Define avcılarının delik deşik ettiği 1610 yıllık Bizans Sarayı 'açık hava müzesi' olacak
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Çatladıkapı'da bulunan ve UNESCO'nun dünya mirası listesinde yer alan 1610 yıllık Boukoleon Sarayı'nı restore edecek. Koruma Kurulu'na önerilen projede Boukoleon Sarayı, "açık hava müzesi" olacak. Projenin detaylarında, ziyaretçiler için ahşap yürüyüş yolu, yer altında taş döşeme yolu olan müze ve havuz yapılacağı belirtildi.
Mülkiyeti İBB'ye ait olan ve 1'inci derece arkeolojik sit alanı içerisinde bulunan Bizans Sarayı'nın "açık hava müzesi" yapılması için harekete geçildi. Restorasyon projesi, 25 Temmuz'da İstanbul 4 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne sunuldu. Kurul tarafından onaylanmasının ardından çalışmalara başlanacak. İBB Kültür Varlıklarını Koruma Projeler Müdürlüğü koordinatörlüğünde hazırlanan restorasyon projesi, İBB Yapı İşleri Müdürlüğü tarafından hayata geçirilecek.
ZİYARETÇİLER İÇİN AHŞAP YÜRÜYÜŞ YOLU YAPILACAK
Öte yandan, projeye ilişkin detaylar da belli oldu. Sonradan yapılmış olan tüm demir imalatlar kaldırılacak. Tüm mermer yüzeylerde temizlik yapılacak. Parça kopması görülen bölümlerde veya yapı elemanlarında onarım yapılacak. Malzeme kaybı olan bölümlerde tamamlama yapılacak. Erime ve aşınma gözlemlenen yerlerde onarım yapılacak. Boukoleon Sarayı ile demiryolu arasında bulunan, üzeri çimento sıvalı moloz taş duvar kaldırılacak. Yerine projede belirtilen ölçülerde ferforje korkuluk yapılacak. Ziyaretçilerin yapıya zarar vermeden ve güvenle dolaşabilmeleri için projede belirtilen şekilde ve güzergahta ahşap yürüyüş yolu yapılacak.
HAVUZ VE AHŞAP KÖPRÜ İNŞA EDİLECEK
Restorasyon projesine göre; Faros Kulesi'nin cephelerinde yüzey ve malzeme kaybı olan bölümler, yapının statik durumu da dikkate alınmak suretiyle, aslına uygun şekilde kesme taş ile tamamlanacak. Boukoleon Sarayının zemininde bulunan molozlar kaldırılacak. İmparator İskelesi bölümünde büyük kemerlerin altında, toprak altında bulunan özgün cepheye ait mermer paye ve sütunlar, bu bölümlerde arkeolojik kazı yapılarak sütun ve payeler açığa çıkarılacak. Sonradan yapılan tüm tel çit, demir parmaklık, boşlukları kapamak için kullanılan saclar kaldırılacak. İmparator İskelesi'nin doğu cephesinde, projede belirtilen konumda, ölçülerde ve derinlikte havuz yapılacak. Sarnıcın giriş bölümüne denk gelen yerde, geçiş için ahşap köprü yapılacaktır. Boukoleon Sarayı'nın önünde bulunan park kaldırılacak.
YER ALTINDA TAŞ DÖŞEME YOLU OLAN MÜZE İNŞA EDİLECEK
Projede belirtilen konumda ve ölçüde, yer altında bir müze yapısı inşa edilecek. Ayrıca ziyaretçilerin dolaşımı için projede gösterildiği şekilde çevre düzenlemesi ve taş döşeme gezi yolu yapılacak. Boukoleon Sarayı'nın çevresinde bulunan tel çitler kaldırılacak, yerine projede belirtilen şekilde ve konumlarda ferforje korkuluklar yapılacak. Ana giriş kapısında yerde ters olarak bulunan, ön yüzünde İmparator Justinianus'un monogramının da bulunduğu mermer blok kaldırılarak özgün yerine konacak.
YÜZEY TEMİZLİĞİ YAPILMASI İÇİN KARAR ALINDI
Ayrıca Boukoleon Sarayı'nın rölöve projelerinin hazırlanabilmesi için, İstanbul 4 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından, Arkeoloji Müze Müdürlüğü denetiminde yüzey temizliğinin yapılabileceği kararı alındı. 29 Mart 2017 tarihli İstanbul Arkeoloji Müze Müdürlüğü yazısı ile de yüzey temizliği çalışmalarının gerçekleştirildiği kayıt altına alındı.
SARAYIN TARİHÇESİ
Boukoleon Sarayı Tarihî Yarımada'nın Marmara Denizi kıyısında, Fatih-Küçük Ayasofya Mahallesi'nde, Küçük Ayasofya'nın hemen doğusunda ve Çatladıkapı Mevkii'nde, 86 Ada, 37 Parselde bulunan, 9'uncu yüzyıl ortası ile 13'üncü yüzyıl başında Orta Bizans Dönemi'ne ait, İmparator 2'nci Theodosios (408-450) tarafından yaptırılan ve bazı bölümleri de İmparator Teofilos zamanında (829-842) eklenmiş, günümüze yalnızca kalıntıları ulaşmış bir Bizans sahil sarayı olarak biliniyor. Latince ismi Buccoleonis Majus Palatium olarak adlandırılıyor.
Gayri Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu'nun, 10 Eylül 1982 tarihli kararıyla, tescil edilen Boukoleon Sarayı'nın mülkiyeti ise İBB'ye ait. Bizans Sarayı'nın restorasyonu için, Fatih Belediyesi'ne muvafakat verildi. Fatih Belediyesi de, İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı'nca sağlanan ödenek ile “Fatih İlçesi, Sultanahmet Mahallesi, 86 Ada 37 Parselde Bulunan Bukoleon Sarayı'nın Rölöve, Restitüsyon, Rekonstrüksiyon, İnşaat, Elektrik, Makine Projeleri ve Çevre Düzenleme Projesi İşi'ni ihale etti. Fatih Belediyesi'nce hazırlanan rölöve ve restitüsyon projeleri, 27 Haziran 2018 tarihli Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kararı ile onaylandı.
TARİH KATLİAMIYLA GÜNDEME GELMİŞTİ
Boukoleon Sarayı'nın, define avcıları tarafından delik deşik edildiği ortaya çıkmış ve çok tepki çekmişti. Uzun bir süre bakımsız kalan sarayın sütun ve sütun başlığı gibi kalıntıları çevreye gelişigüzel saçılmış durumdaydı. Onlardan biri sarayın ana taşıyıcıları olarak kullanılan sütün ve başlığı, Sirkeci–Halkalı Banliyö hattı üzerinde bulunan rayların hemen yanı başında yer alıyor. Özellikle evsizlerin kış aylarında sığındığı sarayın kapalı bölümünün girişi saç levha ile kapatılmış. Ancak, bu işlem yapılırken saç levha kalıntıların üzerine 10–15 santimlik demir çubuklarla tutturulmuş. Normalde çivi bile çakılması yasak olan tarihi tescilli yapının dört bir yanında benzer işlemleri görmek mümkün.
İlgili Haber:
Kaynak: DHA
