22 yaşındaki Mahsa Amini, 13 Eylül'de, zorunlu başörtüsü yasalarını uygulayan ve 'ahlak polisi' olarak adlandırılan İrşad devriyeleri tarafından saçının bir kısmı göründüğü gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltında dövülerek komaya sokulan Amini, 16 Eylül'de yaşamını yitirdi. Amini'nin ölümüyle başlayan ve ülke geneline yayılan eylemler 8 gündür sürüyor. Rejim güçlerinin sert müdahalesi sonucu şu ana kadar en az 17 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi yaralandı ve yüzlerce kişi gözaltına alındı.
Yurdun dört bir yanında
İran’da rejime tepkiler sürerken Türkiye’de de destek eylemleri devam ediyor. Kadınlar, Mahsa Amini için Çanakkale, Mersin, Ankara, Antalya, Bursa ve Eskişehir başta olmak üzere birçok kentte bir araya geldi. Kadınlar, dün de İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana’da eylemler yapmıştı.
ODTÜ eylemde
Ankara'da ODTÜ öğrencileri, Fizik bölümü önünde bir araya gelerek Mahsa Amini'nin öldürülmesini protesto etti. Sadece Mahsa Amini için değil katledilen tüm kadınlar ve molla rejimini protesto etmek için bir araya geldiklerini vurgulayan öğrenciler, açıklamayı Farsça ve İngilizce de okudu. Eylemde başörtüsü yakıldı. Açıklama bittikten sonra Matematik bölümü dışında yer alan kadın duvarına yürüyen öğrenciler, duvarın önüne Mahsa Amini'nin fotoğraflarını, eylemde kullanılan dövizleri ve çiçek bırakıp mum yaktı.
İstiklal'de saçını kestiler
İstanbul'da İstiklal Caddesinde bir araya gelen bir grup kadın saçlarını kesti. Kadınlar yaptıkları açıklamada ise, “Bugün bizler de AKP’ye karşı direniyoruz. Üniversiteli kadınlar olarak saçlarımızı keserek tüm dünyaya yayılan isyanı büyütüyoruz” ifadelerini kullandı.
Çanakkale: Bu ateş laikliğin ateşidir
Çanakkale Kadın Platformu, Mahsa Amini için Mümtaz Pirinççiler Meydanı'nda basın açıklaması düzenledi. Kadınlar, eylemde Mahsa’nın fotoğraflarını taşırken, kestikleri saçları ve siyah başörtüleri de havada salladı. Kadınlar, “Bu ateş laikliğin, kız kardeşliğin, dayanışmanın ateşidir” sözleriyle siyah başörtü yaktı.
Antalya: İsyanımızı yükseltiyoruz
Antalya Kadın Platformu'nun çağrısıyla Attalos Heykeli önünde bir araya gelen kadınlar, Mahsa Amini için eylem yaptı."Mahsa Amini için İran'dan Türkiye'ye isyanımızı yükseltiyoruz" pankartının taşındığı eylemde İranlı kadınlar söz aldı. Basın açıklamasına HDP Milletvekili Serpil Kemalbay ve çok sayıda İranlı yurttaş katıldı.
Kocaeli: İran uzağımızda değil
Kocaeli Kadın Platformu ve İstanbul Sözleşmesi İnsiyatifi’nden kadınlar da Mahsa Amini için alandaydı. Belediye İşhanı önünde toplanan kadınlar adına açıklama okundu. Açıklamada Mahsa’nın katledilmesinin İran’da 43 yıldır süren dinci ve kadın düşmanı politikaların sonucu olduğu ifade edildi. Geçtiğimiz hafta İstanbul’da valilik izni ve RTÜK’ün reklam desteğiyle gerçekleştirilen LGBTİ’leri hedef alan mitingin de hatırlatıldığı açıklamada, "İran uzağımızda değil. Bu ülkede hakkını aramaya çalışanlara sokaklar yasak, bir kişi daha eksilmemek için meydanlara çıkan kadınlara karşı polis şiddeti, işkence ve taciz var. Ama şeriat propagandası, ırkçılık, nefret söylemi devletin izniyle büyütülüyor. İran çok uzağımızda değil. Tarikatlar talep ediyor, İstanbul Sözleşmesi feshediliyor” ifadeleri yer aldı.
Adana: Terketmiyoruz
Adana’da bir grup kadın, İnönü Parkı karşısında bir eylem yaparak, “Mahsa Amini isyanımızdır” dedi. "Katledilen kadınlar isyanımızdır” pankartı taşıyan kadınlar, “Kadın Devrim Özgürlük” ve “Geceleri de meydanları da sokakları da terketmiyoruz” sloganları attı.
Eskişehir: Geceyi aydınlatıyoruz
Eskişehir'de de kadınlar, Kadın Savunması’nın çağrısıyla Ulus Anıtı önünde bir araya geldi. Kadınlar, “Geceyi aydınlatıyoruz” dedi. Eylemde laiklik vurgusu yapıldı.
