AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'ne atanan Prof. Dr. Melih Bulu'nun 2003 yılında teslim ettiği doktora tezinde intihal yaptığı iddialarını Teyit inceledi. Literatür taramasında yapılan intihaller, çalışmanın bilimsel araştırma etiği açısından sorunlu olduğunu ortaya koyar nitelikte olduğunu ortaya koyan doğrulama platformu, yaptığı incelemede "yüzde 20 oranında benzerlik" tespit etti. 

"İntihal yapıldığı söylenebilir"

Teyit.org'da yer alan incelemeye göre, Prof. Dr. Melih Bulu’nun 2003 yılında teslim ettiği doktora tezinde, farklı çalışmalarla benzerlik gösteren kısımların tezin literatür taramasından oluşan ilk yarısında yer aldığı belirtildi.

Haberde, "Bu bölümdeki birçok uzun alıntı tırnak içine alınmadan, yorumlanmadan veya doğru bir biçimde atıfta bulunulmadan doğrudan aktarıldığı için intihal yapıldığı söylenebilir. Literatür taramasında yapılan intihaller, çalışmanın bilimsel araştırma etiği açısından sorunlu olduğunu ortaya koyar nitelikte" ifadeleri yer aldı.

Scribbr adlı intihal tespit uygulaması kullanıldı

Bulu’nun Boğaziçi Üniversitesi’nde yazdığı doktora tezini Scribbr adlı intihal tespit uygulamasına yükleyen Teyit.org, 215 sayfalık tezin kapak, özet ve içindekiler kısmının yanı sıra, çalışmanın kaynakça ve ekler bölümünü de çıkararak 101 sayfayı taradı. Scribbr uygulaması, 2003 yılı sonrası Bulu’nun kendi doktora tezine referans vererek yaptığı farklı çalışmaları, 2003 yılı sonrası farklı kaynakların Bulu’nun doktora tezinden yaptığı alıntıları, Bulu’nun doğru bir biçimde atıfta bulunarak tezinde yer verdiği bazı alıntı kesitleri tespit etti ve bunları benzerlik olarak sıraladı.

Alıntılar özgünlükte belirsizlik yaratıyor 

Günümüzde üniversitelerin Scribbr benzeri bir sistem olan Turnitin üzerinden yaptığı intihal değerlendirmelerinde, genel olarak yüzde 10-15 civarında benzerlik, tolere edilebiliyor. Ancak bu da benzerliğin türüne göre değişiyor.

Söz konusu benzerlik tezin ilk yarısında 

Detaylı incelemede, günümüzde üniversitelerin Scribbr benzeri bir sistem olan Turnitin üzerinden yaptığı intihal değerlendirmelerinde, genellikle yüzde 10-15 civarında benzerliğin tolere edilebildiği belirilirken, bu benzerliğin de türüne göre değişebileceği ifade edildi. 

Tezde birçok uzun alıntı tırnak içine alınmadan, yorumlanmadan veya doğru bir biçimde atıfta bulunulmadan doğrudan aktarıldığı bu nedenle de tezin bu kısmında intihal yapıldığı belirtildi.

Tezin ikinci yarısında doktora çalışmasında izlenen metodoloji, edinilen veriler ve elde edilen sonuçların aktarıldığı ifade edilen haberde, bu bölümün özgün bir içeriğe sahip olduğunun altı çizildi. Yapılan intihalin çalışmada izlenen metodolojinin anlatıldığı veya erişilen bulguların sunulduğu bölümde olmadığını hatırlatıldı ve "Çalışma kısmının bu yönüyle özgün olduğu ifade edilebilir" denildi.

"Böyle bir doktora tezinin onaylanması mümkün değil"

Ancak, yüzde 20’ye varan benzerlik oranının böyle bir doktora tezinin günümüzde bilimsel araştırma etiğini izleyen herhangi bir üniversite tarafından onaylanmasının pek mümkün olmadığı ifade edildi. Boğaziçi Üniversitesi’nde de intihal durumunda hem lisans hem de lisansüstü öğrencilere çeşitli yaptırımlar uyguladığı hatırlatıldı. 

Bulu intihal iddialarını yalanlamıştı 

İntihal iddiaları da gündeme getirilen Bulu, bir televizyon programında, "Bir kere bu intihal meselesi iftira. Orada teknik bir şey gibi duruyor ama benim doktora tezimde literatür kısmı vardır. Oradaki her şey diğerlerinden alıntıdır. En sonunda kaynaklar yazılmıştır. Bütün dert tırnak içine almamış olmam. 

İncelemenin tamamına teyit.org sitesinden ulaşabilirsiniz