SOLAKLIK SAĞLIĞI NASIL ETKİLER?
Araştırmalar solak kişilerin belirli rahatsızlıkları daha sık yaşadığını gösteriyor ancak bunun nedenleri her zaman net değil. Faktörlerden bazıları şunlardır:
Genetik – solaklıkla ilişkili genler diğer sağlık durumlarıyla ilişkili olabilir
Beyin bağlantısı : Beynin sağ yarıküresi sol eli kontrol eder ve beyin bağlantılarındaki farklılıklar nörolojik farklılıklara yol açabilir.
Çevre - birçok alet ve alan sağ elini kullananlar için tasarlandığından, sol elini kullananlar daha fazla fiziksel zorlukla karşılaşabilir ve yaralanma olasılığı daha yüksek olabilir.
SOLAKLIK VE MEME KANSERİ
Daha eski bazı araştırmalar, solak kişilerin meme kanserine yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu öne sürüyor ; 2016'daki bir çalışma, bu kişilerin hastalığa ortalama iki yıl daha erken yakalandıklarını gösteriyor .
Bilim adamları bunun fetal gelişim sırasında artan östrojen maruziyetiyle ilişkili olabileceğine inanıyor. Ancak son araştırmalar güçlü bir bağlantıyı doğrulamadı.
SOLAKLIK VE ŞİZOFRENİ
Solaklıkla şizofreni arasında önemli bir bağlantı vardır . 2014 yılında yapılan bir meta-analiz, şizofreni hastalarının daha çok solak veya iki elini de kullanabildiğini ortaya çıkardı ; bu da beyin lateralizasyonundaki farklılıkların bir sonucu olabilir.
2024'teki bir araştırma da dahil olmak üzere daha yeni araştırmalar , şizofreni hastalarının iki elini birden kullanma olasılığının iki kat daha fazla olduğunu gösterdi.
SOLAKLIK VE RUH SAĞLIĞI
2019'daki araştırmalar, solaklık ile ruh hali değişimleri , kaygı , sinirlilik ve huzursuzluk gibi zihinsel belirtiler arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı . Bazı araştırmalar aynı zamanda iki el becerisini travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile de ilişkilendirmiştir , ancak depresyon sağ elin baskın olmamasıyla ilişkili değildir.
SOLAKLIK VE NÖROLOJİK BOZUKLUKLAR
Solaklık DEHB , otizm ve gelişimsel koordinasyon bozukluğu ( dispraksi ) gibi diğer nörolojik bozukluklarla ilişkilidir . Solaklık ve disleksi arasında bir bağlantı olduğuna dair anekdot niteliğinde kanıtlar olmasına rağmen, son araştırmalar bu bağlantının esas olarak iki el becerisiyle ilgili olduğunu öne sürüyor.
SOLAKLIK VE ALKOL TÜKETİMİ
Önceki çalışmalar, solak kişilerin sağ elini kullanan insanlardan daha fazla alkol tükettiğini öne sürüyordu, ancak 2022'de Avustralya'da yapılan bir araştırmada anlamlı bir ilişki bulunamadı; bu, daha önceki çalışmaları etkileyen damgalanmadan kaynaklanıyor olabilir .
SOLAKLIK VE KALP HASTALIĞI
2023 yılında yapılan bir araştırma, nedeni belirsiz olmasına ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen solak kişilerin kardiyovasküler hastalık riskinin daha yüksek olabileceğini öne sürdü.
SOLAKLARIN YAŞAM BEKLENTİSİ
1991 tarihli bir rapor, solak insanların ortalama dokuz yıl daha kısa yaşadığını belirtiyordu , ancak son araştırmalar bunu yalanladı ve solak ve sağ elini kullanan insanlar arasında yaşam beklentisi açısından önemli bir fark olmadığını gösterdi.
SOLAKLAR İÇİN OLUMLU SAĞLIK YÖNLERİ
Bazı sağlık risklerine rağmen solak kişilerin bazı alanlarda avantajları olabilir. Beyindeki farklılıklar daha iyi sözel akıcılığa ve yüz tanımaya yol açabilir ve araştırmalar , bu kişilerin Parkinson hastalığına yakalanma riskinin daha düşük olduğunu göstermiştir .
Ayrıca solaklar bazı sporlarda, özellikle de atıcıların yaklaşık %30'unun solak olduğu elit beyzbolda daha başarılıdır.