Araştırmacılar Sibirya'da yontma taş devrinden kalma bir kolye ucunda insan DNA'sı tespit etti. Kolyenin yaklaşık 25 bin yıl önce yaşayan bir kadına ait olduğu düşünülüyor.
Bilimsel dergi Nature'da yayınlanan araştırmaya göre, bilim insanları ilk kez tarih öncesi bir nesneden DNA almayı sağlayan yeni metodu bu çalışmada kullandı.
Dişler oldukça gözenekli olduğundan, diğer malzemelerle karşılaştırıldığında deri hücreleri veya ter gibi DNA izlerini tutma olasılıkları daha yüksek ve bu da onları yeni yöntemi test edecek uluslararası bilim adamlarından oluşan bir ekip için iyi bir aday haline getirdi. Bilim insanları DNA'yı izole ederken eserin "bütünlüğünü korumaya" yardımcı olmak için yöntemi tahribatsız olacak şekilde tasarladılar.
2019'da, arkeologlar başparmak tırnağı boyutunda bir kolye ucunu Sibirya'daki Altay Dağları'nda bulunan Denisova mağarasının içinde gömülü halde bulmuştu. Mağaradan daha önce elde edilen fosil ve DNA bulguları, bu mağaranın neanderthaller, gizemli insan türü Denisovalılar ve modern insan tarafından kullanıldığını ortaya koymuştu.
Independent Türkçe'nin derlemesine göre mağarada bulunan kolye ucunun, yaklaşık 2 santimetre uzunluğunda, üzerinde kolye olarak kullanılması için delik bulunan bir geyik dişi olduğu anlaşıldı.
Pürüzlü bir dişin deri hücresi ve ter gibi DNA kalıntılarını üzerinde bulundurmaya, diğer nesnelerden daha uygun olduğunu düşünen araştırmacılar yeni metodu diş üzerinde uygulamaya karar verdi.
Yumuşak bir spatula yardımıyla mağaradaki tüm kalıntıyı alan araştırmacılar, kolye ucunu önce dişin yüzeyindeki sonra içindeki DNA'yı ortaya çıkaracak olan sodyum fosfat dolu bir kaba yerleştirdi. Sıvının ısısını kademeli olarak artırılarak dişin içindeki insan ve geyik DNA'sının ortaya çıkması sağlandı.
Makalenin yazarlarından Elena Essel, "Bu metodu kullanarak ortaya çıkardığımız insan DNA'sı aklımı başında aldı. Sadece az miktarda insan DNA'sına ulaşmamızı bekliyordum ancak insan ve hayvan DNA'sını ayıracak kadar miktara ulaşabildik" ifadelerini kullandı.
Essel, DNA'nın kaynağının ter mi, kan mı yoksa başka bir biyolojik kalıntı mı olduğunu devam eden araştırmalın ardından öğrenebileceklerini söyledi.
Araştırmada hem kadının hem geyiğin 19 bin ile 25 bin yıl kadar önce Sibirya'da yaşadığı tespit edildi.