Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis'in Birleşmiş Milletler (BM) 76'ncı Genel Kurulu için gittiği New York'ta yaptığı "1960 Kıbrıs Cumhuriyeti'ne dönelim" çağrısını değerlendiren Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti'nin, Kıbrıs Türk ve Rum halklarının eşit kurucu ortaklığında kurulduğunu hatırlattı. Tatar, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin "kuruluş yıl dönümü" adı altında 1 Ekim tarihinde törenler düzenleyen Kıbrıs Rum Yönetimi'nin bu tutumunu yazılı bir açıklamayla değerlendirdi.
'Mümkün değil'
ABD'nin New York kentinde, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile yaptığı görüşmede Kıbrıs'ın gerçeklerine dikkati çektiğini, egemen eşit iki ayrı devletin varlığına dayalı çözüm önerilerini tekrarladığını kaydeden Tatar, Rum tarafına da anlaşmaya yönelik diyalog çağrısında bulunduğunu anımsattı. Tatar, "Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, New York öncesi ve sonrasında bizlere kuruluş tarihini bile değiştirdikleri '1960 Kıbrıs Cumhuriyeti'ne dönelim' çağrısında bulunurken hedeflerinin, halkımızı Rum devletine dönüşen bu cumhuriyete yama yapmak olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Kıbrıs'ta yaşanan gerçekler ortadadır ve 1960'a geri dönmek mümkün değildir. Anlaşmanın tek yolu ise egemen eşit iki ayrı devletin varlığına dayalı çözüm önerimizdir. Bu önerimizden de geri adım atacak değiliz" ifadelerini kullandı.
'Tahrik ve saldırganlık içeren eylemler'
Tatar, Rum devletine dönüştürülen bu cumhuriyetin anayasasının, Rumlar tarafından değiştirilmesinin yanı sıra Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluş yıl dönümü 16 Ağustos 1960 tarihinin de 1 Ekim olarak değiştirildiğini belirtti. Tatar, "Bu da bize Kıbrıs Cumhuriyeti'nin bir Rum devleti olduğunu gösteren bir diğer gerçektir. Her yıl olduğu gibi bugün yine, Güney Kıbrıs'ta sözde Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluş yıl dönümü adı altında törenler düzenlenecek, bu törenlere Yunanistan hükümeti adına Savunma Bakanı Nikos Panayotopulos katılacak, Rum Milli Muhafız Ordusu'na bağlı askerler ile motorize birlikler ve savaş uçakları da resmi geçitte yer alacaktır. Tüm bunların ana hedefi de KKTC ile ana vatan Türkiye olurken tahrik ve saldırganlık içeren bu tür eylem ve gösterilerin muhtemel bir anlaşmayı dinamitlemek amacı taşıdığını da belirtmekte yarar vardır" dedi.
'Türk halkı bu cumhuriyetten dışlanmıştı'
Kıbrıs Cumhuriyeti'nin, Kıbrıs Türk ve Rum halklarının eşit kurucu ortaklığında 16 Ağustos 1960'da kurulduğunu hatırlatan Tatar, "bu ortaklık cumhuriyetinin Rumların Enosis hedefiyle gerçekleştirdikleri 21 Aralık 1963 saldırılarından sonra silah zoruyla bir Rum devletine dönüştürüldüğünü, Kıbrıs Türk halkının da bu cumhuriyetten dışlandığını" belirtti.
1960 Kıbrıs Cumhuriyeti
Kıbrıs'ta, fiili olarak adanın güneyini, hukuki olarak adanın tamamını Türkler ve Rumların yönetmesidir. Türkiye, Birleşik Krallık ve Yunanistan'ın garantörlüğü altında Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar ortaklığında kurulan cumhuriyet, Türkiye'nin Kıbrıs'a harekat düzenleyerek de facto yönetim olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tanımasının ardından son bulmuştur.