Deprem şiddeti neden farklı ölçeklerde verildi: Kandilli artık ciddiye alınmıyor mu?
Gökova Körfezinde gerçekleşen şiddetli depremin ardından verilen farklı rakamlar kafaları karıştırdı.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi depremin hemen sonrasın yaptığı ilk açıklamada, depremin 6.8 şiddetinde merkez üssünün Oniki Adalar olduğunu ve yerin 10 km. altından gerçekleştiğini açıklamıştı.
Bu açıklamanın üzerinden çok geçmeden Başbakanlığa bağlı AFAD depremin 6.3 şiddetinde ve merkez üssünün Gökova Körfezi olduğunu bildirdi. Bundan kısa bir süre sonra Kandilli Rasathanesi ilk açıklamasını revize ederek, depremin üssünün Gökova Körfezi olduğunu bildirirken, şiddetini Yerel büyüklük (Ml) ve Moment büyüklük (Mw) olmak üzere iki ayrı değer açıkladı. Ml değeri 6.2 richter verilirken, Mw değeri 6.5 richter olarak verildi.
Rakamlarda uyuşmazlık sürerken, Yunan kaynakları da değremin 6.7 richter şiddetinde olduğunu açıklamasıyla ortaya 3 ayrı rakam konulmuş oldu.
Neden AFAD'ın rakamları baz alınıyor?
Kandilli Rasathanesi ve AFAD'ın deprem şiddetine ilişkin verdiği rakamlar bir kez daha örtüşmedi. Ancak gece boyunca Türk basını AFAD'ın açıklamasını dikkate alarak yayınladı. Bu konuyu Kandilli Rasathanesine sorduk, aldığımız cevaba göre, Türkiye Cumhuriyeti'nde depremin büyüklüğünü açıklama yetkisinin 28 Şubat 2014 yılında çıkan kanunla bu yetkinin Başbakanlığa bağlı AFAD'da olduğu belirtildi.
Depremin şiddetinin büyüklüğü için rakamların farklı verilmesi konusundaki sorumuza ise Kandilli rasathanesi, "Kullanılan cihazların farklı olması, farklı lokasyonlarda ve farklı zeminlerde olması ve kullanılan cihaz sayısından kaynaklanıyor" cevabını verdi.
Deprem takibiyle ilgili Türkiye'de ve dünyada farklı kurumların olduğunu bunların hepsinin farklı sonuçlar açıklayabileceği belirtilirken, bu kurumların canlı olarak birbirlerinin cihazlarını da izleyebildiğini kaydedildi.
Farklı bölgelerdeki cihazlardan gelen değerlerin ortalama değerinin açıklandığı, bu nedenle ilk açıklamalardaki AFAD'ın verdiği değerin kendi cihazlarındaki verilerine göre, Kandilli Rasathanesinin de kendi cihazlarından gelen verilere göre yapıldığı belirtildi.
Deprem şiddetine ilişkin kesin değerin "Mw" olarak kısaltılan "Moment Büyüklük" değeriyle verildiğini, bunu da Kandilli Rasathanesi kesin olarak 6.6 açıklarken, AFAD ise 6.5 olarak açıkladı.
Moment büyüklük türü, diğerlerine göre en güvenilir olanıdır. Bilim dünyasında, eğer bir deprem için moment büyüklüğü hesaplanabilmişse, diğer büyüklük türlerine gerek kalmadığı düşünülüyor.
Gece boyunca doğru rakamı Halk TV verdi!
Türk basını bugün öğle saatlerine kadar depremin 6.3 şiddetinde olduğunu duyururken, HalkTV.com.tr depremin 6.5 şiddetinde olduğunu duyurdu. HalkTv.com.tr ayrıca oluşan tsunamiyi de duyuran ilk haber sayfasıydı. Bizi, görüntülere rağmen "tık almakla" suçlamalara karşı, Kandilli Rasathanesinin yaptığı açıklama da doğrulamış oldu. Kandilli, 30-40 cm boyunda tsunaminin oluştuğunu açıkladı.
İki kurumdan son düzeltme: Kandilli: 6.6 - AFAD: 6.5
Kandilli son bir düzeltme daha yaparak, depremin 6.6 şiddetinde olduğunu belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Bu sabaha karşı Bodrum’un güneyinde, son verilere göre 6,6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu deprem kıyıya 10 km uzaklığında olup, derinliği 5 km olduğundan dolayı, hemen Güneybatımızdaki İstanköy adasında da iki kişinin can kaybına ve ciddi anlamda hasara yol açtı. Bizde şükür ki herhangi bir kaybımız yok.
Bölge sismik olarak aktif bir bölge. Ekranda gördüğünüz şekilde Gökova körfezinin batısında aktif. 160 civarı artçı sarsıntı kaydettik, bunların en büyüğü 4,8 olarak tespit edildi. Bilimsel olarak 5,5 büyüklüğüne kadar artçı bekleyebiliriz. Bölgedeki vatandaşlarımıza tekrar geçmiş olsun diyoruz ve her an teyakkuzda olmalarını öneriyoruz.
Tsunami konuları gündeme geliyor biliyorsunuz. Bu deprem sonrasında da bir tsunami meydana geldi ama bu tsunami sizin uzakdoğuda gördüğünüz anlamda bir tsunamiden bahsetmiyoruz. Normal bir fay bu fay. 30-40 santimetre bir düşeyatım neticesinde bir tsunami meydana geldi. Bu tsunaminin Bodrum limanında olan bir istasyonumuzda…"
