018: Kayyum vurgunu’ başlıklı haberi ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle hakkında dava açılan gazeteci Sedat Sur’a, 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
9 Kasım 2018: Gazeteci ve sanatçı Atilla Taş tutuklandı.
10 Kasım 2018: Ankara’da düzenlenen operasyon kapsamında Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Deniz Nazlım hakkında da gözaltı kararı verildi.
12 Kasım 2018: Karar gazetesi, “Kamuoyuna ve okurlarımıza zaruri bir açıklama” başlıklı bir metinle maruz kaldıkları baskıların ‘artık tahammül edilemez bir noktaya geldiğini’ duyurdu. Karar gazetesi, yalnızca Basın İlan Kurumu’ndan (BİK) ilan alabildiğini bildirip reklam vermek isteyen şirketlerin engellendiğini savundu.
13 Kasım 2018: Sendika.org editörü Ali Ergin Demirhan, haber sitesinin İstanbul’daki bürosuna gelen polisler tarafından, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan bir soruşturmada eksik ifadesi olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı.
14 Kasım 2018: Kapatılan Zaman gazetesinin eski başyazarı Ali Ünal, Uşak’ta yargılandığı davada 19 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
14 Kasım 2018: Evrensel gazetesine hükümetin ekonomi programının işçilerin haklarına saldırı işareti anlamına geldiği yönündeki 13 Temmuz 2018 tarihli haberle ilgili toplam 100 bin TL ceza talebi ile dava açıldı. Gazetemizin 22 Temmuz’da tekzip de yayınladığı haber ile ilgili, sorumlu yazı işleri müdürü Cem Şimşek'e “hakaret” suçlaması da yöneltildi.
14 Kasım 2018: Atılım gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Deniz Bakır, Türkiye’nin Afrin’e yönelik operasyonuna ilişkin açıklamaları gerekçesiyle tutuklu yargılandığı davanın görülen duruşmasının sonunda adlî kontrol şartıyla tahliye edildi.
15 Kasım 2018: KHK ile kapatılan Dicle Medya Haber Ajansı (Dihaber) muhabiri Selman Keleş ve gazeteci Arif Aslan’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandıkları davanın dördüncü duruşması görüldü. Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi, davayı 21 Mart 2019 tarihine erteledi.
16 Kasım 2018: Gazeteci Barış Yarkadaş, Osman Gökçek ile ilgili emniyete ifade verdi.
19 Kasım 2018: Kayyım belediyesindeki yolsuzluk iddiasına ilişkin haberi nedeniyle 11 ay 20 gün hapis cezası verilen gazeteci Sedat Sur cezaevine girdi.
20 Kasım 2018: Sosyal medya paylaşımları nedeniyle ‘Örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla hakkında dava açılan Mezopotamya Ajansı muhabiri Ahmet Kanbal hakkında açılan davanın ilk duruşmasında savcı ceza talebinde bulundu.
20 Kasım 2018: Gazeteci Barış Yarkadaş, dönemin bakanı Erdoğan Bayraktar’ın açtığı davayla ilgili hakim karşısına çıktı.
20 Kasım 2018: Nisan ayında tutuklanarak Silivri Cezaevine gönderilen ETHA muhabiri Adil Demirci, “örgüt propagandası” ve “örgüt üyeliği” suçlamalarıyla yargılandığı davanın ilk duruşmasında hâkim karşısına çıktı.
21 Kasım 2018: KHK ile kapatılan Azadiya Welat gazetesinin tutuklu bulunan eski Yazı İşleri Müdürü İsmail Çoban’a gazetede yayımlanan haber ve yazılarda “zincirleme örgüt propagandası” yapıldığı gerekçesiyle 5 yıl hapis cezası verildi.
21 Kasım 2018: ODA TV’nin yaptığı bir haber erişime engellendi.
21 Kasım 2018: Dünya Televizyon Günü'nde Ankara'da TRT önünde basın açıklaması yapmak isteyen Haber-Sen üyelerini engelleyen polis, Yol Tv'nin yayınını da kesti. Yol Tv muhabiri Özge Uyanık, polis tarafından darba maruz kaldı.
22 Kasım 2018: Gazeteci Murat Aksoy tutuklandı.
22 Kasım 2018: BirGün gazetesi imtiyaz sahibi İbrahim Aydın, gazetede yayımlanan bir yazıda “cumhurbaşkanına hakaret edildiği” iddiasıyla açılan davanın karar duruşmasında 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı.
22 Kasım 2018: Gençlik ve Spor Bakanlığı, Anayurt Gazetesi Muhabiri Tamer Arda Erşin'in, “Ankara'nın göbeğinde cemaat mi yetiştirilecek?” başlıklı röportajına dava açtı.
