Ege ve Doğu Akdeniz'deki bronz çağı yerleşimlerinde çok sayıda küçük küresel taş eserler keşfedildi. Ancak bu eserlerin tam olarak ne amaçla kullanıldığı bir sır olarak kaldı. Daha önceki çalışmalarda Santorini, Girit, Kıbrıs ve diğer Yunan Adaları'ndaki arkeolojik alanlarda bu tür küreler bulunmuş ve bunların bir tür sapan taşı, kayıt tutma sistemi veya piyon olarak kullanıldığına dair teoriler ortaya atılmıştı.
Yakın zamanda Journal of Archaeological Science: Reports dergisinde yayınlanan son araştırmada bilim insanları, Thera (Santorini) adasındaki tarih öncesi Akrotiri kasabasında bulunan ve yaklaşık 746 küreyle bu tür eserlerden oluşan en büyük koleksiyon olma özelliği taşıyan küreleri inceledi.
Aralarında İngiltere'deki Bristol Üniversitesi'nden araştırmacıların da bulunduğu ekip, yaşları 4.500-3.600 yıl arasında değişen bu taşların golf toplarından daha küçük olduğunu ve farklı malzemelerden yapılmış çeşitli renklerden oluştuğunu söyledi.
Fotoğraf: European Association of Archaeologists
İlk masa oyunu örnekleri olabilir
Arkeologlar taşların biri daha büyük, diğeri daha küçük olmak üzere iki boyut grubunda olduğunu tespit etti. O döneme ait bu tür birkaç antik yerleşimde, kürelerin oturmuş ya da yerleştirilmiş olabileceği sığ çanak izleri olan taş levhalar da bulundu.
Çalışmanın yazarlarından Christianne Fernée, "Çalışmanın en önemli bulgusu, kürelerin iki ana kümeye uymasıydı. Bu durum, kürelerin bir masa oyununda sayaç olarak kullanıldıkları hipotezini destekliyor" dedi.
Araştırmacılar, daha ileri çalışmaların bu kürelerin gerçekten de antik bir masa oyununun parçası olduğunu kanıtlaması halinde, bunun Levant ve Mısır'daki benzer oyunlarla birlikte en eski örneklerden biri olacağını söylüyor.
Sosyal etkileşim hakkında bilgi veriyor
Çalışmanın bir diğer eş yazarı Konstantinos Trimmis, "Kürelerin sosyal önemi, belirli oyuklara yerleştirilme şekillerinin de gösterdiği gibi, kürelerin sosyal etkileşim için oynanan bir oyunun parçası olduğu fikrini daha da destekliyor. Bu da Bronz Çağı Ege'sindeki sosyal etkileşim hakkında bizlere yeni fikirler veriyor" diye ekledi.
Bilim insanları yeni çalışmada izlenen metodolojinin bölgede keşfedilen benzer eserlere de uygulanabileceğine inanıyor.