Bir sporcunun beyni ile sıradan bir insanın beyninden neden farklıdır?
Spor, özel beyin yeteneklerinin gelişimini teşvik eder
Sportmenlik sadece fiziksel yetenek değildir, aynı zamanda beyni de geliştirir.
GÖRSEL SİNYALLERİN İŞLENMESİ
Görsel bilgiyi hızlı bir şekilde algılama ve uygun kararları verme yeteneği, özellikle futbol veya basketbol gibi takım sporlarıyla uğraşan sporcular için kritik bir beceridir.
Profesyonel takım oyuncuları görsel bilgiyi diğer insanlara göre daha kolay ve hızlı algılarlar. Hareketli nesnelere kolaylıkla odaklanabiliyor ve hareketlerini takip edebiliyorlar. Yani beyinleri "dinamik görsel sahneleri" veya etraflarında dönen dünyayı işlemede daha beceriklidir.
KAS HAFIZASI
Dalgıçlar ve jimnastikçiler gibi akrobatik sporcular, bilinçaltı düzeyde hareketlerin sırasını diğerlerinden daha iyi hatırlarlar. Bu yeteneğe genellikle "kas hafızası" denir.
Yakın zamanda yapılan bir çalışma, beynin sporcular, dansçılar ve müzisyenler tarafından gerçekleştirilen tekrarlayan hareketleri planladığını ve koordine ettiğini, bunlarla ilgili önemli bilgileri hızlı bir şekilde "arşivlediğini" ve "paketten çıkardığını" göstermiştir. İlk başta, adımların sırası ve zamanlaması beyinde ayrı ayrı programlanır, ancak eğitim sırasında bu ayrı unsurlar, tek bir koordineli beyin aktivitesi patlamasına sorunsuz bir şekilde entegre edilir. Bu süreç, serebral kortekste hareketi düzenleyen bütün bir nöron ağını içerir.
OLAYLARIN TAHMİNİ
İyi bir futbol kalecisinin tepki vermesi ve zamanında yakalayabilmesi için topun kalenin hangi noktasına uçacağını anında anlayabilmesi gerekir. Muhtemelen, bu kadar hızlı bir reaksiyon, bu tür sporcuların, rakibin hareketlerine ilişkin görsel ipuçlarını topun potansiyel rotasıyla eşleştirme konusundaki eşsiz yeteneğiyle ilgilidir.
Araştırmalar, başarısı rakibin hareketlerine tepki verme hızına bağlı olan sporcuların, ortalama bir insana göre beyinde superior temporal sulkus (STS) olarak bilinen daha kalın bir alana sahip olduğunu göstermiştir. KH, beyinde diğer canlıların hareketlerinin algılanmasında önemli rol oynayan ve aynı zamanda bu hareketlerin ardındaki niyetlerin deşifre edilmesine yardımcı olan bir bölgedir.
HAREKETLERİN KOORDİNASYONU
Jimnastikçiler gibi akrobatik sporcular mükemmel propriyoseptif becerilere veya vücutlarının uzayda nerede olduğunu hissetme yeteneğine sahiptir. Beynin tabanındaki bir alan olan beyincikteki karmaşık bir nöron ağı, bu sporcuların havadaki hareketleri hızlı bir şekilde düzeltmelerine veya bir mermi üzerinde dengeyi korumalarına olanak tanır.
ODAKLANMA VE DİKKAT
Sporcular dikkatlerini uygun şekilde dağıtabilmeli ve farklı düşünme biçimleri arasında dinamik bir şekilde geçiş yapabilmelidir. Örneğin maç sırasında topu bir yöne doğru süren bir futbolcu, rakip takımdan bir oyuncunun kendisine yaklaşması durumunda hızla yön değiştirme ihtiyacı duyabilir.
Dikkati değiştirmek için gereken bilişsel beceriler günlük yaşamda da bulunur; örneğin, aynı anda hem temizlik yaparken hem de sesli kitap dinlerken. Bir çalışma, sporcuların çoklu görevlerde daha iyi olduğunu iddia ediyor.
BEYNİN YAŞLANMAYA KARŞI DİRENCİ
Spor eğitiminin bilişsel faydaları genel olarak hayata da yayılabilir. 2014 yılında 95 yaşındaki sporcunun ölmeden önce, bilim insanları onun beynini incelediler ve beyninin, şampiyonun gerçek yaşından birkaç düzine yıl daha genç olduğunu buldular.
Ekip, bilişsel görevlere daha hızlı tepki verdiğini ve kendi yaşındaki diğer insanlardan daha iyi bir hafızaya sahip olduğunu buldu.
Elbette, bir kişinin beyni üzerinde yapılan çalışmadan genel sonuçlar çıkarılama
İleriye baktığımızda, sporcularda erken yaşlardan itibaren beyin antrenmanını teşvik etmek, daha da büyük atletik başarılara yol açabilir.
Western Sidney Üniversitesi'nden Kylie Steele, "Özellikle sporcu antrenmanlarında insan vücudunun daha fazlasını yapamadığı ancak beynimizin yeteneklerini öğrenerek çok daha fazlasını yapabileceğimiz bir noktaya ulaştık" dedi.
