Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesinin ardından başta Avrupa Birliği (AB) ve ABD olmak üzere çok sayıda ülkenin, finans, enerji, ulaşım ve ticaret alanlarını kapsayan geniş yelpazede ekonomik yaptırımlar uygulamaya koyması dikkati çekiyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı sözde yönetimlerin bağımsızlığını tanıdığını açıklamasının ardından ABD ve Avrupa ülkeleri ile birlikte Kanada, Japonya ve Avustralya da çeşitli yaptırımlar duyurdu.
Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesi sonrası yaptırımların dozu artarak devam etti.
İngiltere'den Putin'e yaptırım
İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a karşı yaptırımların uygulamaya konduğunu duyurdu.
Başbakanlık Ofisi 10 Numara, Johnson'ın, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik askeri operasyonunun ele alındığı NATO Olağanüstü Zirvesi'ndeki konuşmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Açıklamaya göre Johnson, NATO liderlerine, 'Ukrayna'yı bir felaketin sardığını ve Putin'in Soğuk Savaş sonrası düzeni bozmak için intikamcı bir misyonla meşgul olduğunu' söyledi.
NATO üyelerini, Putin'in hırslarının burada bitmeyebileceği ve bunun küresel sonuçları olan Avrupa-Atlantik krizi olduğu konusunda uyaran Johnson, liderleri Putin ve rejimine azami acıyı yaşatmak için finansal iletişim sistemine (SWIFT) karşı derhal harekete geçmeye çağırdı.
'Rusya ile ilişkilerin normalleşmesi mümkün değil'
'Dünyanın, Putin'in bu saldırganlık eyleminde başarısız olacağından emin olması gerektiğini' savunan Johnson, Ukrayna'nın güçlü bir direniş gösterdiği söyledi.
Boris Johnson, bu eylemden sonra Rusya ile ilişkilerin normalleşmesinin mümkün olmadığını ifade ettiği konuşmasında, İngiltere'nin doğu kanadında NATO'ya yaptığı yeni teklifin ayrıntılarını özetledi.
Ülkesinin, NATO'nun Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı'nın, İngiltere Silahlı Kuvvetlerinden NATO'ya askeri destekte daha ileri gitme talebine hazır olduğunu söyleyen Johnson, NATO'nun Avrupa güvenliğinin geleceğinde önceliğe sahip olması gerektiğini ve şimdi güçlendirilmesinin hayati önem taşıdığını sözlerine ekledi.
Rusya'dan İngiltere'nin yaptırımlarına yanıt: Putin ve Lavrov'un İngiltere veya başka bir ülkede banka hesapları yok
Rusya Dışişleri Bakanlığı, İngiltere'nin yaptırımlarıyla ilgili, "Putin ve Lavrov'un İngiltere veya başka bir ülkede banka hesapları yok" diye açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Telegram hesabından yaptığı paylaşımda, "Ne Putin ne de Lavrov'un İngiltere olsun veya başka ülkede olsun banka hesabı yok. Kraliyet hükümeti hesapları değil de bir taraflarını dondurmuş olabilir mi?" ifadesini kullandı.
‘Tarihi bir an’ diyerek duyurdular: NATO Müdahale Gücü devreye giriyor
NATO Müttefik Yüksek Komutanı Orgeneral Tod Wolters, müttefiklerin kara, hava, deniz ve özel harekat kuvvetlerinden oluşan ve NATO ittifakını desteklemek üzere hızla konuşlandırılabilecek çok uluslu gücün harekete geçirildiğini duyurdu.
‘Tarihi bir an’ diyerek duyurdular: NATO Müdahale Gücü devreye giriyor
Putin'e Çin şoku
Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken Rusya'ya tüm dünyadan tepkiler ve yaptırımlar yağıyor. Son olarak, Rusya ile birlikte hareket etmesi beklenen Çin de ekonomik yaptırım kararı aldı.
Rusya'nın Avrupa Konseyi üyeliği askıya alındı
İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio yaptığı açıklamada, “İtalya’nın başkanlığını yürüttüğü Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Rusya Federasyonu’nu üyelikten çıkarma kararı aldı” dedi.
Rusya'nın Avrupa Konseyi üyeliği askıya alındı
Putin ve Lavrov'a yaptırım
AB yetkilisinin yaptığı açıklamaya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov için yaptırım kararı alındı. AB yetkilisi, "Putin ve Lavrov'un mal varlıklarının dondurulmasına kararı verildi" açıklamasında bulundu.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, "Bir sürpriz olmazsa Putin ve Lavrov yaptırım listesinde yer alacak" demişti.
