Gıda fiyatlarının yüksekliğine ilişkin tepkilerin odağında olan yumurta konusunda açıklama yapan Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Biliği Başkanı (YUM-BİR) İbrahim Afyon yumurta fiyatlarının fahiş yüksek, tüm pahalılığın ve ekonomik sıkıntıların sebebi gösterilmesine tepki göstererek, "Yumurta pahalı değil. Yumurtada kopan fırtınanın sebebi, yumurtanın stratejik bir ürün olmasıdır" açıklamasında bulundu. 

1 adet içim 200 gram yem 

Afyon, 1 adet yumurtanın üretimi için gereken yem miktarının yaklaşık 200 grama karşılık geldiğini belirterek, "Yem, ambalaj, aracı, nakliye, KDV farkı ve market karı göz önüne alındığında beyaz yumurta için 90 kuruş sarı yumurta için ise 1 lira 10 kuruş normal fiyatlardır." ifadesini kullandı.

2019'da yüzde 10, 2020'de yüzde 12 zarar

Afyon, yumurtanın üreticiden çıkış fiyatının yıllık ortalamalarına bakıldığında, üreticinin zarar ettiğini belirterek, şunları kaydetti: "Son 12 ayda 3 kez düşüş trendi yaşayan yumurta sektörü, 3 kez de çıkış trendi yaşamasına rağmen, geçen yıl toplamda yüzde 12 zarar etmiştir. Artışları yüzde 100, yüzde 130 hatta yüzde 300 gibi görenler, haksız suçlamalar yapanlar, düşüş trendini ve yüzde 50 zarar edildiği dönemi de görmelidir. 'Zarar' ifadesi; kardan zarar değil, resmen maliyet altına satışla, net zarar eden ve günün sonunda yüzde 40 küçülen ihracat verileri, yüzde 20 küçülen sektör, yatırımını dış ülkelere planlayan yatırımcı olarak karşımıza çıkmıştır."

"Yumurta pahalı değil"

Yumurtanın pahalı olmadığına işaret eden Afyon, "Fahiş fiyata satılan yumurtalar halka, farklı adla sunulan yumurtalardır. Hep hesap yaptığımız large (büyük) boy beyaz yumurta için fiyatların yüksek olmadığı marketlerde de görülür." değerlendirmesinde bulundu.

Yumurta üreticisinin piyasa şartlarının üstünde bedel talep etmediğini belirten Afyon, üreticinin market ve perakende fiyatlarına yön verme şansı bulunmadığına dikkati çekti.

YUM-BİR Başkanı İbrahim Afyon'un yazılı açıklamasının diğer kısımları şöyle: 

"Yumurtada kopan fırtınanın sebebi..."

"Sofralarımızda ve mutfağımızda, vazgeçilmez bir ürün olan yumurtanın, tüm faydaları bir kenara, stratejik bir ürün olduğunu söylemekteyiz. Tüm dünya ülkeleri için gıdanın önemi son yıllarda kendini iyice hissettirmiştir. Özellikle komşu ülkelerimiz ve birçok ülke kendi gıdasını üretme gayretine girmişlerdir. Baş gıdanın yumurta olması sebebi ile, hükümet krizleri ekonomik halk tepkilerinin yumurta ile baş gösterdiğine şahit olduk.

Gelecekte çıkacak küresel kavga sebeplerinden birinin de gıda olduğuna dikkat çeken uluslararası kurum ve kişilerin sözleri doğrultusunda şunları söyleyebiliriz. Dünyada, büyük ülkelerin, kuraklığa ve siyasi mücadelelere bağlı, gıda ve protein depolama arzuları, gıda tedarikinde bir dizi sıkıntılar ve buna bağlı olarak hububat başta olmak üzere emtia ve gıda fiyatlarında artış olmuştur. 350 USD/ton olan soya, 3 ay içinde 650 USD/ton olmuştur. %90 kendimize yetebilen mısır gibi bazı hammaddelerimiz de ithal fiyata endeksli ve USD değer karşılığı TL ile satılmaktadır. İthal ürün gelmeyecek inancı olursa stokçu tüccar, piyasaya satışı nazlı yapmaktadır. Ürün yok algısı, ürünün değerini gereksiz artırmaktadır.

"Fahiş fiyata satmak bir rant kapısı oluşturmakta"

Devletimizin TMO aracılığı ile 2020 kasım sonunda, küçük dokunuşu, maliyetleri aşağı esnetse de yumurta fiyatlarını 1,5 TL, 1,8 TL/adet e kadar çıkaran bazı kesimler karlarından fedakârlık etmemeye kararlı idi. Çünkü artık, küçük miktarla yumurtaya “pahalı” sıfatı kazandırılmıştı, suçlu üretici ilan edilmişti. Üreticinin zararı ile alınıp, fahiş fiyata satmak bir rant kapısı oluşturmakta idi. Normal fiyatla satılan ve tüketimin %80 ini kapsayan beyaz yumurta ve bunu normal fiyata satan marketlere baskı yapılırken, gerçek sorunu ve sebebi atlanmaktadır. Gerçek sorun, tüketici algısını yöneterek tüketicinin farklı ürüne gereksiz rağbet göstermesidir. Belirli bir kesim tüketici istediği farklı üretim model ürüne, dilediği kadar fazla bedel ödeyebilir ama fazla ödediği bedel tüm yumurtaları kapsamamaktadır." 

 İlgili Haber: Yumurtaya bir yılda yüzde yüz zam