İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Dünyada son 4 yıldır en çok insani yardım yapan ülke olmasıyla, dünyaya verdiği ilhamla Türkiye, artık afet yönetiminde de küresel bir oyuncudur" dedi.
Bakan Soylu, Ankara'da Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı ve Uluslararası Arama Kurtarma Danışmanı Grubu (INSARAG) koordinesinde düzenlenen uluslararası deprem tatbikatının açılışına katıldı. Bakan Soylu, 4 gün sürecek tatbikata 33 ülkeden katılımın olduğunu belirterek, "Buradan en büyük beklentimiz 'ilham' olmalıdır. Daha güvenli bir dünya için ilham, daha başarılı bir küresel afet yönetimi için ilham" dedi. Bakan Soylu, Pakistan'ın 3'te 1'inin selden etkilenmiş durumda olduğunu hatırlatarak, "Ama şu ana kadar içi yardım malzemesi dolu 15 uçak seferi, 13 iyilik treni seferi yaptık. Bunu sadece para ve fiziki güçle değil, ilhamla yaptık. Afetler, ülkeleri en kolay bir araya getiren güvenlik sorunudur. Göç yönetimi yapıyoruz, terörle mücadele yapıyoruz, küresel uyuşturucu ticaretiyle mücadele ediyoruz ve hepsinde, uluslararası iş birliği çağrıları yapıyoruz. Ama hiçbirinde afetle mücadelede olduğu kadar hızlı cevap alamıyoruz. Biz buradaki ilhamı, buradaki birlikteliği dünyadaki diğer sorun alanlarına doğru genişletebilirsek; kim bilir, belki 21'inci yüzyılı 'güvenlik yüzyılı' olarak değil, 'iyilik yüzyılı' olarak yeniden isimlendirebiliriz" ifadelerini kullandı.
'TAMP'ı 3 yıldır başarıyla uyguladık'
Bakan Soylu, Türkiye’deki afet yönetiminin, 'afet öncesi hazırlık', 'afet anı müdahale' ve 'afet sonrası iyileştirme' olmak üzere 3 başlıkta yeniden kurgulandığını söyleyerek, "Bu her 3 başlık için stratejik planlar oluşturuldu. AFAD Başkanlığı; afet yönetiminin çatı kuruluşu olarak belirlendi. Bir yandan Türkiye'nin afet politikasının uygulayıcısı oldu, kendi içinde fiziki bir afet yönetim kapasitesi oluşturdu; bir yandan da sivil toplum kuruluşları da dahil olmak üzere, afetle ilgili tüm kurumların koordinasyonunu sağlayarak, bütünleşik bir afet yönetim modeli ortaya koydu. AFAD henüz çok genç bir kurum; ama kısa zamanda önemli bir mesafe kat ettiğimize inanıyoruz. Özellikle ciddi bir 'afet anı müdahale' kapasitesi oluşturduk. 'TAMP' olarak bilinen, 'Türkiye Afet Müdahale Planı' adını verdimiz bir stratejik planımız var ve son 3 yıldır karşılaştığımız her afette, bunu başarıyla uyguladık. Bu sayede, sahada hiçbir karmaşa veya koordinasyon eksikliği yaşamadık. Planda; afetlerin niteliğine göre oluşturulmuş 28 hizmet grubu var. Her kurum ve kuruluşun hangi tür afette ne yapacağı, sorumluluk alanları, kiminle çalışacağı, bu planda detaylarıyla belirlenmiştir" dedi.
'245 bin gönüllünün eğitimi devam ediyor'
Bakan Soylu, 'Afet Yönetim Karar Destek Sistemi' (AYDES) adlı bir bilişim altyapısının olduğunu belirterek, "Fiziki açıdan Türkiye çapında kurulan 27 afet bölgesel lojistik depo ve 54 lojistik destek depomuz var. Afet gönüllülük sistemimizi kurduk. Avrupa ve Amerika’da eskiden beri var. Biz 2019’da kurduk; ama kısa zamanda çok ciddi mesafe aldık. 566 bin başvuru aldık, halihazırda 150 bin temel AFAD gönüllümüz var. Bunlar online eğitim almış gönüllülerimiz. 245 bin gönüllünün eğitimi devam ediyor" dedi.
