Trump'ın takımı ve sahaya bakış
Serra Karaçam/Halk TV
Trump'ın takımı ve sahaya bakış
Bu köşede sizlere Amerika'da ne oluyor, trendler ne, onu aktarıyor olacağım.
Günlük yaşamı etkileyen politika tartışmalarından çok yönlü perspektifler, dış politika, popüler kültür ve sanat gibi alanlara yer vereceğim.
Yani, her bir yazıda farklı alanlardan güncel başlıklar yer alacak.
***
Seçim sonrası geçtiğimiz hafta Başkan seçilen Trump'ı Beyaz Saray’da ağırlayarak centilmenlik dersi veren Başkan Biden, hafta sonu Peru’ya gitti.
Çin'deki fabrikalar, halefi Trump başa gelmeden beklenen yeni gümrük vergileri öncesinde son parti malları hızla üretip Amerika'ya yetiştirmeye çalışırken, Biden Lima’da Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği toplantısında Çin Devlet Başkanı Xi ile bir araya geldi.
Pazar gecesi ise giderayak topal ördek döneminde Ukrayna ordusuna, Rusya'nın Kursk bölgesinde savunmaya yardımcı olmak amacıyla ilk kez ATACMS olarak bilinen uzun menzilli sistemi kullanma yetkisi verdi.
***
Mücadelenin çoğunlukla kadınların bedensel hakları (kürtaj) ve taciz suçlamaları üzerinden sürdüğü bir seçim kampanyasında, gidişata “dur” demek isteyen Amerikalı, sonuçla "önce cebimiz" dediğini ortaya koydu. Yumurtanın fiyatı ne kadar arttı, ona bakıldı.
2017’de Trump, büyük bir vergi indirimine imza atmış ve bunun 2025'ten sonra sona ermesini planlamıştı. Programın tamamının uzatılmasının maliyeti on yılda 4,6 trilyon dolar.
Türkiye'de CHP Genel Başkanı Özgür Özel pazarda lahana satarken, Trump da hafta sonu seçim kampanyasının son günlerinde kasiyer ve aşçı olarak bir gün geçirdiği McDonald's’a ait bir menüyü yerken görüntülendi. Elbette özel uçağında. Sağlık bakanı yapacağı Robert Kennedy ve Elon Musk da beraberinde. Kennedy, bu sağlıklı menüyü yedi mi bilmiyoruz ama önünde poz vermekte zorlandı.
***
"Önce Ekonomi", "Önce Amerika" dedikten sonra Trump’ın ulusal güvenlik kabinesinin "önce Amerika" stratejisi yerine "Önce İsrail" diyecek isimlerden oluştuğu tartışılıyor.
Trump, Fox News kanalı sunucusu ve Irak ile Afganistan'daki savaşlarda görev almış Pete Hegseth’i bir sonraki savunma bakanı olarak seçti. 44 yaşındaki Hegseth, Pentagon’daki komutanlara, 1,3 milyon aktif görevliye liderlik edecek. Tecrübesi sorgulanmakta. Savunma sanayiinden beslenmeksizin iyi bir gelir düzeyine sahip olması anlamlı.
Bugüne kadar seçilen savunma bakanları, üst rütbeli komutanlardan veya çeşitli askeri görevler sonrası savunma sanayiinde liderlik pozisyonlarından geliyordu.
Hegseth, savaş suçu yöneltilen asker meslektaşlarının sahadaki eylemlerini savunmakla suçlanıyor.
Pentagon'un ırksal ve cinsel tercihler üzerinden eşitlik ve kapsayıcı çeşitlilik kültürü üzerine çabalar yerine savaşa hazırlık ve liyakat esasına göre yönetilmesini savundu. Ayrıca kadınların çatışma alanlarında görevlendirilmesinin daha aktif bir mücadele sağlamak bir yana, işleri zorlaştırdığını da ifade etti. Asker içindeki "aşırıcıların" ayıklanmasını da saçmalık olarak görüyor.
Hatta kendisi, Biden’ın yemin töreninde ulusal muhafızlık görevinden, göğsündeki bir dövme nedeniyle üsleri tarafından "aşırılıkçı olarak görüldüğü" için çıkarıldığını söylüyor. Peki, neydi kolundaki dövme? "Tanrı böyle istiyor" anlamına gelen bir ifade. MS 11. yüzyılda Katolik haçlıların "Kutsal Toprakları" Müslümanların kontrolünden almaya çalışırken kullandıkları bir ifade. Hegseth amiral general seviyelerinde büyük "temizlik" yapabilir.
Princeton ve Harvard diplomalı Hegseth'in 2017'de bir kadına cinsel saldırıda bulunduğu iddiası da gündemde. Hegseth, kendisini suçlayan bir kişiye ödeme yaptığını doğruluyor ama iddiaları reddediyor.
***
Sadece Savunma Bakanı değil; Trump Adalet Bakanlığı için de yakın zamanda 17 yaşındaki bir kıza cinsel taciz iddialarıyla ilgili soruşturmalarla karşı karşıya kalan eski Temsilci Matt Gaetz'i öne çıkarmakta.
Siyasal kampanya ve operasyonlar cinsel taciz ve kadın haklarının önünü çektiği bir alan üzerinden ilerledi. Şimdi de liderlik pozisyonlarında adı geçen neredeyse herkesin masa altında geçmişte bir davası ve hatta belki de “kaseti” veya bir “kusuru” var.
***
Diğer önemli isim de ulusal istihbaratın başına seçtiği isim. 11 Eylül sonrası "sonsuz savaşlar" politikalarına karşı çıkan Irak Savaşı gazisi Tulsi Gabbard… Askeri tecrübesi var ama istihbarat tecrübesi yetersiz bulunuyor.
