Hazine’ye gelir: Devletin gözü asgari ücretlinin 5 gününde
Doç. Dr. Murat Batı, BirGün gazetesine yaptığı açıklamada asgari ücret hesaplamasında yeni bir tartışmanın önünün açıldığına işaret etti. Murat Batı, yaptığı hesaplama ile kanundan kaynaklanan yanlışlık nedeniyle asgari ücretlinin yılda 5 gün eksik ücret aldığını ve bu eksiklikten dolayı Hazine’nin kasasına haksız olarak yılda yaklaşık 1 milyar liranın girdiğini ortaya çıkardı. Batı, yaptığı hesaplamalarda Asgari Ücret Yönetmeliğini ve Sosyal Güvenlik Kanunu’nu baz aldı. Yıllık 5 gün eksiklik sebebiyle asgari ücretlinin 471 lira daha az ücret aldığını belirten Batı, asgari ücret tutarının yanlış anlaşılmasından kaynaklı oluşan miktarın Hazine'ye gelir getirdiğini ifade etti.
Asgari Ücret Yönetmeliği Madde 4/b’de şu ifade yer aldı:
“Bu yönetmelikte işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücreti ifade eder. ”
Madde hükmüne göre asgari ücret günlük ödenen bir bedel. Ancak hesaplamalarda günlük ya da aylık da değil her ay için 30 gün üzerinden hesaplanıyor. Bunun nedeni 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88’inci maddesi uyarınca her ay 30 gün olarak hesaplanmasından kaynaklanıyor. Buna göre bir gün 365 gün değil 360 gün olarak hesaplanıyor ve asgari ücretli 5 eksik ücret alıyor.
Batı, bu hesaplamadan yola çıkarak “Bakan’ın açıklamış olduğu brüt ya da net tutar aslında 30 günlük tutarı ifade ediyor. Bir yılda 365 gün olduğuna göre 5 gün boşa çıkıyor. 5 gün için 472 lira eksik ödenmiş oluyor” ifadelerini kullandı.
Eksik AGİ Hazine'ye gelir getiriyor
Asgari Geçim İndirimi’nin (AGİ) de ücretlilere eksik yattığını belirten Batı, şunları söyledi:
"Asgari ücretin yanlış hesaplanmasından dolayı asgari ücretliye yıllık net 471 TL, brüt 596,16 TL eksik ödeme yapılıyor. Bu tutarın ödenmesi durumunda aylık 7 lira SGK işçi payı ve 6,28 lira gelir vergisi daha doğar. Bu yeni brüt asgari ücret tutarı üzerinden ek AGİ tutarı aylık 3,66 lira olur. Bu yeni AGİ sonrası devlete her asgari ücretli için aylık 2 lira 6 kuruş ek gelir vergisi ödenmesi gerekir. Yanlış hesaplamanın karnesi asgari ücretli için aylık yaklaşık 3,66 lira ve dolayısıyla yıllık da 44 yapar. Asgari ücretli hariç toplam 20 milyon civarında çalışanı ilgilendiren bu durumun devletin kasasına olan katkısı en düşük AGİ’yi yani 44 lirayı baz alarak hesaplarsak 20 milyon çalışan üzerinden 880 milyon TL oluyor. Yani Hazine ve Maliye Bakanlığı asgari ücret tutarının yanlış anlaşılmasından kaynaklı oluşan miktarı Hazine’ye gelir kaydediyor"