Tüketiciler yüksek kaliteli, taze yiyecek satın almayı beklemektedir, ancak son zamanlarda, az miktarda gıda katkı maddesi veya koruyucu madde içeren gıdaları aramaya başlama, üreticilere artan temiz etiket taleplerini karşılamak ve gıda güvenliği sağlamak için ürünleri yeniden biçimlendirmeleri için baskı yapmaya başlamıştır. Üreticiler, tedarik zincirinde değişen koşullara maruz kalan ürünler için raf ömrünün belirlenmesi ve maksimize edilmesiyle de mücadele eder. Raf ömrü belirtilen tüm konulara değinir ve raf ömrü tespiti tüketicilere güvenli, kaliteli gıda ürünleri sağlamada temel bir gerekliliktir.

Raf Ömrü Nedir?

Hükümetlerin ve organizasyonların sağladığı birçok raf ömrü tanımı vardır. Raf ömrü “gıda ürününün güvende kalacağı süre; istenen duyusal, kimyasal, fiziksel, mikrobiyolojik ve işlevsel özelliklerini koruyacağından emin olmak; uygun olan yerlerde, önerilen şartlar altında saklandığında, herhangi bir beslenme verisi etiketi bildirimine uyumluluk ” olarak tanımlanmaktadır. Hem gıda güvenliği hem de kalite, kabul edilebilir raf ömrünün önemli yönleridir. Patojenler genellikle raf ömrü çalışmaları sırasında izlenmesine rağmen, ürünün güvenliğini sağlamak için uygun bir gıda güvenliği programı en iyi yoldur.

Gıdaların raf ömrünü nasıl uzatabileceğinizi bilmek, evinizdeki gıda israfını önlemenize yardımcı olur. Satın aldığınız yiyeceklerin uzun süre boyunca taze kalmasını sağlayabilmek, tutumlu davranmanız gereken ve marketlere kolaylıkla erişiminiz olmadığı durumlarda oldukça önemlidir. Bu yazımızda, farklı gıdaların dayanma sürelerini, gıdaların raf ömrünü güvenli bir şekilde uzatmaya yönelik ipuçlarını ve son kullanma tarihleri ​​hakkında bilmeniz gerekenleri ele alıyoruz.

Ürünlerin üretildiği zamandan daha sonraki dönemlerde ve farklı yerlerde tüketimini sağlamak için gıdalar çeşitli usuller ile muhafaza edilirler. Böylece ekonomik kayıplar azaltılarak, yeterli ve dengeli beslenmeye katkıda bulunulur. Ayrıca bozulması muhtemel olan ürünlerin ekonomiye kazandırılması ile dış satım imkanı doğar.

Gıda Depolamanın Önemi

Gıda depolama, bir gıdanın tüketim süresini uzatmayı sağlar. Gıdaların raf ömrünü uzatmak, saklama yöntemlerini, pişmiş veya ham malzemelerin uygun kaplara konulmasını ve gıdanın zararlı bakterilerin üremesi sonucunda bozulmasını önleyecek en uygun koşullarda tutulması yöntemidir. Doğru şekilde depolanmış bir gıda, uzun süre dayanabilir ve gerektiğinde güvenle tüketilebilir.

Gıdaların raf ömrünü uzatmak i̇çin kullanılan yöntemler

Gıda depolamada önemli olan, gıdanın ne kadar süre sonra tüketileceğine bağlı olarak işlenmesi ve ardından saklanmasıdır. Bazı gıda depolama yöntemleri şunlardır:

Geç bozulan gıdaları, oda sıcaklığında uzun süre muhafaza edebilirsiniz. Ancak tüketmeden önce gıdanın tazeliğini ve bozulup bozulmadığını mutlaka kontrol etmelisiniz.

Gıdalara oksijenin, güneş ışığının ve nemin ulaşmasını engelleyen saklama kaplarını, teneke ya da plastik kutuları, vakumla kapatılan paketleri ve cam kavanozları kullanabilirsiniz.

Oda sıcaklığında hızlıca bozulan gıdaları, buzdolabında ya da derin dondurucuda saklayabilirsiniz.

Sebze, meyve ve hayvansal gıdaları uzun süre sonra tüketmek istiyorsanız dondurmak iyi bir seçenektir. Dondurucular 0° ya da daha düşük derecelerde çalıştırılmalıdır. Çoğu gıda aylarca donmuş halde tutabilir ancak dondurma işleminin lezzetini, rengini ve dokusunu etkileyebileceğini unutmamalısınız.