'Yerel destek ekiplerimizi kuruyoruz'
Bakan Soylu, 2020 yılında, AFAD Başkanlığı'nın arama kurtarma ekiplerine akreditasyon vermeye başladığını söyleyerek, "Bugüne kadar 61 ekibe akreditasyon sertifikası verilmiştir. Bunların toplam üye sayısı bin 629 kişidir. Ayrıca 54 ilde yerel destek ekipleri kurmak için çalışmalara başladık. Şu ana kadar 48 ilimiz ve 32 ilçemizde 15 bin 381 kişiye eğitim verdik. Bunun yanı sıra korucularımızdan da yerel destek ekibi kurmak için bir adım attık. 2022 hedefimiz olan 26 ilde eğitimleri tamamladık ve toplam 4 bin 624 kişilik korucu destek ekiplerimizi oluşturduk. Yaptığımız bu çalışmaları ve oluşturduğumuz bu ekipleri, özellikle tüm illere yaymaya çalışıyoruz; çünkü bizim ülkemiz, her noktasında bir afet coğrafyası üzerinde bulunuyor. Deprem fay hatları hem bizim ülkemizde, hem komşu ülkelerde bizi tehdit ediyor; deprem riski nispeten düşük olan bölgelerimizde de sel tehlikesi yüksek. İklim değişiklikleri sebebiyle, eskiden ülkemizde bulunmayan hortum tehdidi de bazı illerimizde görülmeye ve hasar vermeye başladı. İşte bu sebeple, bütün çalışmalarımızı ülke geneline yaymaya çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
'59 bin 430 tatbikat gerçekleştirdik'
Bakan Soylu, illere özel risk analizleri yapıldığını da belirterek, "81 ilimiz için il risk azaltma planları (İRAP) hazırladık. Üniversiteler ve ilgili kurumlarla gerçekleştirdiğimiz çok ciddi bir çalışmadır. İRAP'larda 26 afet türü ile ilgili, 12 bin 580 eylem belirlenmiştir. 162 çalıştay gerçekleştirilmiş, 99 üniversiteden 289 akademisyen katılım sağlamıştır. Bu il planlarını yine akademik bir çalışmayla bir araya getirerek, Türkiye il risk azaltma planımızı oluşturduk ki bu da afet öncesi aşamasının temel planını oluşturmaktadır. Afet öncesi ile ilgili olarak 2021 yılını afet eğitim yılı, 2022 yılını da afet tatbikat yılı ilan etmiştik. 2021 yılında 56 milyon kişiye afet farkındalık eğitimlerimizi ulaştırdık. Ancak bunu 2022 yılında da devam ettirdik. Bu yılki hedefimiz 30 milyon kişiye ulaşmaktı; şu ana kadar 23,6 milyon kişiye ulaştık. 2022 yılını tatbikat yılı ilan ederek, 2021 yılında eğitim verdiğimiz insanlara bir de tatbikat yaptırmayı hedefledik. 2022 yılı için 54 bin tatbikat planlamıştık. Şu ana kadar hastane tahliye, AVM yangın ve tahliye, 52 bin 164 okul ve üniversite tahliye tatbikatı gibi daha pek çok farklı branşta toplam 59 bin 430 tatbikat gerçekleştirdik. Bu sayıyı daha da arttırmaya devam ediyoruz" dedi.
'Son 3 yılda arka arkaya ciddi afetlerle karşılaştık'
Soylu, afet anı ile ilgili sürekli yenilikler ürettiklerini bildirerek, "Özellikle AFAD mobil adli telefon uygulamamız, vatandaşlarımız tarafından da çok olumlu karşılandı. Bu uygulamayla, enkaz altında kalan bir kişinin tek tuşla yer ve konum bildirmesi, acil çağrı atması mümkün oluyor. Aynı zamanda, diğer vatandaşlarımızı da afet toplanma alanlarına yönlendiriyor. Bunun gibi daha farklı uygulamalarımız ve kendi kurumsal altyapımızda ciddi bir afet bilişim atağımız söz konusudur. Son 3 yılda yaşadığımız tüm afetlerde başarı sağladık. En büyük korkumuz afet alanında karmaya ve koordinasyonsuzluktu, bunu da yaşamadık. Dolayısıyla önemli bir virajı atlattık. Ve inanıyorum ki tüm bu kapasitesiyle dünyada son 4 yıldır en çok insani yardım yapan ülke olmasıyla, dünyaya verdiği ilhamla Türkiye artık afet yönetiminde de küresel bir oyuncudur" ifadelerini kullandı.
Türkiye'de afet yönetimi
12 Ağustos 2021 itibariyle çoğunluğu Akdeniz, Ege, Marmara, Batı Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki 49 ilde 299 orman yangını meydana gelmiş 8 kişi yaşamını yitirmişti. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türk Hava Kurumu yangınlara müdahalede geç kalmış ve kamuoyundan eleştiri almıştı. Orman yangınlarına müdahalede bulunacak bir yangın söndürme filosunun olmaması, Türkiye'de yetersiz sayıda yangın söndürme uçağının olması, olanların da hangarda beklemesi sebebiyle yangına müdahale gecikmişti.
Türkiye'nin Batı Karadeniz Bölgesi'nde ise sel meydana gelmiş Kastamonu, Sinop ve Bartın illerinde kendini gösteren sel ve su baskınlarında 82 kişi hayatını kaybetmiş, 228 kişi ise yaralanmıştı. Bozkurt ilçesinde selde yıkılan ve en az 20 kişinin hayatını kaybettiği Ölçer Apartmanı'nın dere kenarına inşa edildiği, temelinin ise bir kat olduğu anlaşılmıştı. halktv.com.tr'ye konuşan Ölçer Apartmanı'nın müteahhiti Mehmet Özkan ve kardeşi Davut Özkan yıkımın sorumlusunun inşaata izin veren belediye olduğunu söylemişti.
Sinop'ta selde dokuz yurttaşın yaşamını yitirdiği felakette tomruk deposundan çıkan tomruklar selin etkisini arttırmış, Ayancık ilçesinin eski Kaymakamı Çağlayan Kaya, beş yıl önce Orman İşletme Müdürlüğü’nün izinsiz şekilde tomruk deposu kurduğunu tespit etmişti.
Bütün bunlar olurken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan orman yangınları ve sel felaketi yaşayan bölgelere gidip, otobüsten yurttaşlara çay fırlatmıştı.