Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sorarsanız Ekrem İmamoğlu döneminde İBB'ye 45 bin kişi alındı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Yaklaşık 33 bin kadar" diyor.
İmamoğlu ise küsuratlı bir rakam veriyor: 21.179.
İnsan hayret ediyor.
Bir devlet nasıl olur da İBB'de kaç kişinin çalıştığını kesin olarak bilemez?
Ve bu sayılardan hangisi doğru?
Anladığım kadarıyla kafa karışıklığı İBB AK Parti Grup Başkanı ve Esenler Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu'dan kaynaklanıyor. Erdoğan'ın yinelediği 45 bin rakamını dile getiren, Göksu'ydu. Bir kez değil, iki kez üstelik.
Göksu, 26 Eylül'de yaptığı açıklamada, İBB'ye toplamda 44.995 kişinin işe alındığını söylemişti. Çıkarılanların rakamını 13.354 diye vermişti.
Göksu, 25 Aralık'ta rakamlarını güncelledi. İşe alınanları 45.029'a, atılanları 13.354'e çıkardı.
İBB'den ihale alan şirketlerin işçilerini de katmış
Dün Göksu'yu aradım ve rakamın hangi kaynağa dayandığını sordum. Göksu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verisi olduğunu söyledi. Göksu'nın verdiği yanıttan, bu verinin gayrıresmi yollarla edinildiğini anladım. Zaten Göksu'nun benimle paylaştığı bilgisayar ortamında hazırlanmış kağıtta SGK'nın ya da başka bir kurumun adı ve mührü yer almıyor. Kağıtta "İBB ve bağlı kuruluşlara 12 Kasım 2021 tarihine kadar SGK'ya bildirimde bulunduğu sayı" diye yazıyor. Buna göre 45.029 işçi alınmış görünüyor.
Göksu'ya "Rakamlara İBB'den ihale alan şirketlerin çalışanları da dahil midir?" diye sordum. Göksu, "Muhtemelen dahildir. Ben de öyle yorumluyorum" dedi.
"Öyleyse bunlar İBB'nin kendi elemanı sayılmaz" diye itiraz ettim.
Göksu şöyle konuştu:
"Bunlar İBB üzerinden SGK'ya bildirilmiş. İBB'nin çıkıp açıklaması lazım. 'Şu kadar şuraya alınmış.' Rakamları İmamoğlu'nun gözünün içine baka baka söyledim. Normalde İBB Meclisi'nden bu verileri almamız lazımdı. Alamıyoruz. Sistemi çalıştırmıyorlar. Araştırma Komisyonu kuruyoruz, veri vermiyorlar. Bunları yazmanızı bekliyorum."
Göksu, İBB Meclisi'nde, kaç işçinin iş akdinin feshedildiğini ve yerlerine yeni personel alınıp alınmadığını 2019 ve 2020 yıllarında sorduklarını, sadece sendika değişikliği için baskı yapıldığı iddiasına ilişkin yanıt verildiğini söylüyor.
'Soylu, önceki tarihli rakamları almış'
Göksu'ya "Bakan Soylu, neye göre 33 bin rakamını açıkladı?" diye sordum. Göksu da "Muhtemelen ocak ayı başındaki rakamlar. Bakanımız önceki tarihli almış olabilir" dedi.
"İBB'de terör örgütü iltisaklı çalışanlara dair sizin bir tespitiniz var mı?" diye sordum.
"Belediye koridorlarında konuşulanlar var. Fiilen x, y, z deme şansına sahip değilim ama koridorlarda çok dillendiriliyordu. Bakanımız dillendirilen şeyi isimlendirdi" diye yanıtladı.
"Somut bir tespitiniz var mı?" sorusunu yönelttim.
Şöyle dedi:
"Bir insanı net tespit olmadıkça bir konuyla ilgili isimlendirmek hakkaniyet ve hukuk adına doğru olmaz. Elbette bilgimiz var. Bakanımızın elinde datalar var. Benim elimde öyle bir data yok. Kalkıp da zanla öyle bir ifadeyi kullanmak vicdanen doğru olmaz."