Gıdaların raf ömrünü uzatmak için uygulanan saklama yöntemleri

Gıdaları nasıl saklayacağınızı bilmiyor ve doğru yöntemleri merak ediyorsanız aşağıda yer alan ipuçlarını güvenle uygulayabilirsiniz. Gıdaların raf ömrünü güvenle uzatmanızı sağlayacak ipuçları:

Gıdaları Serin ve Kuru Bir Yerde Saklayın: Gıdaların tazeliğini korumanın en iyi yolu, gıdaları serin ve kuru bir yerde veya buzdolabında/derin dondurucuda saklamaktır. Yiyeceklerin soğutulması veya dondurulması gerekmiyorsa, 12-21 derece arasında serin bir yerde saklanabilir. Paketlenmiş, dondurulmuş ya da konservelenmiş gıdaları nemden, güneş ışığından ve oksijenden uzak tutmalısınız.

Buzdolabı ve Dondurucuyu Uygun Sıcaklığa Ayarladığınızdan Emin Olun: Buzdolabınızın termometresine bakarak uygun sıcaklığa ayarladığınızdan emin olmalısınız. Sıcaklık ayarında 1 en sıcak, 5 ise en soğuk derece olarak geçer. Sıcaklık ayarını yazın 5’e kışın ise 1’e yakın yapmalısınız.

Son Kullanma Tarihlerini Kontrol Edin: Gıda satın alırken son kullanma tarihini mutlaka kontrol etmelisiniz. Son kullanma tarihi en ileri tarihli olanı almaya özen gösterin. Bazı durumlarda ise ürün son kullanma tarihinden önce bozulabilir. Dolayısıyla ürünün erken bozulmasını önlemek için yukarıda bahsetmiş olduğumuz yöntemleri uyguladığınızdan emin olmalısınız.

Pişmiş ve Önceden Kesilmiş Olan Gıdaları Buzdolabında Muhafaza Edin: İşlem görmüş olan sebze ve meyveler daha hızlı bozulur. Bir kısmını kesmiş ya da pişirmiş olduğunuz sebze ve meyveleri mutlaka buzdolabında muhafaza etmelisiniz. Bazı gıdalar kuru ve yıkanmamış halde muhafaza edilmelidir. Eğer aldığınız sebze ve meyveleri saklamadan önce yıkamak istiyorsanız yıkama işleminden sonra iyice kuruduklarından emin olduktan sonra buzdolabına koyabilirsiniz.

Doğru Saklama Kapları Kullanın: Süt, et, balık ve kümes hayvanları her zaman buzdolabında ambalajlı olarak ve diğer gıdalardan uzak tutularak saklanmalıdır. Bu yiyecekleri, oksijenin yiyeceklere ulaşmasını önlemeye yardımcı olacak şekilde, kullanmadan hemen öncesine kadar ambalajlarında kapalı tutun.

Ayrıca çiğ gıdaları buzdolabında pişmiş gıdaların altında sakladığınızdan emin olun, bu şekilde bakteri üreme olasılığı daha düşük olacaktır.

Et ve kümes hayvanlarını donduruyorsanız (ki bunu satın aldıktan sonra en geç üç gün içinde yapmalısınız), gıdayı mutlaka orijinal ambalajında ​​saklayın.

Gıdara Uygun Saklama Kapları

Yiyecekleri kilerde veya dolapta saklarken kullanılacak en iyi yiyecek saklama kapları ise şunlardır:

Hava geçirmeyen ve kapakları sıkı bir şekilde kapatılabilen saklama kaplarını tercih edin.

Bulaşık makinesinde, dondurucuda ve mikrodalgada rahatlıkla kullanabileceğiniz ve plastiklere nazaran bakteri üremesini engellemesi açısından daha sağlıklı olan cam kapları kullanabilirsiniz.

Ne sakladığınıza bağlı olarak bir diğer seçenek ise, yeniden kullanılabilir gıda torbalarıdır. Özellikle bu torbaları dondurucuda rahatlıkla kullanabilirsiniz.

Plastik ve seramik kaplar, uzun süre kullanım sonrasında lekelenmeye başlar ve havanın kabın içine daha kolay girmesine sebep olur. Eğer plastik ya da seramik kapları tercih edecekseniz gıda için özel yapılmış olanları ve BPA içermeyenleri kullanmalısınız.

