Büyükelçi krizi boyunca. açıklama yapmayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 10 günlük sessizliğini CNN Türk'te bozdu. Çavuşoğlu, "Büyükelçilerin yaptığı açıklama kabul edilemez" dedi.
"Sayın Cumhurbaşkanımız büyükelçilerin sınırdışı edilmesi için çalışmaları başlat dedi" diyen Çavuşoğlu, "Bavullarını toplamaya başlayanlar da olmuş" ifadesini kullandı. Çavuşoğlu'nun yaptığı konuşma şöyle:
Çavuşoğlu, "Sayın Cumhurbaşkanımız, 'Büyükelçilerin sınır dışı edilmesi için çalışmaları başlat' dedi. Biz bunların hazırlıklarını yaptık. Ülke ve milletin kabul edemeyeceği bir davranışta bulundular. Viyana Sözleşmesi'ne göre bu bizim hakkımızdır. Cumhurbaşkanımızın Eskişehir konuşmasında sonra bir panik başladı. 'Ne olacak?' diye bize soranlar oldu. Biz Cumhurbaşkanımızın talimatı sonrası gerekli hazırlıklarımızı yaptık, kabineye sunacaktık. Hazırlıklarımızdan haberdar olan, bavullarını toplamaya başlayanlar da olmuş. Bu açıklamayı yapanlar bunu nasıl düzeltebiliriz arayışına girdiler. Elçiler birbirini suçlamaya başladı" dedi.
Çavuşoğlu: Geri adım attılar
Bakan Çavuşoğlu, büyükelçilere bu durumun düzeltilmesi gerektiğini ifade ettiklerini söyleyerek, "Büyükelçiler geri adım atmak durumunda kaldılar, net şekilde geri adım attılar. Büyükelçiler hatasını anladı. Bunun böyle yapılmaması gerektiğini en iyi ABD Büyükelçiliği'nin bilmesi lazımdı. Bu davranışlardan herkesin ders alması lazım, kimsenin Türkiye'nin iç işlerine karışma yetkisi yoktur. Bu süreçte büyükelçiler geri adım attılar, bu olay bu şekilde neticelendi. G-20 ile ilgisi yok bu işin. Böyle bir olay olduğunda komplo teorileri yazılır. Ben G-20'yi hedef aldıklarını düşünmüyorum. Bu fikir genç diplomatlardan çıktı. Büyükelçilere genç diplomatlar sunduktan sonra, 'Biz ciddiyetini anlayamadık' diyenler var. Büyükelçiler buna onay vermişler. Bazı ülkelerin büyükelçileri ülkelerine sorarak bunun için onay aldılar. ABD Büyükelçiliği'nin de Dışişleri'nden onay aldığını biliyoruz. 'Açıklamanın ardında Biden var' iddiası doğru değil" ifadelerini kullandı.
'Kavala, Soros'un adamı'
Çavuşoğlu, diğer ülkelerin de uygulamadığı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları olduğunu savunarak "Yunanistan'dan hep örnek veriyoruz. Batı Trakya'daki Türkler, Türk ismiyle dernek kuramıyor. Osman Kavala'nın önemi ne? Soros'un adamı. Amacı, Türkiye'de seçimle gelmiş meşru hükümeti devirmek. Hangi demokratik ülke bunu kabul edebilir?" dedi.
'Görüşme teklifi ABD tarafından geldi'
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD Başkanı Joe Biden'la yapacağı görüşmeye ilişkin de konuşan Çavuşoğlu, "Görüşme teklifi ABD tarafından geldi. Öyle görünüyor ki bu görüşme Glasgow'da olacak. Önce konuşma sıraları belli olacak. Ona göre arkadaşlarımız bir saat üzerinde çalışıyorlar. Tarih, saat belli olur. Bize görüşme talebinde bulunan ülkelerin listesini Cumhurbaşkanımıza arz ediyoruz" dedi.
'ABD'de bulunan uçaklar bile Türkiye'ye verilmedi'
Bakan Çavuşoğlu, ABD'nin Türkiye'yi F-35 programından haksız şekilde çıkardığını söyleyerek, "F-35'lerin alımı için ödeme yapıldı. ABD'de bulunan uçaklar bile Türkiye'ye verilmedi. Ya Türkiye'nin F-35 programına dönmesi lazım; Türkiye'nin parasının ödendiği F-35'lerin verilmesi lazım ya da ödediğimiz paranın Türkiye'ye verilmesi lazım" diye konuştu.
