Salyangoz satarken Koç Holding'i sollayıp zengin oldu: 43 fabrikası 1 gecede iflas etti
Her ne kadar günümüzde Türkiye'nin en büyük holdingleri Koç ve Sabancı olarak bilinse de, bir döneme Menteşoğlu ailesi de damga vurmuş ancak daha sonra iflas ederek servetlerini yitirmiştir.
Efsane İşler adlı YouTube kanalında paylaşılan bir derlemeye göre, Menteşoğlu ailesi, 1940'lı yıllarda Samsun'da, derelerden salyangoz toplayarak ve el yapımı süpürgeleri satarak hayatlarını idame ettiriyorlardı.
O zamanlar pek az kişinin aşina olduğu bu iş, Menteşoğlu ailesi için gelir kaynağı olmuştu. Toplanan salyangozlar yurt dışına gönderiliyor ve bu yolla kazanç sağlanıyordu. Ne var ki, aile bu büyük pastadan sadece aracılık payını alıyor, bu nedenle de elde ettikleriyle ancak kıt kanaat geçinebiliyorlardı.
Salyangoz ticaretindeki gelirin büyük çoğunluğunun yurt dışına satış yapan tüccarlara gittiğini gören Menteşoğlu ailesi, bu duruma bir son vermeye karar verdi. Topladıkları salyangozları kendi kuracakları şirket aracılığıyla ihraç etmeye ve bu işin kontrolünü ele almaya karar verdiler.
1962 yılında, 500 bin lira sermaye ile Menteşoğlu Şirketler Grubu'nun kuruluşu gerçekleşti. Şirket, faaliyetlerine salyangozları köylülerden tedarik ederek başladı ve aynı zamanda yurt dışı pazarlarda yüksek talep gören kurbağa bacağı, at ve eşek eti ihracatını da portföyüne ekledi. İlerleyen süreçte, özellikle Avrupa pazarından gelen talepler neticesinde deniz ürünleri sektörüne de giren aile, ihracatını yaptığı ürünler arasına deniz anası, deniz salyangozu, köpek balığı ve Japon pazarında yüksek değere sahip deniz patlıcanını da dahil etti.
1980 yıllarda 200 milyon doları bulan ihracat geliriyle ülkenin en büyük şirketlerinden biri oldu. Ailenin dikkat çeken ismi Hasbi Menteşoğlu şirketin başına geçti.
KOÇ HOLDİNG'İ GERİDE BIRAKMIŞTI
1987'de Menteşoğlu Holding, Tekfen Holding'in lider olduğu listede 256 milyon dolarlık ihracat geliriyle 3. sırada yer almış ve Koç Holding iştiraki olan Ram Dış Ticaret'i bile geride bırakmıştı. Ancak daha sonra her şey tersine döndü.
Samsunspor başkanlığı da yapan ve “Hasbi Ağa” olarak bilinen Hasbi Menteşoğlu hakkında şirkete yönelik hayali ihracat ve kaçakçılık iddiaları ortaya atılınca hakkında soruşturmalar başlatıldı.
Aynı dönemde Samsunspor’un yaşadığı trafik kazası da Hasbi Menteşoğlu’nu sarsarken, şirketin borcu 325 milyar lirayı buldu. Pek çok fabrika iflas etti ve Menteşoğlu tutuklandı. Açılan davalar ise zaman aşımı nedeniyle geçersiz sayıldı.
Bir dönem ülkenin en büyük gruplarından biri olan Menteşoğlu Holding, bu nedenle iflas ederek tarihin tozlu sayfalarına karıştı. Hasbi Menteşoğlu ise 2002’de 64 yaşında hayatını kaybetti.
