Son günlerde üç rakip medya unsurundan Halk TV'ye yönelik 'telif hırsızlığı' diye suçlamalar yöneltilince bu yazıyı yazmak şart oldu. İsim vererek konuşalım: Ulusal Kanal, internethaber.com'un patronu Hadi Özışık ve Halk TV'ye karşı operasyonların gönüllü mihmandarı medyaradar adlı internet sitesi.
Önce konuya uzak olanlar için kısaca anlatalım. Nedir bu sosyal medyada telif meselesi?
Halk TV ekran yüzleriyle birlikte kamera arkasındaki ve klavye başındaki medya emekçilerinin gayretleriyle gazetecilik yapan bir kurum. Bu nitelikli alın terinin karşılığı bir nebze sosyal medyadan elde edilen gelirlerden karşılanıyor.
Kadromuzun emeğinin ürünü videolara sosyal medyada çok sayıda fırsatçı ortak çıkabiliyor. Geliri tüm kamuoyu ile paylaşmak kulağa hoş gelse de hakkınızı aramamak ayakta kalmayı imkansız hale getiriyor. Özetle telifinizi korumanız gerekiyor.
Youtube ve Facebook telif hakları konusunda size birtakım imkanlar tanıyor. Yayınladığınız videoların telif haklarını etkinleştirmeniz halinde bir başkası tarafından kullanılırsa bunu tarafınıza bildiriyor. Ürettiğiniz videonun başka hesapta kullanılması halinde, ürün sahibi olmayan hesabın geliri size aktarılıyor. Israrlı telif ihlali halinde kanalı kapatıyor. Buraya kadar her şey normal. Ancak aynı video iki medya kanalının da kullanım hakkı olan bir ürünse durum karışıyor.
Örnekle açıklayalım: Diyelim ki Halk TV'de moderatörün arkasındaki ekranda Anadolu Ajansı'nın ya da sosyal medyada kamuya açık kullanılmış videonun 1 dakikalık görüntüsü akıyor, konuklar uzun uzun konuşuyor ve biz bunu Facebook'a yüklüyoruz. Dört saatlik Halk TV programındaki o 1 dakikalık görüntü başka bir sayfanın videosuyla tek ortak görüntü. Programında ya da ürününde ajans videosuna ilk yer veren ve haklarını korumaya alan Halk TV'den diğer yüklenicilere telif bildirimi gidiyor ve reklam geliri Halk TV'ye yansıyor. Tam tersi durumda ise telif bildirimi bu kez Halk TV'ye geliyor.
İş el çabukluğuyla öne çıkma olayı gibi geliyor ama değil. Adil bir telafi sistemi var. Sosyal medya devi kuruluşlar çözüm enstrümanı geliştirmiş. Hakkınız olanı geri almak için ilk yükleyen kanala itiraz gönderiyorsunuz. Görüntüyü ilk yükleyen kanal itirazı kabul edince sorun kalmıyor. Kabul edilmezse konuyu Facebook çözüyor. İtiraz mekanizmasını sürekli istismar eden hesap kapatmaya varan yaptırıma maruz kalabiliyor.
Başka çözümü yok. Sistem böyle işlemezse binlerce internet akbabası emek vermeden videoya üşüşüyor. İşini iyi yapan bizim gibi medya kanalları, itiraz mekanizması için özel olarak motive oluyor ve gelirini koruyor, itirazları inceleyip kimsenin emeğine de ortak olmuyor.
Hem itirazları kabul etmek hem de itiraz etmek için yoğun mesai harcanıyor. Bazen karşılıklı anlayış telefonları ediliyor. Kimi zaman karşılıklı güven içinde birbirimizi 'beyaz liste'ye alarak konuyu temelli çözüyoruz. Bunu yapmayanlarla karşılıklı itiraz mesaisi devam ediyor. Disiplinli çalışan için sistem yürüyor. iktidar yanlısı kurumlar ile muhalifler arasında bile bugüne kadar bu konuda cepheleşme olmadığını, sorunların çözüldüğünü söylemek gerekiyor. Tekniği bilen ortak noktada buluşuyor.
Bir değil iki değil, tam 936 Hadi bey!
Örneğin İnternethaber'in patronu Hadi Özışık konuya "İtiraz et. Tamam edelim de...Bir değil, iki değil, üç değil, 10 değil...." diyerek sözde pratik bir yaklaşım icat ediyor. Hadi Bey'e bir rakam vereyim. Evet bir değil, 10 değil.. Hatta 50 bile değil, tam 936... halktv.com.tr Facebook hesabına sadece son bir ayda 936 telif talebi geldi ve tamamı çözüldü. Bunu herkes yapmak zorunda. Facebook'un tek çözümü, legal enstrümanı bu; işte alın teri de bu.
