Belçika'da Temsilciler Meclisi dün akşam suçluların değişimini öngören yasa tasarısını oyladı. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu'nda 6 Temmuz'da kabul edildikten sonra tartışmalara neden olan yasa tasarısı 41 hayır oyuna karşı 79 oyla kabul edildi. 11 milletvekili ise çekimser oy kullandı.
'Esedi'yi kurtarma kampanyasının parçası'
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; muhalefet söz konusu düzenlemeyi "terörizm" suçlaması ile Anvers Mahkemesi tarafından 20 yıl hapis cezasına çarptırılan İranlı diplomat Esadullah Esedi'yi kurtarmaya yönelik kampanyanın bir parçası olduğunu savunarak eleştiriyor. Ayrıca muhalefet, İran yönetiminin bu yasayı kendi ülkesine gelen yabancıları rehin tutarak yurt dışındaki İranlı tutukluların iadesi için baskı aracı olarak kullanabileceğini belirtiyor.
'Şeytanın anlaşması'
Muhalefetteki Yeni Flaman İttifakı Partisi (N-VA) düzenleme için "şeytanın anlaşması" yorumunu yaptı, hükümeti "Tahran yönetiminin şantajına kapıyı aralayarak daha fazla Belçikalı'yı tehlikeye atmakla" suçladı.
Batılı ülkeler de Belçika'yı uyarmıştı
Başta Fransa ve ABD olmak üzere diğer bazı Batılı ülkeler de, Belçika hükümetini, İran'ın ilerleyen süreçte Batı'ya şantaj yapmasına izin verecek adımlar atılmaması konusunda uyarmıştı.
Hükümet ortağı Sosyal Demokrat Parti anlaşmaya, parlamentonun süreci kontrol etmesi koşuluyla destek verdi, iadeler konusunda ek garantiler istedi.
'Yasa haksız yere hapsedilen Belçika vatandaşları için'
Başbakan Alexander De Croo ve Adalet Bakanı Vincent Van Quickenborne, yurt dışında haksız yere hapsedilen Belçika vatandaşlarına yardım etmek amacıyla böyle bir düzenleme hazırlandığını söyledi.
'Esedi'nin bırakılması anlamına gelmiyor'
Hükümetin, güvenlik kurumlarının da tavsiyesine uyduğunu belirten Bakan Van Quickenborne, bu düzenlemenin "Esadullah Esedi'nin serbest bırakılması anlamına gelmediğini" söyledi.
Belçika hükumetine göre, Şubat ayından bu yana İran'da tutuklu bulunan sivil toplum kuruluşu çalışanı Olivier Vandecasteele gibi vatandaşların kurtarılması amacıyla böyle bir yasal düzenleme hazırlandı.
Tasarı gündeme geldiğinde, İran'da casusluk suçlamasıyla idama mahkum edilen Brüksel Üniversitesi misafir öğretim üyesi Ahmedreza Celali'nin serbest bırakılması için hazırlandığı öne sürülmüştü. Ancak İsveç vatandaşı olan Celali'nin, bu iade düzenlemesinden yararlanması pek mümkün görünmüyor.
Ne olmuştu?
Belçika'daki tartışmalı yasanın odağındaki isim olduğu belirtilen 50 yaşındaki Esadullah Esedi, İran'ın Viyana Büyükelçiliği'nde diplomat olarak çalışıyordu.
Belçikalı Polis kaynaklarına göre, Esedi aslında İran'ın "312 Departmanı" adlı bir güvenlik birimi üyesi ve diplomatik koruma sayesinde Avrupa'daki İranlı rejim muhaliflerini hedef alan farklı faaliyetlerde bulunuyordu.
İranlı rejim muhalifi Halkın Mücahitleri örgütünün 2018 yılında Fransa'da yapacağı toplantıya saldırı düzenlemeleri amacıyla, Lüksemburg'da buluştuğu bir İranlı çifte patlayıcı madde verdiği belirlenen Esedi, dönüş yolunda Almanya polisi tarafından gözaltına alındı.
Esedi'nin buluştuğu İran asıllı çift, Anvers'ten Paris'e giderken patlayıcı bulunan çanta ile yakalandı.
Belçika, Almanya ve Fransa'nın ortak operasyonu sonucu, muhaliflere yönelik saldırı önlenirken Anvers'te yargılanan Esadullah Esedi, 20 yıl hapse mahkum edildi.
Bombalı çanta ile yakalanan Amir Saadouni ve Nasimeh Naami 15'er yıl, Esedi'ye yardım ettiği belirtilen Mehrdad Arefani de 17 yıl hapis cezasına çarptırıldı.