Bursa: Laiklik bayrağını yükseltiyoruz
Bursa Kadın Platformu da, Nilüfer ilçesinde bulunan Üç Fidan Parkı'nda açıklama yaptı. “Bursa’dan İran’a feminist laiklik bayrağını yükseltiyoruz” sloganıyla yapılan açıklamaya, çok sayıda kadın katıldı. Açıklamada kadınlar ellerinde “Mahsan Amini isyanımızdır”, “Kadın dayanışması yaşatır” dövizleri ve Mahsa’nın fotoğrafını taşıdı.
Mersin: Üç dilde okudular
Mersin’de de kadınlar, Mersin Kadın Platformu’nun çağrısıyla Pozcu Koton önünde bir araya geldi. Farsça, Türkçe ve Kürtçe dövizlerin açıldığı eylemde Mersin Kadın Platformu adına yapılan açıklamada, “İranlı kadınlar başta olmak üzere tüm dünyada kadınlar artık yeter diyor! İran halkları, dünya halkları yeter diyor. Yaşamlarımıza kast edilen yerde direniş haktır” denildi. Basın açıklamasının okunmasının ardından bazı kadınlar saçlarını kesti.
Denizli: Artık yeter diyor
Denizli’de kadınlar, Kadınlar Birlikte Güçlü Platformu çağrısı ile Mahsa Amini için Candoğan Parkı’nda bir araya geldi. “Mahsa Amini ve özgürlüğümüz için İran’da, dünyada ve Türkiye’de isyandayız, kadın dayanışması sınırları aşıyor” pankartı taşıyan kadınlar, “Kadın, yaşam, özgürlük”, “Yaşasın kadın dayanışması”, “Kadınlar birlikte güçlü” sloganı attı. Yapılan ortak açıklamada, “İranlı kadınlar başta olmak üzere tüm dünyada kadınlar artık yeter diyor” denildi.
Balıkesir: Müdahaleyi protesto etti
Balıkesir'in Edremit ilçesinde de kadınlar Masha Amini için alandaydı. Edremit Kadın Platformu'nun çağrısıyla düzenlenen eylemde yaklaşık yüz kadın, kadın cinayetlerini, şiddeti ve yaşam tarzına müdahaleyi protesto etti.
Sokağa çıktı
Halkların Demokratik Partisi (HDP) de bir çok ilde Mahsa Amini’nin öldürmesini protesto etmek için sokağa çıktı. HDP İzmir İl Binası önünde yapılan açıklamada, “Mahsa’nın direnişi ve mücadelesi bizlerin de mücadelesidir” pankart ile Mahsa Amînî’in fotoğrafları olan dövizler taşındı. Açıklamaya HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni de katıldı. Yüksekova'da yapılan açıklamaya İHD ve Hakkari Barosu Kadın Hakları Komisyonu da destek verdi. Açıklamayı okuyan ÖHD Hakkari Şube üyesi avukat Cevahir Ağralı, Mahsa Amini’nin direnişi ve mücadelesinin tüm kadınların mücadelesi olduğunu ifade ederek, “Özgür bir dünyayı hep birlikte inşa edeceğiz” denildi.
Şanlıurfa ve ilçeleri
Şanlıurfa merkez, Birecik, Halfeti, Suruç, Viranşehir, Hilvan ve Bozova ilçelerinde kadınlar eş zamanlı açıklama yaptı. Şanlıurfa Kadın Platformu, Ahmet Bahçıvan İş Merkezi önünde Amini için basın açıklaması düzenledi. Açıklamada, İran protestolarında kadın direnişinin sembolü olan, kadınların saçlarından yaptıkları bayrak fotoğrafı ve pankartı taşındı. Açıklamaya HDP Milletvekili Ayşe Sürücü ve çok sayıda platform üyesi katıldı. HDP Tunceli İl Örgütü de Sanat Sokağı’nda açıklama yaptı. Açıklamada “Kadın düşmanlığı sonunuzu, kadın dayanışması devrimi getirecek” pankartı açıldı.
Hatay: Saçlarını kestiler
Antakya Emek ve Demokrasi Güçleri, HDP Hatay İl Örgütü binası önünde yaptıkları basın açıklamasıyla Mahsa Amini’nin öldürülmesini protesto etti. Açıklamada “Mahsa Amini için, özgürlüğümüz için, İran’da, Türkiye’de, Dünya’da isyandayız” pankartı açıldı. HDP İskenderun İlçe Örgütü binası önünde yapılan açıklamaya da İskenderun Emek ve Demokrasi Güçleri ile çok sayıda partili katıldı. Açıklama sonrası kadınlar İran’da başlayan ve kadınların direnişini ve isyanını simgeleyen saç kesme eylemini gerçekleştirdi.
Mardin, Batman, Siirt, Hakkari, Manisa, Malatya ve Adıyaman
Mardin Emek ve Demokrasi Platformu da Amini cinayetini protesto etti. HDP Mardin il binası önünde yapılan açıklamaya HDP Milletvekili Pero Dündar da dahil yüzlerce kişi katıldı. HDP; Amini için Hakkari, Batman, Siirt, Manisa, Malatya ve Adıyaman’da aynı amaçla açıklama yaptı.