22 Kasım 2018: Gazeteci Pelin Ünker hakkında, Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Paradise Papers” konulu iki haberi gerekçesiyle, “basın yoluyla iftira” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
22 Kasım 2018: Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan Özgür Düşünce gazetesinin eski muhabiri Cihan Acar ile avukat Veysel Ok’un “Devletin yargı organlarını alenen aşağılama” suçlamasıyla yargılandıkları davanın görülmesine devam edildi.
22 Kasım 2018: Gazeteci yazar Perihan Mağden ve gazeteci İnan Ketenciler’in “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları davanın görülmesine İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
22 Kasım 2018: Artı TV Ankara Temsilcisi Sibel Hürtaş ve Mezopotamya Ajansı muhabiri Hayri Demir’in Türkiye’nin Afrin’e yönelik operasyonuna ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle yargılandığı davanın ikinci duruşması görüldü.
23 Kasım 2018: Yüzde 98 engelli olmasına rağmen yaklaşık 6 ay cezaevinde tutulan gazeteci Metin Duran, tutuksuz yargılandığı iki ayrı dava kapsamında Mardin Adliyesi'nde hakim karşısına çıktı.
24 Kasım 2018: Evrensel gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat’a, “Erdoğan ailesiyle ilgili bu iddialara muhatapları ne diyor?” başlıklı köşe yazısı nedeniyle ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ten dava açıldı.
24 Kasım 2018: Yeni Yaşam gazetesinin biri eski olmak üzere toplam üç çalışanı gözaltına alındı. Yeni Yaşam gazetesinin çalışanı A. Murad Karakaş’ın, Adana’nın Yüreğir ilçesine bağlı Anadolu Mahallesi’ndeki evine bu sabah polislerce baskın yapıldı.
Van Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürütmüş olduğu bir soruşturma kapsamında yapılan ev baskınında Karakaş, gözaltına alındı.
Aynı operasyon kapsamında gazetenin çalışanlarından Şükran Erdem’in ise Van’da gözaltına alındığı öğrenildi. Gazetenin eski çalışanı Mizgin Fendik de İzmir’de gözaltına alındı.
24 Kasım 2018: Yönetmen Kazım Öz gözaltına alındı.
25 Kasım 2018: Van Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürütmüş olduğu bir soruşturma kapsamında gazeteci Suat Karagöz İstanbul’da gözaltına alındı.
26 Kasım 2018: Demirören Grubu’nun satın aldığı ve Doğan Medya Grubu bünyesinde faaliyet yürüten Yayın Satış Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. (YAYSAT) Kasım ayı sonunda kapatılacak. 324 çalışanı bulunan YAYSAT’ın faaliyetlerinin durdurulmasıyla Türkiye’de sektörün tek dağıtıcısı Turkuvaz Medya Grubu olacak.
28 Kasım 2018: Gebze 1. Sulh Ceza Hakimliği, Kuzey Marmara Otoyolu'nun Kocaeli-Gebze kesimindeki viyadük çalışmasında beton bloğun düşmesi sonucu yaşanan kazaya ilişkin yayın yasağı kararı aldı.
25 Kasım 2018: Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Sinema Kulübü’nün yönetmen Emin Alper ile düzenleyeceği söyleşi üniversite yönetimi tarafından engellendi.
27 Kasım 2018: Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Dicle Haber Ajansı’nın (DİHA) 5 Temmuz 2016’dan 9 Temmuz 2018’e kadar tutuklu bulunan muhabiri Şerife Oruç, hakkında “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla açılan davanın 8’inci celsesi Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
28 Kasım 2018: ‘Paradise Papers’ı haberleştiren Evrensel’in eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Çağrı Sarı hakkında, “hakaret ve iftira” suçlamasıyla açılan davanın duruşması 19 Şubat’a ertelendi.
28 Kasım 2018: Hürriyet Gazetesi yazarı Faruk Bildirici, Erişim Sağlayıcıları Birliği’nden gelen bilgiye göre, Kasım ayında toplam 28 haberin Sulh Ceza Hakimlikleri tarafından erişime engellendiğini belirtti. (Faruk Bildirici’nin Hürriyet Gazetesi’nde Kasım ayında yazdığı 4 köşe yazısından bu bilgiye ulaşılmıştır.)
29 Kasım 2018: Kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacıyla başlatılan "Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği" kampanyasına 16 Ocak 2018’de katılan gazeteci Ayşe Düzkan, Hüseyin Aykol, Mehmet Ali Çelebi, Hüseyin Bektaş ve Ragıp Duran’ın yargılandığı davada karar çıktı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği kararda gazeteci Hüseyin Aykol'a "Örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla 3 yıl 9 ay, Hüseyin Bektaş, Mehmet Ali Çelebi, Ayşe Düzkan ve Ragıp Duran'a ise ayrı ayrı birer yıl 6'şar ay hapis cezası verildi.