Dilovası’ndaki Ravive Kozmetik’te yedi işçinin hayatını kaybettiği yangına ilişkin 16 kişiye dava açıldı.
Dört şirket yetkilisi hakkında yedi kez olası kastla öldürme, üç kez mala zarar suçlaması yöneltiliyor.
En az yedi kez müebbet demek bu…
İddianamede Dilovası’ndan daha az vahim kazalarda dahi olası kasttan ceza verildiği belirtiliyor. “Aksi halde olası kast kurumunun içinin boşalacağı ve bir başka olayda uygulama imkan ve kabiliyetinin çok azalacağı ya da kalmayacağı” vurgulanıyor.
Diğer iş kazalarıyla kıyaslandığında Dilovası’ndaki aykırılıklar ve ihmaller zincirinin ne kadar belirgin olduğunun anlaşıldığı kaydediliyor.
Dilovası’ndan yaralı kurtulanların yaşadıkları…
Kızlarını ve eşlerini kaybedenlerin anlattıkları bu felaketin bağıra çağıra geldiğini ispat ediyor.
Yalnızca bir işçi sigortalı
Keriman Miskin
40 yaşında.
Ravive Kozmetik’te dört yıldır sigortasız şekilde çalışıyor.
Mutfakta başlamış, sonra her işe koşulmuş.
Hatta kaza günü selafon makinesini kullanıyormuş.
Maaşı 22 bin TL.
Diğer işçiler gibi Miskin de iş yerinde eğitim, koruyucu kıyafet veya iş güvenliği eğitimi verilmediğini söylüyor. Atölyede iş güvenliği uzmanının bulunmadığını belirtiyor. Sigorta denetimine bir kez gelindiğini, patron Kurtuluş Oransal’ın “Yalnızca sigortası olanlar kalsın” dediğini, kendisi gibi sigortasız olanları eve gönderdiğini kaydediyor.
İş yerinde yangın söndürücü bir sistem bulunmadığını, dışarıya çıkan bir yangın merdiveni olmadığını dile getiriyor.
Ayten Aras
52 yaşında.
Dört yıldır çalışıyor.
Sigortası yok.
Oransal, “Sigorta yapacağım” demiş ancak yapmamış.
Aras, “Bu benim tercihim değil” diyor.
Ay sonunda eline 17.000 TL geçiyormuş.
Gülhan Bendi
40 yaşında.
Masa başında çalışıyor.
Bir tek o sigortalı.
Aynı zamanda şüpheli.
Zeynep Hüseyin
16 yaşında.
Suriyeli.
Geçmişte bir yıl çalışıp ayrılmış, bu yıl mart ayında tekrar işe girmiş.
Sigortasız.
Hürol Eroğlu
3-4 ay önce işe başlamış.
Makina tamir bakımından sorumlu.
Birkaç defa zabıtanın denetime geldiğini, Oransal’la konuştuktan sonra ayrıldıklarını söylüyor. Ne konuştuklarını bilmediğini söylüyor.
‘Bilseydim çalıştırmazdım’
Vedat Taşdemir
Yangında can veren 15 yaşındaki Nisanur’un babası.
Nisanur, bir yıldır paketlemede çalışıyormuş.
Vedat Taşdemir, “İmalat yapıldığını bilseydim kızımı çalışması için göndermezdim” diyor.
Nisanur’un sigortası yokmuş.
Oransal’ı sigorta için ikaz etmiş ancak oyalanmış.
Nisanur, aylık 10-12 bin TL alıyormuş.
Şahin Taşdemir
17 yaşında ölen Tuğba’nın babası.
Tuğba, paketlemede çalışıyormuş.
Şahin Taşdemir, “Kızının sigortasının yapılmadığını, Tuğba’nın eve geldiğinde kimyasallardan kaynaklı başının çok ağrıdığını” anlatıyor.
Aytekin Gikan
21 yaşında can veren Esma Gikan’ın eşi.
2014 yılında Kars’tan Dilovası’na göçmüşler.
Üç çocukları var.
Aytekin, demir çelik fabrikasında iki yıldır işçilik yapıyor.
Esma, ev bütçesine katkı için Ravive Kozmetik’te iki yıl kadar önce çalışmaya başlamış. Paketleme, etiket yapıştırma ve şişelere kapak takma işi yapıyormuş.
Sigortası yokmuş.
Aylık bazen 12 bin, bazen 15 bin TL alıyormuş.
Aytekin, “Düzenli bir işe gir” dediğinde Esma “Hem eve yakın hem de patron maaşımı düzeltip sigortamı yapacak” diye reddediyormuş.