Herhangi bir gıda saklama kabını kullanmadan önce, uygun şekilde temizlediğinizden ve tamamen kuruduğundan emin olun.

Uzun Süreli Gıda Saklama Yöntemleri

Uzun süreli gıda saklama yöntemlerini uygulamak, acil durumlarda işinize yarayabilir. Çoğu uzman, olası afet durumlarında kullanılmak üzere saklanan gıdaların üç ay ve daha fazla dayanacağını söylemektedir.

Aşağıda, farklı türdeki yiyeceklerin bozulmadan önce ne kadar süre saklanabileceğini gösteren bir liste yer almaktadır:

Et, Kümes Hayvanları, Balık: Taze ise buzdolabında 1 ila 5 gün (pişirilmişse 2 ila 4 gün) veya dondurucuda 3 ila 12 ay dayanabilir.

Yumurtalar: Çiğ ise buzdolabında 3 ila 5 hafta boyunca taze kalabilir. Ancak yumurtayı pişirmedikçe dondurmamalısınız.

Süt ve Süt Ürünleri: Türüne bağlı olarak buzdolabında 1 ila 6 hafta (açılmamış peynir ve süt, yoğurt veya yumuşak peynirlerden daha uzun süre dayanır) veya dondurucuda birkaç ay boyunca tutabilirsiniz.

Meyveler: Oda sıcaklığında birkaç gün, buzdolabında 1 ila 2 hafta veya derin dondurucuda 2 ila 12 ay boyunca saklayabilirsiniz (turunçgiller, elmalar ve kuru meyveler en uzun süre dayanan meyvelerdir).

Sebzeler: Türüne bağlı olarak oda sıcaklığında birkaç gün, buzdolabında 1 ila 2 hafta veya dondurucuda 5 ila 12 ay boyunca dayanabilir (patates, soğan, kabak ve havuç en uzun süre dayanan sebzelerdir).

Kuru Mamuller (baklagiller vb.): Cinsine bağlı olarak oda sıcaklığında 3 ila 12 ay (açılmamış kutular daha uzun sürebilir), buzdolabında 4 ay, derin dondurucuda 12 ay saklanabilir.

Çeşniler ve Soslar: Türüne bağlı olarak genellikle 6 ila 18 ay saklayabilirsiniz.

Konserve Ürünler: Kilerde saklandığında 2 ila 5 yıl, açılıp buzdolabında muhafaza edildiğinde ise 3 ila 4 gün dayanabilir.

Dondurularak Kurutulmuş Ürünler: Kilerde nemden uzakta saklandığında 2 ila 5 yıl veya daha uzun süre muhafaza edebilirsiniz.

Unlu Mamüller: Oda sıcaklığında bırakıldığında 2 ila 7 gün, buzdolabında 1 ila 2 hafta veya dondurucuda 3 ila 6 ay saklayabilirsiniz.

En uzun süre güvenle saklanabilecek gıdalar ise şunlardır:

• Yulaf, pirinç, arpa
• Erişte/makarna
• Konserve sebzeler (mantar, patates, bezelye vb.)
• Domates salçası
• Ispanak, lahana, soğan, yeşil fasulye gibi dondurularak kurutulmuş sebzeler.
• Elma, çilek, muz cipsi vb. gibi dondurularak kurutulmuş meyveler.
• Kavanozlanmış elma püresi
• Konserve çorba

Uzun süre dayanmasalar da, bu taze gıdalar, serin ve karanlık bir yerde saklandığında çoğu durumda birkaç hafta saklamak güvenlidir: soğan, patates ve diğer kök sebzeler, sert kabaklar, elmalar, turunçgiller.

Gıdaları Depolamanın Zararları

Saklamaya dayanıklı gıdalar satın alırken, kaliteli bir ürün aldığınızdan emin olmak için her gıdanın içeriğine her zaman dikkatlice bakın. Çok fazla katkı maddesi, koruyucu ve sodyum içeren gıdalardan kaçınmaya çalışın. Ek olarak, birçok uzman, zararlı olabilecek bir kimyasal olan BPA ile yapılan konserve gıdalardan kaçınılmasını önermektedir. Bu nedenle BPA içermeyen ürünleri tercih edin.

Bozulmuş gıdalar küf, maya ve bakteri gibi doğal olarak oluşan mikroorganizmalar nedeniyle kötü koku, tat veya doku geliştirecektir. Hastalanmamak için kokan ya da tadı bozuk olan yiyecekleri asla yemeyin.

Kaynak: ilacsizyasiyoruz.com