Türkiye İstatistik Kurumu'nun Kasım 2021 İnşaat Maliyet Endeksi yıllık yüzde 48.87. Buna karşılık inşaat sektörü temsilcileri konut üretim maliyetinin yıllık yüzde 200 arttığını söylüyor. Sektör temsilcileri müteahhitler için konut yapmanın zorlaştığını, birikimi olmayan yurttaşlar için ise sıfırdan konut almanın imkansız olduğunu vurgularken, 2022'de fiyatların en az yüzde 60 daha artacağını açıkladı.
Çimento ve demir zamlarının sektör sorunu olmaktan çıkıp bir kamuoyu sorunu olmaya başladığını söyleyen İnşaat Mühendisleri Konfederasyonu Başkanı Tahir Tellioğlu, "Artık alt sınıf ve orta sınıf ev alamaz. Fiyatlar sadece üst sınıfın alabileceği bir noktaya geldi. Bu maliyetlerle biz yapamayız onlar alamazlar. Ayrıca Türkiye'de 6 milyon çürük yapı var, maliyet artışları kentsel dönüşümü de imkansız hale getirdiği için sorun vatandaşın can güvenliği sorunu haline geldi" diye konuştu.
Artan maliyetlere bir önlem alınmadığı takdirde konut almanın artık hayal bile olamayacağını söyleyen İnşaat Yüksek Mühendisi Hüseyin Arslan, "Şu anda bir eviniz yoksa yeni bir ev almayı unutun. Konut piyasasında zaten TL'den kaçan yatırımcılar ve evini yenilemek isteyenler hakim, bu fiyatlarla hiç evi olmayan birisinin sıfırdan kredi çekip alması imkansız" dedi. Yüksek ihracat hedeflerini tutturmak için ihracatçılara sağlanan kolaylığın iç piyasadaki üreticileri hammaddeden kopardığını da belirten Arslan, "İhracat hevesinin bedelini yurttaş ödüyor. İç piyasaya hammadde kalmayınca fiyatlar yükseliyor. İnşaat sektörü için acilen başta çimento olmak üzere; Demir, Cam, Ahşap ve Seramik sektörlerine ihracat kotası gelmelidir. Yoksa bu fiyatlar durmayacak ve orta sınıf bütün hayatını konut yatırımcılarının daimi kiracıları olarak geçirecek" dedi.
'Bu fiyatlar sabitlenmez sürekli artmaya devam edecektir'
Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan da piyasada satılık konut bulunmadığını belirterek "TL'den kaçanlar gayrimenkule sarıldılar ve satmıyorlar da fiyatlar son iki ayda yüzde 30 arttı. Gerçekten bir birikimi olmayan yurttaşın ev alması çok çok zorlaştı" diye konuştu. Fiyatların düşmesi gibi bir beklentilerinin olmadığını da söyleyen Taylan, "Fiyatlar bir türlü oturmuyor. Düşmesini geçtik, sabit kalması bile zor şu an sürekli artıyor. Aynı şekilde kiralar da artıyor tabi. Enflasyon korkusuyla gayrimenkule sarılanlar piyasadan çıkmadan bu fiyatlar sabitlenmez de sürekli artmaya devam edecektir" diye konuştu.
İlk eve özel kredi
Gayrimenkul değerleme ve danışmanlık şirketi Aremas Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Arslan da toplumun önemli bir kesiminin mevcut geliriyle ev alamayacağını söyledi. Arslan, bu sebeple ilk evini alacak olanlara yönelik 20-30 yıl vadeli düşük faizli mortgage kredileri verilmesi gerektiğini belirtti. İnşaat maliyetlerinin yeni konut yapımını durma noktasına getirdiğini söyleyen Endeksa.com Üst Düzey Yöneticisi Görkem Öğüt ise, 2017'de 1 milyon 405 bin 447 olan yeni daire ruhsatının 2020'de 555 bin 68'e düştüğünü belirtti. Öğüt, pandemide birçok ofisin boşaldığını hatırlatarak bu ofislerin konuta dönüştürülebileceğini söyledi.
Konut fiyatlarında 2022'de de en az yüzde 60'lık bir artış beklediğini söyleyen EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı ise, "Türkiye barınma krizine doğru gidiyor. Mülk edinmek her geçen gün zorlaşacak ve kira rakamları da buna bağlı yükselecek. Daha kötüsü kiralık ev kavramı gittikçe azalacak ev bulmak zorlaşacak" diye konuştu.