Yapay zekâ teknolojileri, hızla ilerleyen ve büyük potansiyele sahip olan bir alan olarak dikkat çekiyor. İnsan benzeri zekâ yeteneklerine sahip bilgisayar sistemleri, veri analitiği, makine öğrenimi ve derin öğrenme gibi yöntemlerle birlikte daha akıllı ve otonom hale geliyor. Yapay zekâ, birçok sektörde önemli dönüşümlere öncülük ediyor ve günlük yaşamımızı etkiliyor.

‘Etik’ bulmadı yasal yolları önerdi

Okuduğunuz bu paragrafı, ‘Open Al’ın geliştirdiği yapay zekâ sohbet robotu ChatGPT yazdı. Robot, ‘etik kurallar çerçevesinde’ istediğiniz her konuda yardım ediyor. İnternet sitesi hazırlıyor -ki biz basit düzeyde fotoğrafçılık için web sitesi yazmasını istedik, elbette yazdı. Yemek için restoran öneriyor, haber için başlık alternatifleri sunuyor. Kötü amaçlar için soru sorduğunuzda bunu etik bulmuyor ve yasal yollara başvurmanızı istiyor. Öyle akıllı bir robot ki, makalelerin kendisi tarafından yazılıp yazılmadığını da kontrol edebiliyorsunuz.

ABD’de İHA, komutanı öldürdü

Örneğin İngiltere’de bir öğrenci ChatGPT’ye yazdırdığı itiraz dilekçesiyle park cezasından kurtuldu. Bu ayın başında ABD Hava Kuvvetleri yapay zekâ operasyonları sorumlusu Tucker Hamilton, bir yapay zekâ testinde, yapay zekâ tarafından yönlendirilen insansız hava aracının, görevini tamamlamasını önlediği için komutanı öldürdüğünü açıkladı.

İzleyeceğimiz filmi öneriyor

Kısacası tarım devriminden sonra en büyük devrim olan ‘zekâ devrimi’ hayatımızın içine çoktan girmiş durumda. Örneğin dijital platformlardaki film ya da müzik önerilerini yapay zekâ yapıyor. Bir hastalığın teşhisinden tutun da bir çiftlikleri hayvanların ya da tarım arazisinin incelenip ihtiyaçlarının belirlenmesinde kullanılıyor yapay zekâ…

Sektör yıllık yüzde 38 büyüyor

İnsanlık için yardımcı mı tehdit mi tartışmasının da yapıldığı yapay zekânın dünya pazar hacmi 2020’de 65 milyar dolarken, 2030 yılına kadar 15 trilyon dolara çıkması bekleniyor. Sektörün yıllık ortalama yüzde 38 oranında büyüyeceği, iş verimini de yüzde 40 artıracağı tahmin ediliyor.

En çok yatırımı ABD yapıyor

Başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkeler yapay zekâya yatırımlarını katlayarak artırıyor. ABD yönetimi son olarak7 yeni yapay zekâ enstitüsü kurulması için 140 milyon dolar fon sağlarken, bu yatırımla birlikte ülkedeki toplam enstitü sayısı 25’e çıkacak. Google, Microsoft, Facebook, Amazon ve Apple gibi büyük teknoloji şirketleri, yapay zekâ alanında büyük yatırımlar yapıyor.

Çin ikinci sırada geliyor

ABD’den sonra yapay zekâya en büyük yatırımı Çin yapıyor. Çin’i Kanada, İngiltere, Almanya izliyor. Ülkelerin rakamsal yapay zekâ yatırımlarını da yine ChatGPT’den alalım: “Yapay zekâ alanındaki toplam yatırım miktarı, sürekli değişen bir durumdur ve tam olarak belirlenmesi zordur. Ancak, ABD'nin hem hükümet hem de özel sektör tarafından yapılan yapay zekâ yatırımlarının çok büyük miktarlarda olduğu söylenebilir. Yapay zekâ araştırma, geliştirme ve uygulamalarının çok çeşitli alanlarda kullanıldığı ABD, bu alanda küresel bir lider konumundadır.”

Sadece 10 üniversite uzman yetiştiriyor

Gelişmiş dünya ülkeleri geleceğe yatırım yaparken, Türkiye yapay zekâ konusunda çok geride bulunuyor. Bırakın büyük yatırım yapmayı, nitelikle eleman yetiştirmek için bile üniversitelerde ilgili bölüm yok denilecek kadar az.

Türkiye’de yapay zekâ ve veri mühendisliği bölümü 208 üniversite arasında sadece 10 üniversitede bulunuyor. Bunların dördü vakıf üniversitesi üstelik. Ankara, Fırat, İTÜ, İstanbul, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde Yapay Zekâ ve Veri Mühendisliği Bölümü, Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Bahçeşehir, Ankara Medipol, OSTİM Teknik ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nde de yapay zekâ mühendisliği bölümü bulunuyor.

Yıllık maaş 150 bin dolar

Türkiye’de yapay zekâ mühendisliği eğitimi almak bile neredeyse imkânsızken, ABD’de bir zekâ mühendisinin yıllık maaşı ortalama 150 bin dolar düzeyinde bulunuyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin hazırladığı ‘2021-2025 Yapay Zekâ Stratejisi’ belgesinde de 2020 yılında kurulan TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü’ne dikkat çekilerek, yapay zekâ alanında kamu desteklerinin artırılmasının önemli bir gereksinim olduğuna işaret ediliyor.