22 Eylül 1842 yılında hayata gözlerini açan II. Abdülhamid 10 Şubat 1918 senesinde ise vefat etti. Sultan Abdülmecid’in oğlu olan II. Abdülhamid’in bu yıl 101. ölüm yıldönümü. Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. padişahı ve 113. İslam halifesi Abdülhamid, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş sürecinde mutlak hakimiyet sağlayan son padişah olarak da biliniyor.

Henüz 10 yaşındayken, annesinin ölümüyle beraber II. Abdülhamid'in bakımı Sultan Abdülmecid’in diğer eşi Piristû Kadın Efendi tarafından üstlenilmiştir. Hiç çocuğu olmayan Piristû Kadın Efendi II. Abdülhamid'i kendi çocuğu gibi büyüttü. II. Abdülhamid'in babasının ölümünden sonra ise tahta çıkan amcası Abdülaziz, kendisiyle diğer çocuklarında olduğu gibi yakından ilgilendi.

31 Ağustos 1876 yılında padişah ilan edilen II. Abdülhamid, bunun öncesinde amcasının tahtan indirilişine ve ağabeyi V. Murat’ın Çırağan Sarayı'na hapsedilmesine tanık olmuştur. 23 Aralık 1876 yılında, ilk Osmanlı anayasası olan Kanun-ı Esasî’yi ilan eden II. Abdülhamid, uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu'nun başında kalmıştır.

31 Mart ayaklanmasıyla tahttan indirilmesi kararlaştırılan II. Abdülhamid, 3 yıl Selanik’teki Alatini Köşkü’nde ev hapsinde tutulmuş, 1912 senesinde Beylerbeyi Sarayı’na getirilmiştir. Bundan 6 sene sonra 10 Şubat 1918 yılında İstanbul'da vefat eden II. Abdülhamid, Divanyolu'nda bulunan Sultan II. Mahmut Türbesi’nde defnedilmiştir.

Günde 16 saat çalıştığı söylenen II. Abdülhamid'in çalışmadığı zamanlarda hobi olarak marangozlukla uğraştığı bilinmektedir. Öte yandan II. Abdülhamid gençliğinde de bir çok spor dalıyla ilgilenmiştir. Sanatla da alakalı olan II. Abdülhamid, Yıldız Sarayı’nda yaptırdığı tiyatroda çeşitli oyun ve operaları özel olarak getirterek ailesiyle izlerdi.

Matbaa ve yayın ilerine de oldukça meraklı olan II. Abdülhamid, zamanında modern matbaa makinelerini Türkiye'ye getirterek önemli divan eserlerini bastırmıştı. Öte yandan dedektif romanlarına ve seyahatnamelere de oldukça meraklı olan II. Abdülhamid'in Yıldız Sarayı'nda çok geniş bir kitap koleksiyonu olduğu bilinmektedir.

Aynı zamanda II. Abdülhamid'in şimdilerde bile oldukça geniş bir hayran kitlesi bulunan Sherlock Holmes’un bütün maceralarını eksiksiz bir şekilde Osmanlıca'ya tercüme ettirdiği de bilinmektedir.

Dindar kişiliğiyle bilinen Abdülhamid'in padişahlığında Osmanlı'nın ilk rakı ve bira fabrikaları açılmıştır.

Jurnalcilik

Abdülhamid, bütün devleti Yıldız’da topladı. Saltanatının 33 yıl sürmesinde büyük etkisi olan Yıldız Hafiye Teşkilatı’nı kurdu. Bu teşkilat zamanla öyle büyüdü ki; en basit küçük memurdan sadrazama kadar herkes padişaha istihbarat taşıyordu. Sultan bütün bu istihbaratları değerlendiriyor ve gereken talimatları masa başından veriyordu.

II. Abdülhamid, Meclis-i Mebusan’ı kapattıktan sonra yavaş yavaş bütün yetkileri kendinde topladı ve kişisel konutu Yıldız Sarayı’nı devlet yönetiminin merkezi durumuna getirdi. Osmanlı tarihinin ilk geniş kapsamlı istihbarat örgütünü kurdu. Bu örgütün amacı Abdülhamid’e karşı yapılacak darbe ya da ayaklanmaları önlemek, siyasi rakipler hakkında bilgi toplamaktı. Bu örgütün hafiye sayısı her geçen gün arttı ve çok geniş kapsamlı bir örgüt haline geldi. Bilgi toplayan bu kişilere jurnalci (istihbaratçı) deniliyordu.

İstibdat dönemi

İstibdat Dönemi, II. Abdülhamid'in I. Meşrutiyet yönetimine son verdikten sonra (1878) başlayan ve II. Meşrutiyet'in ilan edilmesine kadar devam eden, kontrolü tamamen ele aldığı bir dönemdir. İstibdatın kelime anlamı despotizmdir.

İstibdat Dönemi uygulamalarının başlıca araçları, basına uygulanan sansür, her tarafa yayılmış bir hafiye örgütü ve jurnalcilikti. 1881’de bir komisyon kurularak bu komisyona basın-yayın organlarını denetleme yetkisi verdi. Gazete ve dergiler sık sık kapatıldığı gibi padişahın oturduğu Yıldız Sarayı'nı çağrıştıran “yıldız” gibi bazı kelimelerin yayınlarda kullanılmasının yasaklandığı listeler oluşturuldu.

İstibdat Döneminde jurnalcilik faaliyetleri o kadar abartılmıştı ki, gizli hafiyeler halktan insanları maaşa bağlayarak jurnalcilik faaliyetleri yaptırıyordu. Bu faaliyetlerde pek çok masum insanın da canı yanmıştı.