AB Putin ve Lavrov'u yaptırım listesine aldı
Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya karşı olası yeni yaptırım paketine Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'u aldığını duyurdu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov
Yaptırım planı gündeme gelmişti
Batı basınına göre, AB, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonlarının artması halinde yürürlüğe konmak üzere 3'üncü yaptırım paketi hazırlıyor.
Pakette, Putin ve Lavrov'un AB ülkelerindeki mal varlıklarının dondurulması da söz konusu olacak. Ancak bu kişilere diplomasiye imkan sağlamak için seyahat yasağı getirilmeyecek.
Ayrıca, Rusya'nın enerji ve finans sektörüne daha fazla zarar verecek katı tedbirler uygulanacak .
Halihazırda AB ülkelerinin ilk yaptırım paketi yürürlüğe girmiş durumda. Ayrıca, dün gece AB Liderler Zirvesi'nde ikinci yaptırım paketi de belirlendi. İkinci paketin resmi onay süreci devam ediyor.
AB, ilk paketle, Ukrayna'daki ayrılıkçı bölgelerin bağımsızlığını tanıyan karara onay veren Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın 351 üyesine kısıtlayıcı tedbir yürürlüğe aldı.
Donetsk ve Luhansk'taki yasa dışı kararları alan hükümet üyeleri, Rus operasyonlarını mali olarak destekleyen veya bunlarda fayda sağlayan bankalar, iş insanları ve oligarklar ile dezenformasyon kampanyaları yürüten toplam 27 yüksek profilli kişi ve kuruluş yaptırıma tabi tutuldu.
Rus devleti ve hükümetinin AB sermaye ve finans piyasalarına ve hizmetlerine erişimi kısıtlandı.
İnternet Araştırma Ajansı, Rossiya Bank, Promsvyazbank ve Vnesheconombank (VEB.RF) gibi kurumlar da yaptırım listesinde yer aldı.
İkinci paketle de AB, Rusya'ya karşı finans, enerji, ulaşım, ihracat kontrolü ve finansmanı ile vize politikası gibi çeşitli alanlarda uygulanacak yeni yaptırımlara karar verdi.
- Avrupa'nın yaptırımları
AB, Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı bölgelerin sözde yönetimlerini tanıması ve bölgeye asker göndermesi nedeniyle ilk paketini devreye soktu.
AB, ayrılıkçı bölgelerin bağımsızlığını tanıyan karara onay veren Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın 351 üyesine kısıtlayıcı tedbiri yürürlüğe aldı.
Ayrıca, Donetsk ve Luhansk'taki yasa dışı kararları alan hükümet üyeleri, Rus operasyonlarını mali olarak destekleyen veya bunlardan fayda sağlayan bankalar, iş insanları ve oligarklar ile dezenformasyon kampanyaları yürüten toplam 27 yüksek profilli kişi ve kuruluş yaptırıma tabi tutuldu.
Putin'in yakın çevresindeki kişiler de yaptırım listesinde yer aldı. Listenin en üst sırasında Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu yer aldı. Putin'le yakın çalışan ve özel kalem müdürlüğü görevini yürüten Anton Vaino da yaptırım listesine dahil edildi. Söz konusu kişilerin mal varlıkları donduruldu ve bu kişilere seyahat yasağı getirildi.
İnternet Araştırma Ajansı, Rossiya Bank, Promsvyazbank ve Vnesheconombank (VEB.RF) gibi kurumlar da yaptırım listesinde yer aldı. Bu kurumların mal varlıkları donduruldu ve bunlara fon sağlanması yasaklandı.
Donetsk ve Luhansk'ın Ukrayna hükümeti kontrolü dışındaki bölgeleriyle ekonomik ilişkiler de kısıtlandı. Ayrılıkçı bölgelerden mallara ithalat yasağı uygulanmaya başlandı. Ticaret ve yatırımlar sınırlandırılırken, turizm hizmetlerinin sağlanması yasaklandı. Çeşitli ürün ve teknolojilere de ihracat yasağı getirildi.
Rusya'ya karşı finansal kısıtlamalar da yürürlüğe konuldu. Rusya Federasyonu, hükümeti ve Merkez Bankasına finans sağlamak yasaklandı.
Rus devleti ve hükümetinin AB sermaye ve finans piyasalarına, hizmetlerine erişimi kısıtlandı.
