Türkiye’de ölüm verileri neden farklı: Kayıt dışı 7 bin ölüm var
Şule Aydın’la Haber Masası’nda bugün Prof. Dr. Ahmet Saltık, Türkiye’nin normalleşme takviminde dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Saltık, AVM’lerin açılması ve liglerin başlaması gibi adımları “hükümetin oynadığı bir kumar” olarak değerlendiriyor. Saltık’a göre normalleşme adımlarına dayanak gösterilen düşük ölüm oranları da gerçeği yansıtmıyor.
Prof. Dr. Saltık, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıkladığı R0 değerinin (bulaştırma katsayısı) ne anlama geldiğini ve hükümetin normalleşme stratejisini HalkTV’ye değerlendirdi:
R0 değeri ne anlama geliyor?
“R0 değerinin 1,56 olması salgının devam ettiği anlamına gelir. 100 kişi 156 kişiye hastalığını bulaştırıyor demektir. R0 değeri 1,56 iken bu gevşeme önlemlerini bilimsel olarak açıklamak mümkün değil.
Bakanın sözleri çelişkilerle dolu. ‘Tedbiri elden bırakmayalım’, peki sen neden bıraktın, neden futbol maçlarını serbest bıraktın, neden turistik etkinlikleri üç büyük kentte açık bıraktın? Kabinedeki bir turizm bakanı acaba turistik tesisleri nedeniyle çok mu bastırdı gibi sorular geliyor akıllara.”
"Kayıt dışı 7 bin ölüm var"
“Ölüm oranı dünyada yüzde 7’ye ulaştı yani testi pozitif çıkan insanların yüzde 7’si ölüyor. Türkiye’de bu oran yüzde 2,8. İnanılmaz bir çelişki de burada. Keşke gerçek olsa da iftihar etsek. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı 4 bine yakın ölüm rakamı gerçek değil.
Yalnız İstanbul’da 11 Mart’tan 30 Nisan’a dek 3 bin 800 fazladan ölüm var. İstanbul’un olguların yarısını içerdiğini ve Türkiye’nin kalanında da 3 bin 800 kadar ölümün saklandığını düşünürsek bu yaklaşık 7 bin kayıt dışı ölüm demek. Dünya Sağlık Örgütü’nün kodlama rehberine uyulmuyor.”
"Bu bir kumardır"
“Türkiye’de salgının azalma eğilimine girdiğini söyleyebiliriz. Salgın hastalıklar genellikle 2,5-3 ay gibi bir sürede tepe noktası yaparak inişe geçerler. Türkiye’de salgın yönetiminde uluslararası epidemiyoloji kurallarının dışına çıkan çok şey yapıldı.
Yavaş yavaş gevşemeye evet diyorum ama ölçüsü ve kapsamı bakımından çok daha dikkatli olmamız gerektiğini düşünüyorum.
Beşiktaş futbol takımında 8 kişinin coronavirüs testinin pozitif çıkmasını değerlendiren Saltık, liglerin başlaması için henüz erken olduğunun altını çizdi ve liglerin ertelenmesini önderdi.
Aydın, Antalya ve Muğla’nın açılması birkaç yüz bini bulan kitlenin bu kentlere gitmesi demek. Bu denli bir hareket salgın yönetiminde görülmemiş bir şey.
Salgın eğrisinin kapanmasını zamana bıraktık. Ölçüsünden fazla bir gevşemenin sonucunda salgın eğrisi daha hızlı inerek kapanmak yerine daha yavaşça inip daha uzun bir dönemde kapanabilir. Bunun karşılığı daha çok hasta ve daha çok ölüm demektir. Bu bir kumardır ve bu kumar insan yaşamı üstündedir.”
