Erdoğan istedi, Danıştay İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmeyi hukuka uygun buldu

Danıştay, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine dair Cumhurbaşkanı kararının iptali istemini oyçokluğuyla reddetti. Danıştay, temyiz yolunu açık tuttu. İptal isteminin reddinee 5 kişilik mahkeme heyetinden 3 üye onay verirken, 2 üye şerh düştü.

Danıştay'ın karar metninde "Bu itibarla; Anayasa tarafından verilen temsil yetkisi ve 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinede verilen yetkiye istinaden tesis edilmiş olan dava konusu Cumhurbaşkanı Kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ve davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır" ifadelerine yer verildi.

'Cumhurbaşkanının temsil yetkisi içerisinde'

Danıştay, kararın gerekçesinde milletlerarası anlaşmaların feshedilmesi, sona erdirilmesi ve anlaşmalardan çekilme kararlarının Cumhurbaşkanının 'Türkiye Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı' sıfatıyla temsil yetkisi içerisinde olduğu belirtildi.

'Yetkide ve usulde paralellik ilkesine aykırılık yok'

Danıştay, Cumhurbaşkanı kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesinin yetkide ve usulde paralellik ilkesine aykırı olmasına ilişkin gerekçesinde, İstanbul Sözleşmesi'nden çıkılan tarih olan 20 Mart 2021'den önce yeni hükümet sistemi kapsamında yürütme yetkisinin Bakanlar Kurulu'ndan Cumhurbaşkanı'na geçtiği hatırlatıldı ve aykırılık bulunmadığına hükmedildi.

'İç hukukumuzda birçok düzenleme var'

Davacı avukatlarının İstanbul Sözleşmesi'nden çıkılmasıyla kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesi ve şiddet mağdurlarının korunmasının eksik kalacağı savunmalarına Danıştay gerekçesinde şöyle değindi:

"Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesi ve şiddet mağdurlarının korunması amacıyla iç hukukumuzda, Anayasa ve 6284 sayılı Kanun başta olmak üzere birçok düzenlemenin bulunmakta olduğu, bu düzenlemelere dayalı uygulamaların da belirlenen plan dahilinde hayata geçirildiği anlaşılmaktadır."

Ne olmuştu?

İstanbul Sözleşmesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla 20 Mart 2021'de feshedildi. Gece yarısı Resmi Gazete'de yayınlanan kararla Türkiye'nin sözleşmeden çekilmesi kadınların tepkisini topladı. Danıştay'a çok sayıda çekilme kararının iptaline ilişkin dava açıldı.

Danıştay 10. Dairesi, 29 Haziran 2021'de yürütmenin durdurulması istemini oy çokluğuyla reddetti, bu karara yapılan itirazın da 18 Kasım 2021'de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından reddine karar verildi.

Sözleşmeden çekilme kararının iptali talepli açılan 10 davayı birleştirerek 28 Nisan'da duruşma yapan Danıştay 10. Dairesi, aynı konudaki 60'a yakın davayı da 20'şerli gruplar halinde üç ayrı duruşmada ele almayı kararlaştırmıştı.

Danıştay savcıları aksini mütalaa etmişti

Diyarbakır Barosu Başkanlığı tarafından yapılan başvuru için mütalaasını sunan Danıştay Savcısı Aytaç Kurt, “BMM'nin onayına bağlı bir uluslararası sözleşmenin kaldırılması da yine TBMM'nin tasarrufu ile mümkün olabilir” demişti.

Gelecek Partisi İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Serap Yazıcı'nın açmış olduğu davada da Danıştay Savısı, benzer bir görüşle mütalaa vermişti.

Danıştay Savcısı Nazlı Yanıkdemir de mütalaasında Meclis kararıyla yürürlüğe konulan İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çıkılamayacağını söylemişti.

İstanbul Sözleşmesi davasına tepki çeken rapor