İşte bu nedenle sıcak su soğuk sudan daha hızlı donar

Örneğin hangi suyun daha hızlı donduğunu - sıcak mı yoksa soğuk mu - kendinize hiç sormamış olmanız oldukça mümkündür. Bunun nedeni ise her zaman cevabın soğuk olduğunu varsaymış olmanızdır.

DONMA VE SICAK SU

Sıcak suyun soğuktan daha hızlı donduğu ortaya çıktı. Suyun bu özelliği meraklı bir öğrenci tarafından keşfedildi. 1963 yılında Erasto Mpemba adlı genç, dondurmak için bir dondurma karışımı hazırladı ve sıcak karışımın soğuk olandan daha hızlı donduğunu görünce çok şaşırdı.

Bu gözlemini fizik öğretmeniyle paylaştığında iddiası alaycı bir gülümsemeyle karşılandı. Ancak genç adam hiç pes etmedi ve bu olgunun gözlemlendiği koşulları belirlemek ve makul bir sonuç çıkarmaya çalışmak için ısrarla deneyler yapmaya devam etti.

Bugün bu olgu şüphe götürmez bir gerçektir ve hatta bilimsel bir terim olan "Mpemba etkisi"ni de taşımaktadır. Ancak tarihsel gerçekler, bu özelliğin daha önce Aristoteles, Francis Bacon ve René Descartes gibi bilim adamları tarafından bilindiğini ve not edildiğini kanıtlamaktadır.

Ancak bugüne kadar bilim insanları suyun bu olağanüstü reaksiyonuna tam olarak mantıklı bir açıklama getiremiyor. Suyun bazı durumlar dışında 0°C'ye soğutulduğunda her zaman buza dönüştüğünü hepimiz biliyoruz.

SÜPER SOĞUTMA

Örneğin süper soğutma olarak bilinen suyun çok saf olduğu ve donma noktasının altındaki bir sıcaklığa soğutulduğunda bile sıvı halde kalabildiği durumlar vardır. Kristalizasyon süreci örneğin kabarcıklar, gaz, bazı yabancı maddeler, kabın düzgün olmayan yüzeyi tarafından tetiklenebilir. Onlar olmadan su sıvı kalacaktır. Kristalleşme başladığında aşırı soğumuş suyun anında buza dönüştüğü gözlemlenebilir.

SUYUN KAÇ HALİ OLDUĞUNU BİLİYOR MUSUNUZ?

Fizik ve kimya ders kitaplarında bize üç tane olduğu öğretiliyor: katı, sıvı ve gaz. Ancak bu yalnızca modası geçmiş bir ifade değil, aynı zamanda yanlıştır.

Modern araştırmalara göre bilim adamları suyun sıvı halde en az 5, donmuş halde ise 14 halini biliyorlar.

Aşırı soğutulmuş sudan bahsettiğimizi unutmayın. Yani -38 °C sıcaklıkta ne yaparsanız yapın, en berrak su bile bir anda buza dönüşecektir.

SICAKLIK DAHA DA DÜŞTÜĞÜNDE NE OLUR?

-120 °C'de suya tuhaf bir şey olmaya başlar: şurup gibi viskoz hale gelir ve -135 °C'nin altındaki sıcaklıklarda tamamen katı ve kristal yapısı olmayan "cam" veya "camsı" suya dönüşür