Metin Gülek
52 yaşında hayatını kaybeden Hanım Gülek’in eşi.
Üç çocukları var.
Hanım, Ravive Kozmetik’te üç yıl önce çalışmış ama sigortası yapılmadığı için ayrılmış. Bir yıl önce tekrar işe girmiş.
Günlük 700 TL alıyormuş.
Sigortası bir türlü yapılmamış.
Metin Gülek anlatıyor:
“İş yerine zabıtaların geldiğini, görevlileri Oransal'ın karşıladığını, bir kısmının fabrikanın dışında beklediğini, diğerlerinin Oransal ile ofis bölümüne çıktıklarını, en kaliteli ürünleri hediye olarak alıp gittiklerini…”
Salih Yılmaz
59 yaşında ölen Şengül Yılmaz’ın eşi.
Bir çocukları var.
Şengül, dolum, paketleme, istifleme, taşıma işleri yapıyormuş. Salih Yılmaz, eşinden duyduğu kadarıyla iş yerinde işçilere hakaret edildiğini söylüyor. Maliye denetimi sırasında işçilerin dışarıda bekletildiğini anlatıyor.
İbrahim Esetoğlu
15 yaşında aramızdan ayrılan Cansu’nun babası.
Cansu, bir yıldır paketlemede çalışıyor.
İnşaat işçisi olan İbrahim, “Yangından sonra iş yerinde parfüm, deodorant ve kolonya yapım işleri olduğunu öğrendiğini, bu durumu bilseydi kızını işe göndermeyeceğini” söylüyor. “Kızının sigorta için Oransal’la konuştuğunu, ancak oyalandığını” ifade ediyor.
İlkokul çocuklarını bile çalıştırıyor
Ravive Kozmetik’in faaliyet gösterdiği Mimar Sinan Mahallesi sakinleri de bu cinayetin tanığı.
İlhan Altan
Bütün bir mahalle Ravive Kozmetik’teki kimyasal kokusundan şikayetçiymiş, Altan’a göre.
Altan, “İş yerinin paraya ihtiyacı olan kadınları, ilkokul öğrencilerini çalıştırdığını, sigorta yaptırmadığını, yemek parası vermediğini, alacağı işçileri hep bir şekilde muhtaçlardan seçtiğini, şikayet edilmesine rağmen nasıl üretim yaptığını anlamadıklarını, denetlemelerin yeteri kadar yapılmadığını” söylüyor.
Seyyat Söyler
“Atölyenin evlerine yakın olmasından dolayı mahalleye sıkıntı verdiğini, gerek kimyasalların gerekse ürün kokusunun kendilerini kötü etkilediğini” kaydediyor.
“İş yeri sahibinin işçiye haklarını ve yemek parasını vermeyen, çocukları sigortasız çalıştıran bir kişi olarak bilindiğini” anlatıyor.
“Oransal’ın o sabah olay yerini kaçarak terk etmesinin herkes tarafından görüldüğünü” ifade ediyor.
Kurtuluş Oransal, eski eşinin babasına ait Yalova Çınarcık’taki evde yakalandı.
Oğulları İsmail ve Ali Altay ise Tekirdağ Marmara Ereğlisi’ndeki evde saklanırken gözaltına alındı. İmkan olsaydı Avrupa’ya kaçacaklardı.
Olursa olsun…
Ravive Kozmetik adına İsmail ve Ali Altay Oransal ile aralarında ortak üretim ilişkisi bulunan Lykee Kozmetik sahibi Gökberk Güngör ve Aleyna Oransal’a yedi kez olası kastla öldürme, üç kez mala zarardan dava açıldı.
İddianamede, “olursa olsun’ düşüncesi ile hareket edip yüksek risk içeren faaliyetlerini uzun süre devam ettirdikleri, karar alma sürecinde bulundukları ve olursa olsun mantığıyla hareket ederek risklerin önüne geçmek için girişimde bulunmadıkları” ifade edildi.
Binanın eski ve yeni sahipleri Güven Demirbaş, Caner Özgür Yıldırım, Özkan Yıldırım ve Özcan Yıldırım ile denetim görevini yerine getirmeyen Küresel OSGB’nin yetkilisi Ümit Çelik, Ümit Aslan, Seyfullah Çelik ve Muhammet Aslan yönünden taksitle öldürme suçundan dava açıldı.
Kaçma girişimine yardım ettikleri öne sürülen Ali Osman Akat, Onay Yürüklü, Ömer Aktan ve Abdurrahman Bayat’a da suçluyu kayırmaktan ceza isteniyor. Dilovası Belediyesi ve SEDAŞ yönünden soruşturma ise devam ediyor.