6 Şubat Depremlerinin Şifresi Çözüldü
ODTÜ'lü bilim insanları, 6 Şubattaki ilk depremde felakete neden olan yıkımların, kırılmanın üzerinden geçen 24'üncü saniyede fay hatlarının kesişmesiyle oluşan "enerji patlaması" sonucu oluştuğuna dair tespitlerini, Science dergisinde yayımladıkları makaleyle bilim dünyasına duyurdu.
ODTÜ'lülerin çalışması, 6 Şubat depremlerinin merkez üssü veya etrafı yerine 47,5 kilometre uzakta yıkıcı etkiler yaratması ve iki büyük depremin, 9 saat arayla, peş peşe gerçekleşmesi özelliğiyle, bilinen tüm depremlerden farklılar taşıdığını gösterdi.
Makalenin yazarlarından ODTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erdin Bozkurt Kahramanmaraş merkezli deprem dizisinin, Arap levhasının kuzeye doğru bir adım atması, Anadolu levhasının ise batıya sıçrayarak tepki vermesinin doğal bir sonucu olarak geliştiğini belirtti.
Bozkurt, ancak 6 Şubat'taki ilk depremden 9 saat sonra ikinci büyük depremin peş peşe gerçekleşmesinin bilimsel olarak beklenen bir durum olmadığına işaret etti. Prof. Dr. Erdin Bozkurt, bu durumu bilimsel olarak incelemek üzere sahada çalışmalara başladıklarını anlattı.
ENERJİ PATLAMASINA NEDEN OLDU
Kırılma yaklaşık 90 saniye boyunca devam etmiş. Elde ettiğimiz verilere göre, Narlı fayında başlayan kırılmanın ardından 16 saniye sonra enerji giderek yükseldi ve kuzeydoğuya doğru ilerleyerek 24'üncü saniyede 47,5 kilometre uzaklıktaki Büyük Nacar köyü yakınlarında Doğu Anadolu fayı ile birleşti.
Bu kesişme, depreme farklı bir boyut kazandırarak makalemizde de belirttiğimiz 'enerji patlaması'na neden oldu. Bu enerji patlaması da uzun zamandır sessiz olan yani deprem üretmeyen Doğu Anadolu fayını tetikledi."
Tüm bilim insanlarının ilk depremi öngördüğünü ancak ikinci depremin "öngörülemez" olduğunu ifade eden Prof. Dr. Bozkurt, depremin daha tali bir fayda başlaması ve çok daha büyük Doğu Anadolu fayını tetiklemiş olmasına ilişkin oldukça önemli bilimsel verileri elde ettiklerini bildirdi. Bozkurt, makalenin dünyanın en prestijli bilimsel dergisi Science'da yer bulmasının, bu verilerin ilk kez elde edilmesinden kaynaklandığını söyledi.
