Sosyal medyada paylaşılan aşı sertifikasının Sultan Abdülhamid dönemine ait olduğu ve yaklaşık 115 yıl öncesine ait olduğu belirtildi.

Hürriyet'ten Musa Kesler'in haberine göre, o dönem bulaşıcı hastalıklara karşı yapılan çalışmaları uzman tarihçiler anlattı.

Aşı olmayana yaptırım vardı

Prof. Dr. Vahdettin Engin (Tarihçi): Sultan Abdülhamid döneminde salgın hastalıklara karşı da ciddi bir mücadele vardı. Bu konudaki uluslararası çalışmalar ciddiyetle takip ediliyordu. Özellikle Fransa’daki Pasteur Enstitüsü’nün çalışmaları. Hatta buraya önemli bir bağış yapılmıştı. Karşılığında da Osmanlı Askeri Tıbbiyesi’nden öğrenciler gönderildi oraya. Mikrobiyoloji ve bakteriyoloji alanında eğitim aldılar. O zaman çiçek hastalığı yaygındı. Aşı olanlara sertifika veriliyor aşı olmayanlara ise belli yaptırım ve kısıtlamalar getiriliyordu.

'Evlilik izni verilmiyordu'

Prof. Dr. Nuran Yıldırım (Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi, Tıp Tarihi Uzmanı): O sertifikada aşının ne için olduğu, kime kim tarafından yapıldığı ve kaçıncı doz olduğu yazar. O dönem çiçek aşısı üç doz yapılıyordu. Sultan Abdülhamid’in bulaşıcı hastalıklara karşı hassasiyeti var. Ağır kurallar koymuş ve nizamnameler yayınlamış. Aşı zorunlu değildi ama aşı olmayanlara kısıtlamalar vardı. O yüzden herkes sertifikasını yanında taşırdı. Mesela okula aşısız öğrenci kabul edilmiyordu. Devlet dairelerinde görev alamıyorlardı. Evlenme izni verilmiyordu. Tapu alamıyordunuz. Avrupa’da bu tür yaptırımlar vardı.

Mahalle mahalle aşı

Prof. Dr. Erhan Afyoncu (Tarihçi): Osmanlı, salgın hastalıķlardan çok çekti. 1867’de aşı kampanyası başlatıldı. Devletin görevlendirdiği kişiler mahalle mahalle gezip, aşılanmayan çocukları tespit etti. Tıbbiye Mektebi, Fatih, Üsküdar, Eyüp ve Salıpazarı’nda aşılama merkezleri kuruldu. Okula gidecek çocuklar ile bir mesleğe başlayacak gençlerin aşı olduklarına dair belge ibraz etmeleri şartı getirildi. Sultan Abdülhamit döneminde de yerli aşı için uğraşıldı. 1885’te ilk aşı nizamnamesi çıkarıldı. 1910’lu yıllarda sertifikası olmayana seyahat vesikası verilmezdi.

Balatlı Konstantin aşısını olmuştur

Prof. Dr. Nuran Yıldırım, sosyal medyada yayılan sertifikanın detaylarını da şöyle açıkladı:

“Bu belge, İstanbul Balat’ta oturmakta olan, Rum tebaasından Safranbolu doğumlu 22 yaşındaki boyacı Konstantin’in, 27 Ağustos 1322 (9 Eylül 1906) tarihinde 3. defa aşılandığına dair aşı şehadetnamesi/Aşı Sertifikası. Altta çiçek aşısını yapan tabibin mührü. Bu aşı sertifikası sadece çiçek aşısı olanlara verilirdi.”