Obama’nın CIA Direktörü John Brennan, verdiği mülakatta Gabbard'ı Putin ve Esad ile samimi olmakla itham ederek bu seçimi gayrı ciddi bulduğunu ifade etti. Kimilerine göre Rus ajanı...
Gabbard, Suudi Arabistan’a Yemen Savaşı desteğine ve Kaddafi’nin devrilmesine karşı çıkmıştı. Bunlar Obama politikaları. Ancak Gabbard, bunları sürdüren Trump’ı da eleştiriyordu. ABD’yi "Suud’un fahişesi" olmakla eleştirmişti...
Bunun bir diğer örneği de Biden dönemi Cemal Kaşıkçı olayında yaşandı. Washington'da federal yargıç, ABD'de yaşayan gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesiyle ilgili olarak Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’a karşı açılan davayı reddetti.
Biden yönetimine görüş sorulmuş ve yönetim, prensin davada yasal olarak dokunulmaz olduğu yönünde görüş bildirmişti.
Siyasal İslam karşıtı söylemleri ile öne çıkmakta. Gabbard, terör gruplarına yönelik ve İsrail operasyonlarında iyi bir destekçi. Sisi’yi tanıması için Obama’ya çağrıda bulunmuştu.
2019 yılında Gabbard’a, Güney Kaliforniya Amerikan Helen Konseyi tarafından Helen Amerikan toplumunu ilgilendiren konuların destekçisi olan siyasilere verilen Perikles Ödülü verildi. Gabbard, 2019’da Trump’ın Türkiye’nin Suriye operasyonlarına yeşil ışık yakmasına da karşı çıkmıştı.
Bernie Sanders kampanyasında yetişen Gabbard aslında bir liberal demokrat. 2020’de Biden’ı destekledi ancak Trump’a yönelik azil oylamasında azil yönünde oy kullanmadı. Trump’a desteğini açıkladığı Ağustos ayında ise "savaşları sona erdirecek gücü onda gördüğünü" belirtti. Trump, Gabbard’ın Yunan lobisinden oy getirdiğini düşünüyor. Trump bu seçimde Arap ve Müslümanların oylarını da alarak ilginç bir koalisyonla kazandı.
***
Enerji bağımsızlığı; petrol ve gaz arama çabalarına vurgu yapan"Drill baby drill" sloganıyla gelen Trump, enerji bakanlığına ise fosil yakıt yöneticisi Chris Wright’ı getirdi. Yeşil enerji yalan oldu.
Trump basın sekreterini de seçti. Beyaz Saray’da bu göreve gelen en genç isim, sarışın bir hanım olan Caroline Leavitt'i kürsüde olacak. Leavitt, 27 yaşında.
***
Son konu, sosyal medyada paylaşılan Enes Kanter - Trump temasına dair. Geçtiğimiz aylarda Cumhuriyetçi Parti Kongresi’nde Milwaukee'de FETÖ grubuna yakın kişilerin burada şahit olduğum Kongre üyeleri nezdinde hummalı çalışmalarını aktarmıştım. Fiserv Forum’a Kanter de ilk kez katılım sağlamış burada kameralara "Biden ve Trump basket oynasa, Trump'ın yeneceğini" söylemişti… Yani zaten parti etkinliklerinde bulunuyordu.
Kanter'in seçim sonrası kutlama yemeğinde Trump'la özellikle video çekilecek şekilde ayarlanarak konuştuğunu görüyoruz. Ayaküstü ama hazır. Kanter sadece Türkiye değil, Çin karşıtı söylemini de insan hakları eksenine oturtmuş durumda.
Çin’e karşı eleştirileri, Çin ile gümrük savaşına hazır olan yeni bir başkanın; onun gibi muhafazakar Fox gibi kanallara çıkan bir ismi yanında görmesi için bir gerekçe olabilir.
Kanter'in, Çin’i Uygur Türklerine karşı politikalarda suçlarken, ABD’deki ırkçılık gibi konularda sessiz kalmasını soranlara "çenelerini kapatmalarını" (daha sonra bunu kast etmediğini ifade etti) söylemesi, ABD'nin harika bir ülke olduğunu söylemesi de Trump için son derece elverişli bir ortaklık imkanı sunuyor. Kanter'in Florida Senatörü Trump'ın Dışişleri Bakanı seçtiği Mark Rubio ile de arası gayet iyi.
Yakında siyasete de soyunabilir.
Yeni dönemde Gülen öldü. Geride kalan takipçileri üzerinden Türkiye'de süren davalar pazarlık konusu olacak mı, göreceğiz. Kanter, Türkiye'yi özellikle yakınları kaçan örgüt mensuplarının akrabalarına yönelik gözaltılar ve cezalar ile eleştirmekte.
Türk Amerikan toplumunun Amerika'daki son resmi ayrı bir konu. Bu nedenle yemek görüntüsünün fazla etkileşim almamasi icin defansif uğraşmaktan başka çare kalmıyor. Ne de olsa Twitter Türk Evi'nde Erdoğan'ı ziyaret eden Elon Musk'ın. Ama konu ve görüntü de Trump.
Bu seçim konvansiyonel medyanın bittiği çeşitli platformlardaki podcast mülakatlarının gençlere ulaştığının kanıtı olan bir seçim oldu. Trump'ı deviren, soruşturmaları devamlı merceğinde tutan New York Times, Washington Post ve CNN'e rağmen Trump kazandı. Twitter ve Musk bu yüzden önemli.
Bakalım bu dönem oyuncular nasıl bir rotasyonda olacak ve top nasıl toparlanacak.
Netanyahu'nun Azerbaycan'da yapılan BM İklim Değişikliği COPP 29 Konferansına giden uçağına geçiş izni vermeyen Türkiye bakalım Trump ile nasıl ilişki geliştirecek