AB ülkeleri, söz konusu tedbirlerin Rusya'nın eylemlerine göre aşamalı biçimde sertleştirileceğini de açıkladı.
Almanya, Kuzey Akım 2 projesinde ruhsatlandırma sürecini durdururken, Çekya ve Letonya, Rus vatandaşlarına yönelik vize işlemlerini kesti.
- AB'nin ikinci paketi
AB ülkelerinin liderleri, Ukrayna'ya saldıran Rusya'ya verilecek karşılığı ve uygulanacak ikinci yaptırım paketini belirlemek üzere dün akşam Brüksel'de bir araya geldi.
Toplantıda, Rusya'ya karşı finans, enerji, ulaşım, ihracat kontrolü ve finansmanı ile vize politikası gibi çeşitli alanlarda uygulanacak yeni yaptırımlara karar verildi.
Rusya'nın borçlanma maliyetlerini artıracak, enflasyonunu yükseltecek ve sanayisinin temelini yıpratacak çeşitli kararlar alındı.
Rusya'nın sermaye piyasalarına erişimini engelleyecek yeni mali yaptırımların uygulanmasında uzlaşıldı. Bu çerçevede, Rus bankacılık piyasasının yüzde 70'ini kapsayacak ve kamuya ait şirketleri de içerecek yaptırımların hayata geçirilmesi kararlaştırıldı.
Rus devletine önemli gelir sağlayan enerji sektörünün de yaptırıma tabi tutulmasına karar verildi. Bu çerçevede, Rusya'ya petrolün rafine edilmesi için gerekli ekipmanların gönderilmesi yasaklandı.
Ulaşım sektörünün de yaptırım kapsamına alınmasına karar verilirken, Rusya'nın mevcut ticari uçak filosuna yedek parça ve ekipman satışına yasak getirildi.
Rusya'nın çip gibi önemli teknolojilere erişimi de sınırlandırıldı.
Rus diplomat ve iş insanlarına vize uygulamasının zorlaştırılması da tedbirler arasına girdi.
- ABD'nin tedbirleri
ABD Başkanı Joe Biden, ilk olarak, Rusya'nın "bağımsızlığını tanıdığını" açıkladığı sözde yönetimlerle ABD'li kişi ve kurumların tüm ticari ve finansal ilişkilerini yasaklayan bir kararname yayımladı. Bu bölgelerden ABD'ye doğrudan ya da dolaylı yollarla ithalat ya da ihracat yapılması yasaklandı.
Rusya'ya yönelik yaptırımların ilk aşamasında 2 Rus bankasını hedef alan ABD yönetimi, aynı zamanda Kremlin ile bağlantılı 5 kişiyi de yaptırım listesine ekledi.
ABD, Rus bankaları Vnesheconombank (VEB) ve Promsvyazbank (PSB) ile 42 iştirakini yaptırım listesine aldı. Söz konusu yaptırım kararıyla bu kuruluşların ABD'deki varlıkları donduruldu. ABD'li bireyler ve işletmelerle herhangi bir işlem yapmaları yasaklandı. Bu kuruluşlar, küresel finansal sistemden çıkarıldı ve ABD dolarına erişimleri engellendi.
Putin'in yakın çevresindeki 5 kişi yaptırım listesine eklendi.
Kuzey Akım 2 projesini yapan firma ile yetkilileri de yaptırım kapsamına alındı.
- Yeni yaptırımlar
Rusya'nın Ukrayna'ya müdahalesinin başlamasının ardından ABD yönetimi, Rus bankalarını ve ekonomisini hedef alan yeni yaptırımlar devreye soktu.
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya'nın en büyük ikinci finans kurumu VTB Bank dahil 4 Rus bankasını daha yaptırım listesine ekledi.
Rusya'nın bankacılık varlıklarının yaklaşık yüzde 80'inin hedef alan kısıtlamalar getirildi. VTB Bank ve 20 iştirakine yönelik yaptırım kararıyla bankanın ABD finansal sistemine erişen varlıkları donduruldu ve ABD'li kişilerle işlem yapması yasaklandı.
ABD Hazinesi, Bank Otkritie, Sovcombank OJSC ve Novikombank ile 34 iştirakini de yaptırım listesine dahil etti.
Rusya'nın en büyük bankası Sberbank ile 25 iştirakinin ABD merkezli bankalarda muhabir hesabı açması engellenerek dolar üzerinden yapılan işlemlere erişimi kısıtlandı.
