Bütçe açıklarını kapatmak için vergilere ve cezalara yüklenen ekonomi yönetimi, vergi toplama mekanizmasını daha agresif hale getirmek için düğmeye bastı. "Vergide adalet" söylemlerine rağmen yükün büyük kısmı hala bordrolu çalışanlar ve tüketicilerin üzerindeyken, denetimlerin tek merkezden ve dijital tabanlı yürütülmesi için kurumsal birleşmeye gidildi.
Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre; vergi kayıp ve kaçaklarını araştıran Risk Analizi Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bünyesine katıldı. Böylece vergi denetimi ve tahsilatı "tek çatı" altında toplanmış oldu.
YAPAY ZEKA İLE ADIM ADIM TAKİP: RADAR SİSTEMİ
Yeni dönemde Maliye'nin en büyük silahı "büyük veri" ve "yapay zeka" olacak. 2020 yılında kurulan ve şimdi GİB'e devredilen birim, bugüne kadar RADAR adı verilen sistemle çalışıyordu.
Bu sistemle; banka hareketleri, tapu kayıtları, noter işlemleri, araç alım-satımları ve e-ticaret sitelerindeki ilanlar tek bir havuzda toplanıyor. Yapılan değişiklikle GİB, elindeki devasa veri tabanını risk analiziyle birleştirerek mükellefi dijital kıskaç altına alacak. Yani harcamalar, gelirler ve dijital ayak izleri artık çok daha sıkı takip edilecek.
ŞİMŞEK'TEN 'HIZLI AKSİYON' MESAJI
Konuya ilişkin AA'ya değerlendirmelerde bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni sistemin "hız" odaklı olacağını vurguladı. Şimşek, denetimlerin sıkılaşacağının sinyalini şu sözlerle verdi:
"Risk analizi konusunda faaliyet gösteren Risk Analizi Genel Müdürlüğü ile Gelir İdaresi Başkanlığı'mızın güçlerini birleştiriyoruz. Böylece risk analizi konusunda hedeflediğimiz uzmanlaşmaya ulaşacak ve veri işleme kabiliyetimizi en üst seviyeye çıkaracağız. Yeni yapıyla birlikte büyük veri ve iş zekası uygulamalarıyla desteklenmiş, veri madenciliğine dayanan etkin bir risk ve uyum analiz sistemi kurulacak."
TEK GEREKÇE 'TASARRUF'
Bakan Şimşek, iki ayrı birim yerine tek birimle çalışılmasının kamu kaynaklarında tasarruf sağlayacağını savundu.
Şimşek, "Risk analiziyle yapılan tespitlerle ilgili daha hızlı aksiyon alınması için incelemelerin Gelir İdaresi bünyesinde sonuçlandırılmasına yönelik çalışma da yaptıklarını" belirterek, ceza ve inceleme süreçlerinin eskisinden daha seri işleyeceğini kaydetti.