Fotoğraf: İsrail Eski Eserler Bakanlığı
Bilinen ilk alfabeyle yazılmış en eski okunaklı cümle, MÖ 1700'lü yıllardan kaldığı düşünülen bir bit tarağı üzerinde bulundu.
Sivri uçlu fildişi tarağın üzerinde "Bu dişler, saç ve sakal bitlerini kökünden söksün" yazıyor.
The Guardian'da yer alan Independent'ın aktardığı habere göre eşsiz buluntu, Yehuda Krallığı'nın en önemli ikinci şehri olarak bilinen Lachish'te yapılan kazılarda ortaya çıkarıldı.
Buluntu, insanların aslında binlerce yıldır bitlere karşı mücadele ettiğini ve fildişi taraklara sahip en zengin kesimlerin bile bitlenmekten kaçamadığını gösteriyor.
Antik Yahudi kenti Lachish'teki kazılara liderlik eden Prof. Dr. Yosef Garfinkel, "Bu yazıt çok insani" diye konuştu.
Kudüs İbrani Üniversitesi'nde görev alan arkeolog, "Tarağınız var ve tarakta saç ve sakaldaki bitleri yok etme dileğiniz yazıyor" diye ekledi:
Bugün spreylerimiz, modern ilaçlarımız ve zehirlerimiz var. Geçmişte bunlar yoktu.
Bilinen en eski alfabeye ait
3,5 santimetreye 2,5 santimetre boyutlarındaki tarak, aslında 2017'de gün yüzüne çıkarılmıştı. Ancak tarağın üzerindeki yazıların analizi epey uzun sürdü.
Buluntuyu inceleyen uzmanlar, taraftaki işaretlerin yaklaşık 3 bin 800 yıl önce ortaya çıkan ve en eski alfabe diye nitelenen Kenan yazısı olduğunu doğruladı.
Araştırmacılar, karbon tarihleme yöntemiyle tarağın tam olarak ne zaman yapıldığını öğrenmeye çalışsa da çabalar net sonuç vermedi.
Ancak tarihi metinleri ve diğer ipuçlarını göz önünde bulunduran ekip, tarağın MÖ 1700 civarında yapıldığını tahmin ediyor.
Tarak aşınmış ve dişlerinden birçoğunu kaybetmiş durumda. Yine de geriye kalan izler, dolaşık saçların ayrılması için 6 geniş aralıklı dişe ve bitleri ayıklamak için de 14 dar aralıklı dişe sahip olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılara göre eski taraklar tahtadan, kemikten ve fildişinden yapılıyordu. Fildişinden yapılan eşyalarsa zenginlik göstergesiydi.