13 büyük Rus işletmesi ve kuruluşuna yeni borç ve öz sermaye kısıtlamaları getirildi. Bu kuruluşlar arasında Sberbank, AlfaBank, Credit Bank of Moscow, Gazprombank, Russian Agricultural Bank, Gazprom, Gazprom Neft, Transneft, Rostelecom, RusHydro, Alrosa, Sovcomflot ve Russian Railways yer aldı.
ABD, Putin'e yakın 10 kişiyi daha yaptırım listesine eklerken, bu isimler arasında Rosneft Üst Yöneticisi Igor Ivanovich Sechin ile Sberbank'ın Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Alexander Aleksandrovich Vedyakhin yer aldı. ABD'deki varlıkları dondurulan bu kişilere ABD'ye seyahat yasağı getirildi.
ABD yönetimi, Rusya'nın askeri kabiliyetini sürdürmek için ihtiyaç duyduğu teknolojilere ve diğer ögelere erişimini engelleyecek bir dizi ihracat kısıtlaması da getirdi.
Rusya'ya yarı iletkenler, bilgisayarlar, telekomünikasyon ürünleri, bilgi güvenliği ekipmanları, lazer ve sensör gibi teknolojilerin ihracına kısıtlama getirildi.
- İngiltere'nin yaptırımları
İngiltere, Rusya'nın, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararının ardından 5 Rus bankası ve 3 kişiye yaptırım kararı aldı.
Londra, Rusya'ya yönelik ilk yaptırımlar kapsamında, Rossiayaz Bank, IS Bank, General Bank, Promsvyazbank ve Black Sea Bank'ı yaptırım kapsamına aldı.
Gennady Timchenko, Igor Rotenberg ve Boris Rotenberg isimli 3 varlıklı kişi yaptırım listesine eklendi. Bu kişilerin mal varlıkları dondurulurken, ülkeye seyahatleri yasaklandı. İngiltere'deki kişi ve kuruluşların söz konusu kişilerle herhangi bir ilişkisi olması da engellendi.
Londra, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesinin ardından Rus bankalarını, şirketlerini, kuruluşlarını ve bireyleri hedef alan yeni ek yaptırım paketi belirledi.
Yaptırımlar, tüm büyük Rus bankalarını, 5 Rus oligarkı, 100'den fazla şirket ve kişiyi hedef aldı.
VTB Bank'ın tüm varlıklarının dondurulmasına karar kılındı.
Rus hava yolu şirketi Aeroflot'un faaliyetlerine son verildi.
Rusya devletine ve büyük şirketlerine İngiltere piyasalarından finansman sağlanması engellendi.
Ukrayna'ya yönelik askeri müdahaledeki rolü nedeniyle Belarus'a da benzer ekonomik yaptırımlar uygulanmasına karar verildi.
Rus vatandaşlarının İngiltere'deki banka hesaplarına yatırabilecekleri para miktarı da sınırlandırıldı.
- Japonya, Rusya'ya yaptırımları genişletti
Japonya, Rusya'nın, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararının ardından ekonomik yaptırım kararı aldı. Ayrılıkçı bölgelere yönelik ithalat ve ihracat askıya alındı.
Rusya'ya ait tahvil ticareti yasaklandı
Japonya, Ukrayna'ya askeri müdahalesi sonrası ABD ve AB eş güdümünde Rusya'ya yaptırımları genişletti.
Genişletilen yaptırım paketi kapsamında, yarı iletken dahil yüksek teknoloji ürünlerine ihracat kontrolü getirildi.
Bazı Rus finans kuruluşlarının mal varlıkları donduruldu.
- Kanada'dan ekonomik yaptırımlar
Kanada, ekonomik yaptırımların ilk aşamasında ayrılıkçı bölgeler Donetsk ve Luhansk ile finansal anlaşma yapılmasını menetti.
Kanadalıların, Rus devlet tahvillerini satın almaları yasaklandı.
Ayrılıkçı bölgeleri tanıma kararına oy veren Rus Parlamentosu üyeleri de yaptırım kapsamına alındı.
Kanada, Rusya'nın Ukrayna'daki saldırganlığını sürdürmesi halinde daha sert cezaları devreye sokacağını açıkladı.
- Avustralya'nın yaptırımları
Avustralya, Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi'nin 8 üyesine seyahat yasakları ve mali yaptırımlar uygulamaya karar verdi.
Rus devlet bankası ve bağlantılı diğer bankalar yaptırım kapsamına dahil edildi.