Liseler boşalıyor: Örgün eğitimden kaçış

Liseler hızla boşalıyor, gençler çeşitli nedenlerle açık öğretime geçiyor. Hem özel hem devlet okullarından giderek daha çok sayıda öğrenci açık öğretim lisesine geçmeye başladı. Okul kültüründen ayrılan bu öğrenciler örgün eğitimin dışına çıkmış oluyor.

Cumhuriyet'ten Figen Atalay'ın haberine göre:

Öğrenciler akın akın eğitim gördükleri okullardan kayıtlarını alıp 'açık lise'ye kaçıyor. Kimisi üniversite sınavına bu şekilde daha iyi hazırlanacağını düşünüyor. Kimisi çalışmak zorunda olduğu için kaydını 'açık lise'ye alıyor ama eğitimle ilgisi kalmıyor. Bazı kız öğrenciler de evlilik, ev işi yapma ve kardeşlere bakma gibi nedenlerle aileleri tarafından örgün eğitimin dışına çıkarılıyor. Oysa 18 yaşın altındaki tüm çocuk ve gençlerin örgün eğitimin içinde olmaları gerekiyor.

Lise eğitimini 'açık'ta tamamlamanın pek çok sakıncası bulunduğuna dikkat çeken eğitimciler, öğrencilerin açık liseye geçişinin önlenmesi için çaba harcanması gerektiğini belirtiyor.

131 bini kız

Eğitim Reformu Girişimi’nden (ERG) araştırmacı Kayıhan Kesbiç, tüm yaş gruplarında açık öğretim liselerine kayıtlı öğrenci sayısının 1 milyon 566 bin 255 olduğunu belirterek “Bunların 262 bin 365’i 18 yaş altında. Açık öğretim lisesine kayıtlı 18 yaş altındaki kız öğrenci sayısı da 131 bin 246” dedi. 2016-17 öğretim yılında açık öğretim liselerindeki 14-17 yaş grubu çocukların tüm ortaöğretim öğrencilerine oranının yüzde 7.8’e kadar yükseldiğini, takip eden yıllarda ise bu oranın azaldığını ve 2020-21 öğretim yılında yüzde 3’e gerilediğini kaydederek şunları söyledi:

“Salgın koşullarında geçen yıl çoğunlukla uzaktan eğitim sebebiyle kendine özgü özelliklere sahipti ve bu durum ücretli olan açık öğretim programlarına ilgiyi azaltmış olabilir. Bu nedenle geçtiğimiz yıl verisini koşulların benzer olduğu salgın öncesi son öğretim dönemiyle karşılaştırmak daha anlamlı olur. Salgın öncesi son yılda (2019-20) açık lise programlarında okuyan öğrenci sayısı 248 bin 280’di. Bu sayı 2021-22’de yüzde 5.7 artarak 262 bin 365’e yükseldi."

Artan ekonomik sorunlar çocukları çalışmaya itti

"Ortaöğretimde iki kez sınıf tekrarı yapan öğrencilerin kayıtları açık öğretim programlarına veya mesleki eğitim merkezlerine yapılıyor. Son yıllarda iyice artan sosyoekonomik sorunlarla ev dışı ortamlarda çalışmaya itilen çocuklar ve ev içi emek aktivitelerinde yoğunlukla çalışan kız çocukları devam zorunluluğu olmayan açık öğretim liselerine kayıt yaptırabiliyor. Ayrıca evlenen çocukların kayıtları da açık öğretim programlarına yapılıyor. Sayıları bilinmemekle birlikte okul ortamında mutlu olmayan çocukların ve üniversite sınavlarına hazırlanan çocukların ders yükü daha az olan açık liselere geçiş yaptığını da biliniyor.”

Kesbiç, veri yetersizliği nedeniyle 14-17 yaş arasında açıköğretime kayıtlı öğrencilerin kaçının derslerini düzenli takip ettiklerine, eğitimlerini tamamlayıp tamamladıklarına ve üniversiteye devam edip etmediklerine ilişkin bir yorum yapılamayacağını da sözlerine ekledi.

Fen lisesini bırakan var

Eğitim İş Sendikası Başkanı Kadem Özbay, “Devlet okullarında eğitimin niteliği azaldığı için dersaneye gitmek, özel derse zaman ayırmak isteyen bazı öğrenciler sosyal, duygusal, kişilik gelişimi tamamlanmadan örgün eğitimi bırakıyor. Fen liselerindeki öğrenciler bile okullarını bırakıp açık liseye geçiyor” dedi.