Kanallarının bizim otomatik telifler yüzünden gelire kapandığını iddia eden Ulusal Kanal'daki arkadaşlar bu işlem için yeterince zaman harcasaydı başlarına bu iş gelmeyecekti. Oysa yetkilileri beni cuma günü aramışlar ve 'beyaz liste'ye alma taleplerini iletmişlerdi. Mağdur olmamaları için yerine getirilmesini sağlamıştım, teşekkür etmişlerdi. Ama bu telefon için bile geç kalmışlardı ve kanalları gelire kapanmıştı. Akşamında 'hırsızlık' kelimesini başlıkta kullandıkları o haberleri çıktı.
Kötü niyet açık. Yaşadığımız, iktidar odaklı bir yeni kampanya değilse, işini yapamayan çalışanların sebep oldukları hasar için şirket yönetimlerine mazeret bulma çabası gibi görünüyor. Listelerine baksınlar başka itirazları da atlamış gibi görünüyorlar. Kapatılmalarının sadece Halk TV kaynaklı olduğunu sanmıyorum.
Biz başımıza günde yaklaşık 30 kez gelen sorunu çözerken, kendileri basit bir işlemi nasıl yerine getiremiyor? Şaşırtıcı. Facebook'un verdiği telif koruma enstrümanını kapatacakmışız. Komik olmayın. Kendi ürünleri değersiz görüldüğü için konuyu umursamıyor olabilirler. Biz o değiliz.
O ağır hakaretin ardından Ulusal TV ve Halk TV'ye yönelik operasyonların müzmin mihmandarı Medyaradar'a tazminat davası yola çıkacak.
Hadi klavye başına çalışın
Çalışma arkadaşlarımı bana şikayet eden Hadi Özışık'a gelince. Şahsıma karşı nazik bir dil kullansanız bile, 'hırsızlık' kelimesini bu kurum için kullandığınız için dava açılacaklar kervanına katıldınız. Bu arada son bir jest: Aşağıdaki linke tıklayıp videoyu izleyin ve 'hırsızlık' kelimesini kullanırken bir daha düşününün. (Linkteki video muhtemelen bir süre sonra Özışık'ın ekibi tarafından etkisizleştirilecek)
https://www.youtube.com/watch?v=Ii6P64ArLr8
Orijinal Halk TV videosunu utanmadan kanalınıza yüklemişsiniz. Koşun YouTube kanalınız kapanacak. Acil kaldırın!
Halk TV'nin itibarını zedelemeye kalkışırken böylesine rahat olmayın.
Bu arada derhal klavye başına. İtiraz bildirimlerini kontrol edin. Yol arkadaşlarım bu saatte bize karşı gönderilmiş telif bildirimlerini inceliyor, itiraz ediyor. Çok emek istiyor bu iş. Vakit kaybetmeyin.
Acemiler için teknik bilgi: Facebook'ta telif koruma sistemi nasıl işliyor?
İşte size sorun özellikle Facebook'ta olduğu için operasyonu yürüten arkadaşların hazırladığı bilgi notunu paylaşalım. Herkes bilgi sahibi olsun, aşağıdaki bilgiler telifsizdir:
Facebook gerekli koşulları sağlayan tüm sayfalara telif yönetimini yapabilmesi için Rights Manager yetkisi veriyor.
Yüklediğiniz videoyu diğer videolar ile karşılaştırabilmesi ve kopyalanan, çakışan kısımların olup olmadığını tespit edebilmesi için videonun Referans Kütüphanesi bölümüne eklenmesi gerekiyor. Facebook, videonuzu kullanan bir sayfa tespit ederse bu durum karşısında nasıl bir aksiyon almanız gerektiğini size bırakıyor.
'Eşleşme Kuralı' belirleyerek eşleşme halinde 'Reklam Gelirleri Al', 'Engelle', 'İzle' ya da 'Manuel Olarak İncele' seçeneklerini sunar. Bu kısımda tercih, sizin bu konuda nasıl bir politika izlediğinizle alakalı olarak değişiklik gösterebilir.
Halk TV olarak doğrudan ajanslardan çekilen videolar dahil olmamakla birlikte Facebook'a yüklediğimiz tüm videoların telif haklarını etkinleştiriyoruz. Ancak yayın esnasında ajans videoları da kullandığımız için yine söz konusu ajans görüntülerini kullanan sayfalarla çakışabiliyoruz. Böyle bir durumda itiraz edilmesi halinde gerekli incelemeleri yapıp hak iddiasından vazgeçiyoruz.
Aşağıda, Facebook'ta yaşanan sürece dair bildirim örneklerini görebilirsiniz.
.