Böcekler de bizim gibi acıyı hissedebiliyormuş

Böcekleri uzun zamandır içgüdüsel davranan, akılsız, dürtülere robotik tepkiler veren yaratıklar olarak biliyorduk. Nosisepsiyon (kimyasal yanma, keskin kesme ve morartıcı basınç gibi hoş olmayan uyarımların duyusal sinir sistemi tarafından algılanması) hayvanlarda çeşitli fizyolojik ve davranışsal tepkileri tetikler. Bunlardan biri de ağrı algısı olabilir. Böceklerin potansiyel olarak zarar verici temasa karşı kaçınma tepkileri olduğu iyi belgelenmiştir. Dahası 2019'da yapılan deneyler, araştırmacılar meyve sineğinin bacağını çıkardıktan sonra kronik ağrı belirtileri gösterdiğini ortaya koydu. Araştırmacılar, tamamen iyileştikten sonra meyve sineğinin bacağının aşırı duyarlı hale geldiğini de tespit etti.

Acıyı hafifletecek protein üretiyorlarmış

İngiltere’de bulunan Queen Mary Üniversitesi'nden nörobiyolog Matilda Gibbons Newsweek'e verdiği demeçte, "İnsanların ağrı algısının ayırt edici özelliklerinden biri, beyinden gelen sinir sinyalleriyle modüle edilebilmesidir. Vücudun kendi opiyatları nosiseptif sinyali bastırdığı için askerler bazen savaş alanındaki ciddi yaralanmalardan habersizdir. Bu nedenle, böcek beyninin sadece temel nosisepsiyondan ziyade, ağrı benzeri bir algı deneyimini makul kılacak sinir mekanizmalarını içerip içermediğini araştırdık. Bilimsel literatürü inceledik ve bu mekanizmanın böceklerde mevcut olduğunu gösteren birkaç kanıt bulduk” dedi. Bizde ağrıyı azaltan opioid reseptörlerinin genlerinden yoksun olsalar da, böceklerin travmatik olaylar sırasında aynı amaca hizmet edebilecek başka proteinler ürettiklerini belirten Gibbons, şunları söyledi:

“Davranışsal kanıtlar da böceklerin hem periferik hem de merkezi sinir sistemleri için zarar verici temasa verilen tepkileri bastıran moleküler yollara sahip olduğunu göstermektedir. Anatomik olarak böcekler beyinden sinir kordonlarındaki zararlı dokunuşa karşı savunma tepkilerinin kaynaklandığı kısma inen nöronlara sahiptir. Örneğin, domates kurdu yaralandıktan sonra temizlenmek gibi hafifletici davranışlarda bile bulunur. Bunların her biri tek başına kesin olmayabilir ancak birlikte ele alındığında, böceklerin bizimkine benzer bir tür ağrı tepkisi kontrol sistemine sahip olduğunu gösteriyor.”