Mars'ta Dört Milyar Yıllık Gizemli Altıgenler Bulundu
Bilim insanları, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NASA) Curiosity aracını kullanarak Mars yüzeyinde gizemli altıgen şekiller buldu. Araştırmacılar bu şekillerin, Mars'ta suyun varlığına işaret ettiğini ve Kızıl Gezegen'de yaşamı olası bir hale getirdiğini söyledi.
Yeni bir araştırmaya göre Mars'ta yeni ortaya çıkarılan altıgen döşeli kaya, Kızıl Gezegen'in milyonlarca yıl boyunca tekrarlanan ıslak ve kuru dönemler döngüsünden geçtiğini gösterdi.
Uzmanlar bu bulguyu, Mars'ta bir zamanlar yağışlı ve kurak mevsimlerin dönüşümlü olarak yaşandığı "dünyevi" bir iklimin var olduğuna ve dolayısıyla yaşam için uygun koşulların bulunduğuna dair ilk kanıt olarak nitelendiriyor. Bunlar toprakta altıgen bir desen oluşturan tuz birikintileri ve bu kalıpların yaklaşık yaşı yaklaşık dört milyar yıl.
Mars şu anda soğuk ve kuru olmasına rağmen, araştırmacılar son zamanlarda gezegenin yüzeyinin bir zamanlar nehirler, akarsular, göletler, göller ve hatta belki de denizler ve okyanuslarla kaplı olduğuna dair kanıtlar buldu.
"MARS YAŞAMA EV SAHİPLİĞİ YAPMIŞ OLABİLİR"
Dünya'da suyun olduğu hemen her yerde yaşam olduğu için, Kızıl Gezegen'deki bu eski su işaretleri Mars'ın bir zamanlar yaşama ev sahipliği yaptığı ve hala da yapabileceği ihtimalini gündeme getirdi.
Bununla birlikte, önceki araştırmalar kurak dönemlerin de yaşamın evrimine yardımcı olmuş olabileceğini öne sürdü. Buna göre, ıslak zamanlarda suda oluşmuş olabilecek organik bileşikler, kurak zamanlarda bir araya gelerek Mars'ta yaşamın ortaya çıkmasına yol açabilecek kimyasal reaksiyonları destekledi.
Mars'taki altıgenler nasıl oluştu?
Fransız araştırma merkezi CNRS'den William Rapin, altıgenlerin kökenini şöyle açıkladı: "Göl kuruduğunda toprak çatlıyor ve rezervuar tekrar dolduğunda çatlaklar sıkılaşıyor. Bu süreç birçok kez tekrarlandığında çatlaklar karmaşık şekillere bürünüyor."
Daha önce Perseverance adlı bir başka keşif aracının Mars'ta organik moleküller bulduğunu hatırlatalım. Bu da, Kızıl Gezegen'de hala biyolojik yaşamın bulunabileceğinin kanıtı olarak gösteriliyor.
Fransa'nın Toulouse kentindeki Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden çalışmanın baş yazarı William Rapin, "Bilim insanları, daha önce bir kayayı ıslak ve kuru dönem döngülerine tabi tutarak, basit organik moleküllerin birleşip proteinler ve hatta RNA ve DNA gibi daha büyük moleküller oluşturabileceğini gösteren deneyler yaptı” diye konuştu.
Son çalışma içim Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) Curiosity keşif aracını kullanan bilim insanları, Mars'ın erken dönemlerinde ıslak ve kuru zamanlar arasında, Kızıl Gezegen’de tekrarlanan döngüler yaşandığına dair işaretler keşfetti. Rapin, "Şimdi ilk kez Mars’ta yaşamın kökenleri için elverişli olabilecek zamanların kalıntılarına sahibiz" dedi.
Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışma için araştırmacılar, Curiosity'nin Ağustos 2012'de iniş yaptığı Gale Krateri'ndeki 3,6 milyar yıllık kayalara odaklandı. Rapin, "Daha önce çamur çatlakları görmüştük, ancak bu konumdakiler tipik olarak T şeklinde birleşme noktalarına sahipti. Bu, çamur bir kez kuruduğunda ve o durumda fosilleştiğinde meydana gelir" açıklamasını yaptı.
"MARS'TA DAHA ÖNCE GÖRÜLMEMİŞ BİR ŞEY"
Buna karşılık, bilim insanları Y şeklindeki kavşaklardan kaynaklanan altıgen şeklinde çamur çatlakları da buldu. Rapin, "Bu bizim için gerçekten heyecan vericiydi, beklenmedik bir kaya türüydü, daha önce Mars'ta görmediğimiz bir şeydi" dedi.
Araştırmacılar bunların, muhtemelen mevsimsel bir şekilde düzenli olarak ıslak ve kuru zaman döngülerinden geçen bir göl yatağındaki eski çamurdan fosilleşmiş çatlaklar olduğunu öne sürdü. Rapin, "Bu oluşumun biraz derinliği vardı, bu da bize bu döngünün milyonlarca yıla kadar uzun bir süre boyunca devam ettiğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Curiosity bu altıgenlerden oluşan kaya parçalarında sülfat tuzları buldu. Rapin, "Şimdi Mars'ın başka yerlerinde bu iklimlerin ve ortamların izlerini bulmak için aynı zamana ait bu kimyasal izlere sahip alanlara bakabiliriz. Şimdiye kadar araştırmalar Mars'ta yaşamın ortaya çıkıp çıkmadığı sorusuna odaklanmıştı ve şimdi Kızıl Gezgen’de yaşamın nasıl ortaya çıkmış olabileceğine dair izler de arayabiliriz” dedi.
Dünya’nın ilk zamanlarına dair bilgi de bulabiliriz
Bilim insanları Dünya’da yaşamın nasıl başladığından emin olmasa da varsayılan teoriye göre ıslak ve kuru koşullar arasında gidip gelmek, mikroplar için gerekli malzemelerin bir araya gelmesine yardımcı oldu ve böylelikle basit, ilkel canlılar meydana geldi.
Mars’ta olmayan tektonik levhalar, Dünya’nın yüzeyini titrettiği için gezegenin ilk zamanlarına dair örneklerden geriye bir şey kalmadı.
Bilim insanları Mars’taki çamur yarıkları inceleyerek hem Kızıl Gezegen hakkında hem de bir ihtimal Dünya’daki yaşamın başlangıcı hakkında daha fazla bilgi edinebileceklerine inanıyor.
Rapin, “Mars gibi bir gezegene sahip olduğumuz için şanslıyız. Bu gezegen yaşamın başlamasına ön ayak olan doğal süreçlerin anısını hâlâ saklıyor olabilir” diyor
