ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin (CDC) yaptığı detaylı bir araştırma, sebebi ortaya çıkardı: Michigan'lı adamın donör böbreği ölümcül virüsle enfekte olmuştu . Bu, ABD'de 1978'den beri organ nakli yoluyla kuduzun bulaştığı dördüncü vakaydı.
CDC, bu vakanın, bağışçının hayvanlarla temas geçmişi olan nakil ekipleri için daha güçlü bir rehberliğe ihtiyaç olduğunu vurguladığını belirtiyor.
Kuduz, enfekte hayvanların tükürüğü yoluyla, çoğunlukla ısırık veya çizik yoluyla yayılan viral bir patojendir. İnsanlar da dahil olmak üzere tüm memelileri enfekte edebilen hastalık, belirtiler ortaya çıktıktan sonra neredeyse her zaman ölümcüldür; dünya çapında 50'den az hayatta kalma vakası belgelenmiştir ve tıp uzmanları, aşırı önlemlere rağmen hastaları hayatta tutmayı nadiren başarmıştır .
Dünya genelinde bulaşma en çok köpek ısırıklarından kaynaklanır ancak enfekte herhangi bir memeli de hastalığı bulaştırabilir. Bu vakadaki bağışçı, Idaho'lu bir adamdı ve Ekim ayı sonlarında bir kokarca tarafından tırmalandıktan yaklaşık beş hafta sonra, Aralık 2024 başlarında geçirdiği varsayılan kalp krizinin ardından tepkisiz bulunmuştu.
O sırada kimse kuduzdan şüphelenmiyordu. Bu nedenle adam organ bağışçısı olduğu için kalbi, akciğerleri, sol böbreği ve korneaları alındı.
Böbreği aldıktan yaklaşık beş hafta sonra, Michigan'lı hastada kuduzla uyumlu semptomlar gelişti. Doktorlar, hastanın tükürük, deri ve diğer sıvı örneklerini CDC'ye gönderdi ve bazı örneklerde kuduz virüsü RNA'sı tespit edildi.
Alıcının hayvanlara maruz kalma geçmişi olmadığı için araştırmacılar tekrar donöre yöneldi. Idaholu adamın saklanan serum örneğinde kuduz antikorları negatif çıktı , ancak böbreğinin arşivlenmiş biyopsisinde kuduz virüsü RNA'sı pozitif çıktı ve bu da organın enfeksiyon kaynağı olduğunu doğruladı.
Michigan'daki alıcı hastaneye kaldırıldıktan sonraki yedinci günde hayatını kaybetti, ancak başka hayatları kurtarmış olabilir. Donörün kalbi ve akciğerleri Maryland'deki bir araştırma tesisinde eğitim için kullanılmış ve risk oluşturmamıştı ancak üç hastaya donörün kornealarından kornea nakli yapılmıştı.
Doktorlar nakledilen korneaları hemen çıkarıp hastalara, belirtiler ortaya çıkmadan önce uygulanan bir aşıya ek olarak, son derece etkili bir Maruziyet Sonrası Profilaksi (PEP) tedavisi uyguladılar.
Halk sağlığı yetkilileri, hem bağışçının hem de böbrek alıcısının 357 olası temaslısını değerlendirdi. Sağlık çalışanları, toplum temaslıları ve kornea alıcıları da dahil olmak üzere toplam 46 kişiye PEP tedavisi önerildi.
Olayların dizilimi, mevcut bağışçı sistemindeki bir zaafı gözler önüne seriyor. Bağışçının risk değerlendirme görüşmesinde kokarca tırmalaması belgelenmiş olsa da, semptomları kuduzla uyumlu olarak değerlendirilmemişti, bu nedenle kokarcayla karşılaşması, böbrek alıcısı da ölene kadar test edilebilir bir kuduz riski olarak gündeme getirilmemişti.
Bağışçı organlarda kuduz testi rutin bir uygulama olmadığından ve kimse alarm vermediğinden, nakiller planlandığı gibi gerçekleşti.
Kuduzun bulaşmasından sonra belirtiler ortaya çıkması haftalar hatta aylar sürebilir. CDC, potansiyel olarak maruz kalmış bağışçılara karşı çok daha dikkatli olunmasını tavsiye ediyor.
Kuruluş raporunda , "Potansiyel bir donör, özellikle akut ensefalopati hastası olan biri , bir önceki yıl içerisinde kuduza yatkın bir hayvan tarafından ısırılmış veya tırmalanmışsa, nakil ekipleri kuduz riskini belirlemek için halk sağlığı yetkililerine danışmayı düşünmelidir" ifadeleri yer alıyor .
"Kuduz şüphesi olan bir donörden organ veya doku nakledilmişse, risk değerlendirmesi tanı testlerini hızlandırarak, klinik olarak uygun görüldüğünde eksplantasyon yapılmasını sağlayarak ve alıcılara ve diğer temaslılara PEP uygulanmasını sağlayarak hayat kurtarabilir."
Kaynak: cdc.gov/