Sabah ve Yenişafak gazetelerinin bazı çalışanların adlarını verip fotoğrafını bastığını hatırlattığımda, "Onlar bakanlığın açıklamalarıyla ortaya çıkan veriler üzerinden yapılan galiba... Elimde 'Şu şudur diyeceğim' bir data mevcut değil. Öyle bir istihbarat yok yani" diye konuştu.
İmamoğlu'nun da aynı savunmayı yaptığını ifade ettim.
"İmamoğlu'nun yapması gereken önemli bir iş vardı, onu yapmadı. Böyle bilgi varsa araştırıp kimdir diye bakması gerekirdi" dedi.
Göksu, yönettiği Esenler Belediyesi'nde, çalışanların İl Emniyet Müdürlüğü tarafından arşiv araştırması yapıldıktan sonra işe alındığını söyledi.
İBB: O rakamlar sağlıksız
İBB Basın Danışmanı Murat Ongun'u arayarak, Göksu'nun açıkladığı bu rakamlar ile belediyenin belirttiği arasındaki farkı sordum.
Şu bilgileri verdi:
"Mal, hizmet ve yapım işi yapan şirketler, hizmet verdikleri şirketlerin SGK numarası altında işe alım yapar. Biz sorumlu tutulamayız. Diyelim, Ulaştırma Bakanlığı bir otoyol yapıyor. Bir şirkete ihale veriyor. Şirket 1500 kişiyi işe alıyor. Biz bu insanlara Ulaştırma Bakanlığı personeli diyebilir miyiz?"
Ongun, Göksu'nun tablosunun sağlıksız olduğunu savundu.
Örneğin, Göksu'nun 7937 kişinin işe alındığını söylediği İSFALT'ta gerçekte 1194 kişinin kuruma kabul edildiğini anlattı.
KİPTAŞ'taki rakamın 6539 değil, 106 olduğunu vurguladı.
Göksu, belediye başkanı olarak, İBB'den ihale alan ya da belediyeye taşeron hizmet veren bir şirkete bağlı işçilerin kurumun kendi çalışanı sayılamayacağını biliyor olmalı. Göksu'nun Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı yanılttığını düşünüyorum.
Kayyum atanırsa İmamoğlu kahraman olur
MetroPoll Araştırma'nın sahibi Özer Sencar ile İBB ile ilgili özel teftiş başlatılmasının siyasi sonuçlarını konuştuk.
"İBB'ye kayyum atanırsa ne olur?" diye sordum.
Şöyle dedi:
"O durumda İmamoğlu, kahraman olur. O kadar hata yapabileceklerini sanmıyorum. Erdoğan'ı belediye başkanlığından indirdiler şiir yüzünden. 'Muhtar bile olamaz' dediler. Ne oldu? Önce başbakan, sonra cumhurbaşkanı oldu. İmamoğlu'nu engellemeye çalışırken, önünü açtılar. Önünü açmak için yapmadılar. Tıkamak için yaptılar. Ama iyi düşünülmemiş bir hareket. İmamoğlu'na yaradı. Bu hareket, muhalefete rakibin İmamoğlu olduğunu gösterdi."
İstanbul'da her dört evden biri Halk Ekmek alıyor
MetroPoll Araştırma'nın aralık ayı araştırmasında Halk Ekmek kuyrukları da soruldu. Katılımcılara "Ekmeğinizi nereden almayı tercih edersiniz?" sorusu yöneltildi.
Yüzde 43.1'i fırından, yüzde 24.6'sı market ve bakkaldan, yüzde 23.5'i Halk Ekmek büfesinden aldığını söyledi. Yüzde 6.2'si ise ekmeği evde yaptıklarını anlattı.
Katılımcılardan yüzde 14.2'si gıda harcamalarını karşılayamadığını, yüzde 57.3'ü karşılamakta zorlandığını söyledi. Yalnızca yüzde 28'i gıdasını rahatlıkla karşılayabiliyor.