Uyuşturucu karteli Jalisco Yeni Nesil Karteli (CJNG) lideri El Mencho'nun eşinin 100 milyar dolarlık bir serveti yönettiği ortaya çıkınca, "Las Patronas" hikayeleri de merak konusu oldu.
1 yılda 50 milyar dolar
Hürriyet'ten Gürer Mut'un haberine göre, ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) tarafından yapılan açıklamada, CJNG’nin finansal sorumlusu olarak gösterilen Valencia’nın 70 şirket aracılığıyla sadece 2015-2016 yılları arasında 50 milyar dolarlık kara para aklama operasyonu yürüttüğü ileri sürüldü.
Geçtiğimiz yıllarda BBC tarafından yapılan röportajda El Salvador, Guatemala ve Honduras'daki kartellerin kadın üyeleri, "Herkes bizim daha zayıf olduğumuzu düşünüyor ya da onlar kadar dayanıklı olmadığımızı. Ama bu doğru değil. Ayrıca itaatkar da değiliz. Çetenin beyni biziz. Planı biz yapıyor ve uyguluyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
Latin Amerikalı suç kartelleri denildiğinde, kanlı savaşın ikonlaşan figürleri Pablo Escobar veya Joaquin "El Chapo" Guzman ilk akla gelen isimler olsa da kartellerin kadın üyeleri de uyuşturucu ticaretini, kara para aklama operasyonlarını ve kaçakçılık ağlarını bilfiil yönetiyor.
Gürer Mut'un Vice News World'ün Latin Amerika masası şefi Deborah Bonello'nun yayımladığı yazı dizisinden aktardığına göre, dünyanın en ünlü uyuşturucu baronu olan Sinaloa Karteli lideri Joaquin “El Chapo” Guzman’ın ABD’de gerçekleşen davasında üst düzey yöneticiler arasındaki tek kadın olan Guadalupe Fernández Valencia sistemin erkekler üzerinden yürüdüğü algısını yıktı.
'Patroniçelere yönelik araştırma eksikliği var'
Hamburg Üniversitesi Tarih ve Siyaset Bilimi bölümü öğretim üyesi Dr. Otto Argueta Ramirez ise Orta Amerika'nın sokak çetelerinin yarattığı suç olgusunu incelediğini, kartellerin içinde bulunan kadınlara ilişkin araştırma eksikliği bulunduğunu ve bunun da yanlış çıkarımlara kapı araladığını belirtiyor.
Dr. Ramirez’i doğrulayan bir diğer örnek, 30 yaşında zekası ve yetenekleriyle kaçakçılık alanında Guatemala’da kendi kaçakçılık rotasını kuran Marllory Chacon Rossell.
Orta Amerika’nın gördüğü en zeki ve üretken uyuşturucu kaçakçılarından olan Rossell, kentli bir orta sınıf ailede dünyaya geldi. Chiquimula kentinde lise eğitimini alan ve daha sonra üniversiteye giderek psikoloji okuyan genç kadın, okulu yarıda bırakarak ticarete atıldı. Ticarete karşı doğuştan gelen bir yeteneği vardı ve rakamlarla arası çok iyiydi. Bu nedenle uyuşturucu ticaretine girmeden önce, 1990'ların sonunda bölgede bulunan kartellerin "kara paralarını" aklayarak kimseye belli etmeden yükselişini sürdürdü.
1999'da Honduraslı bir uyuşturucu kaçakçısı olan Jorge Andrés Fernández Carbajal ile bir ilişkiye başladı. Artık kaçakçılık dünyasının içindeydi.
DEA ajanı Steva Fraga, Rossell’i tarif ederken, "Rossell’in çok üst seviyede bir girişimcilik kabiliyeti vardı. Çok zeki ve parlak bir gençti. Bence bazı fırsatları önceden görebilen, bunlardan çıkarları doğrultusunda yararlanabilen bir iş insanı gibiydi" ifadelerini kullandı.