'TÜİK'in akaryakıtı ortalamadan daha düşük almasının sırrı çözüldü'
Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, "TÜİK’ten göz yaşartan fiyat toplama hassasiyeti!" başlıklı yazısında, Türkiye İstatistik Kurumu'nun akaryakıt fiyatı hesaplama yöntemini ele aldı. Aktaş, fiyatlara zam geleceği haberinin duyulduğu gün araç sahiplerinin zamdan kurtulmak için daha fazla akaryakıt aldığına işaret etti.
TÜİK'in hesaplaması nasıl?
Aktaş, TÜİK'in 'hesap kurnazlığının' da burada devreye girdiğini belirterek, uygulanan yöntemi şöyle anlattı:
"Zammın öğrenildiği günlerdeki satış miktarı, diğer günlere göre fazla oluyor. İşte bu aşamada TÜİK’in o hassas ölçümü devreye giriyor. Bugün benzinin litresi örneğin 28 lira ve gece yarısı 2 lira zam gelecek ve yarınki fiyat 30 lira olacak. Vatandaş bugün akın etti istasyonlara ve örneğin 1000 litre benzin satıldı. Ertesi gün ise 30 liralık fiyattan ancak 400 litre satış gerçekleşti. TÜİK, '28 ve 30’un ortalamasını alıp 29 demek doğru olmaz; fiyatı satış miktarıyla ağırlıklandırmak gerek' yaklaşımıyla hesaplama yapıyor ve doğal olarak ortalama fiyat 29’un altında kalıyor."
'TÜİK'in sırrı çözüldü'
"TÜİK'in enflasyon hesaplamasında akaryakıt fiyatlarını nasıl olup da ortalamadan daha düşük aldığının sırrı çözüldü: Fiyat, satış miktarıyla ağırlıklandırılarak hesaplamaya dahil ediliyormuş, kesinlikle doğru bir yöntem" diyen Aktaş, "Ama aynı yöntemin başta otomobil olmak üzere diğer kalemler için de uygulanması gerekir. Otomobilde bu yöntem izlenir mi kuşkuluyuz; çünkü o zaman enflasyon daha yüksek görünür" değerlendirmesinde bulundu.
