Beyni tuz tanesi kadar! Bilim insanları meyve sineği larvasının beyninin haritasını çıkardı...

Araştırmacılar meyve sineği larvasının beynindeki nöronların ve aralarındaki bağlantıların ayrıntılı bir haritasını çıkardılar. Araştırmacıların çalışması 3 binden fazla nöron ve 548 binden fazla sinapl ile (nöronlar arası bağlantı) şimdiye kadar çıkarılmış en karmaşık harita.

Science News'dan McKenzie Prillaman'a konuşan İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden sinirbilimci ve çalışmanın ortak yazarlarından Marta Zlatic, yeni diyagramın araştırmacıların hayvanların beyinlerinin nasıl çalıştığını daha iyi anlamalarına yardımcı olabilecek bir "referans harita" olduğunu söylüyor.

Bilim insanları şimdiye kadar sadece üç organizmanın beyni için connectome adı verilen bu tür bir harita çıkarabilmişti: iki tür solucan ve bir deniz bücürü larvası. Bu hayvanların beyinlerinin her birinde sadece birkaç yüz nöron vardı. Live Science'tan Nicoletta Lanese'nin haberine göre, araştırmacılar ayrıca yetişkin bir meyve sineğinin beyninde 25.000 nöron ve 20 milyon sinapsın haritasını çıkardılar, ancak bu hala sadece kısmi bir harita.

Cuma günü Science dergisinde yayınlanan larvanın beyin haritasının tamamlanması 12 yıl sürdü. Johns Hopkins Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre, tek bir nöronun görüntülenmesi yaklaşık bir gün sürdü.

Yine de ekip, böceğin minik beyninin binlerce dilimini görüntülemek için bir elektron mikroskobu kullanmayı başardı. Live Science, daha sonra her görüntüdeki nöronları tanımladıklarını ve diğer sinir hücreleriyle olan bağlantılarını izlediklerini yazıyor. Ayrıca nöronları 93 türe ayırmayı da başardılar.

Ortaya çıkan diyagram bir dizi ilginç bulgu ortaya çıkardı. En iyi bağlanmış nöronların neredeyse yüzde 75'i beynin öğrenme merkeziyle bağlantılıydı ve bu merkezin öneminin altını çiziyordu. Nature News'den Miryam Naddaf'a göre, beynin aralarında bağlantılar bulunan birden fazla katmanı olsa da, belki de düşük nöron sayısını telafi etmek için katmanları atlayan kestirme yolları da vardı. Beynin iki yarım küresi yoğun bir şekilde birbirine bağlıydı ve benzer görünüyorlardı; bu da araştırmacılar için bir sürpriz oldu çünkü insanlarda sol ve sağ yarım kürelerin bazı özel işlevleri vardır.

İnsan beyninde tahminen 86 milyar nöron ve trilyonlarca sinaps var. Bu, samanyolundaki yıldız sayısından çok daha fazla sinirsel bağlantı demek. Ancak meyve sineği beyinleri ve insan beyinleri hala benzerliklere sahip. Johns Hopkins Üniversitesi'nde biyomedikal mühendisi olan çalışmanın yazarlarından Joshua Vogelstein, NPR'den Jon Hamilton'a yaptığı açıklamada, örneğin her ikisinin de karar verme, öğrenme ve navigasyona karşılık gelen bölgelere sahip olduğunu söyledi.

BBC'den Jason Goodyer'a göre araştırmacılar şimdi bu haritayı karar verme ve öğrenme süreçlerinde yer alan yapıları daha iyi anlamak için kullanmayı umuyor.