'Çocuk gibi ağlayıp duruyor'
Yunanistan'ın Türkiye'ye yönelik suçlamaları hakkında da konuşan Çavuşoğlu, "Türkiye'ye yönelik suçlamaları, NATO'ya doğru dürüst katkısı olmayan Yunanistan yapıyor. Türkiye, NATO komisyonlarında ve faaliyetlerine katılım bakımından ilk 5'te. Bütçesine katkı bakımından da ilk 8'de. Yunanistan'ın ne katkısı var? Yunanistan her toplantıda Türkiye'yi şikayet ediyor. Günde 2-3 tane dışişleri bakanını arayıp Türkiye'yi şikayet ettim diyor. Yunanistan Dışişleri Bakanı hala çocuk gibi ağlayıp duruyor. Bu aşağılık kompleksinden, korkudan kaynaklanan bir yaklaşım" dedi.
'Suriye'de askeri bir çözümün mümkün değil'
Çavuşoğlu, Rusya ve İran'a, Suriye'de askeri bir çözümün mümkün olmadığını söylediklerini belirterek, "Yani askeri bir çözümle Suriye'ye istikrarın, barışın gelmesi mümkün değil. Tek çözüm, muhalefet ve rejimin bir araya gelip Suriye'nin geleceği konusunda anlaşmaları, yeni anayasa, mevcudun tadili. Nasıl yapacaklarsa… Rejimin askeri çözümü tercih ettiğini de görüyoruz. Bu yanlıştan dönmesi gerekiyor. Bu Suriye'ye 10 yıldır barış getirmedi. Biz Suriye'nin sınır bütünlüğünü, toprak bütünlüğünü destekliyoruz. PKK hepimiz için tehdit, onlar için de tehdit, bizim için de tehdit. PKK-YPG’nin son zamanlarda saldırıları arttı. Maalesef ne ABD ne Rusya bunları geri çekme sözünde durmadılar. Kendimizin gereğini yapması lazım. Sayın Cumhurbaşkanımızın da söylediği bu. Biden’la bunu zaten görüşeceğiz. Putin’le son görüşmede Sayın Cumhurbaşkanı elbette bunları gündeme getirdi. Cumhurbaşkanımız bir de elbette Biden'a, YPG/PKK'ya verdikleri silah yardımlarının durması konusunu söyleyecek. Barış Pınarı Harekatı sonrası ABD ve Rusya bulundukları yerlerde PKK ve YPG’yi 30 kilometre aşağı götüreceklerdi şu ana kadar sözlerinde durmadılar. Biz bir söz verdiğimiz zaman sözümüzde dururuz. Biz bir anlaşmaya imza attığım zaman gereğini yaparız. Ama maalesef hem Rusya hem ABD sözlerinde durmadılar. Tam tersine ABD bunları destek vermeye devam etti" diye konuştu.
Çavuşoğlu, Suriye'ye yönelik operasyon ihtimaline karşın ise 'Bir gece ansızın' ifadesini kullandı.
'Bunlar ülkenin menfaatlerine muhalefet ediyorlar'
CHP'nin Irak ve Suriye tezkeresine 'hayır' oyu kullanması hakkındaki soruya da yanıt veren Çavuşoğlu, "CHP'nin yaptığı açıklamanın inanılır hiçbir yönü yok, savunacak bir yönü de yok. HDP böyle istedi, onlar da 'hayır' verdiler. Yani biz PKK/YPG ile mücadele etmeyecek miyiz? Siz HDP ile ittifak kurdunuz diye biz mücadelemizi sonlandıracak mıyız? Bunlar sadece bize muhalefet etmiyorlar her konuda muhalefet ediyorlar. Bunlar ülkenin menfaatlerine muhalefet ediyorlar" dedi.
'Ermenistan'dan da olumlu mesajlar geldi'
Bakan Çavuşoğlu, Mısır’la diyalog sürecinin karşılıklı devam ettiğini belirterek, karşılıklı büyükelçi atanması aşamasına henüz gelinmediğini belirtti. Çavuşoğlu, Ermenistan'la ilişkilerin seyrine ilişkin de, "Bu konularda Azerbaycan’la birlikte istişare ediyoruz. Ermenistan’dan olumlu mesajlar geldi. Ermenistan’ın atacağı olumlu adımlara biz de olumlu karşılık vereceğimizi söyledik. Savaş bitti, bir barış anlaşması lazım ama buna Ermenistan, henüz olumlu bir dönüş sağlamadı" dedi.
Ne olmuştu?
ABD Ankara Büyükelçiliği ve diğer 9 ülkenin elçilikleri, 18 Ekim'de dört yıldır tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala'nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararları doğrultusunda serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. ABD Büyükelçiliği çağrıyı yazılı olarak sosyal medya üzerinden yapmıştı. Diğer ülkelerin büyükelçilikleri de çağrıyı sosyal medya heaplarından alıntılayarak paylaştı.
Çağrının ardından, Eskişehir'de konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan "10 büyükelçinin 'istenmeyen insan' ilan edilmesi için talimat verdim" dedi.
Erdoğan'ın bu açıklamasının ardından ise büyükelçiler Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine bağlı olduklarını duyuran bir mesaj paylaştı.